Bobath concept (metoda Bobath) - na czym polega ta metoda rehabilitacji?

Bobath concept, czyli metoda Bobath, jest metodą rehabilitacyjną, która powstała w latach 40. XX wieku. Dziś jest stosowana na całym świecie, głównie u niemowląt, które wymagają pobudzenia w zakresie rozwoju psychomotorycznego. Na czym polega metoda Bobath? Gdzie znajduje zastosowanie i jakie są jej założenia?

Bobath concept, czyli metoda Bobath, w odniesieniu do dzieci funkcjonująca również pod nazwą NDT lub NDT-Bobath jest fizjoterapeutyczną metodą rehabilitacyjną, stosowaną w leczeniu rehabilitacji dzieci i dorosłych z deficytami neurologicznymi. Choć jest przydatna przede wszystkim w fizjoterapii, ma charakter multidyscyplinarny. Jest uważana za jedną z wiodących metod terapeutycznych.

Zobacz wideo

Metoda Bobath powstała w Londynie w latach 40. XX wieku. Jej autorami jest małżeństwo: Berta Bobath i Karl Bobath. W oparciu o ich założenia Elsbeth Koeng (pediatra) i Mary Quinton (fizjoterapeutka) rozwinęły metodę w leczeniu neurorozwojowym (Neurodevelopmental Treatment - NDT), przydatną w rehabilitacji wcześniaków, niemowląt i małych dzieci.

Dziś metoda Bobath, która początkowo wspierała terapię maluchów z zaburzeniami neurologicznymi lub rozwoju ruchowego, stosowana jest również u pacjentów po udarach mózgu lub innych urazach mózgowo-czaszkowych. Pień metody Bobath jest wspólny dla metody dla dzieci i dla dorosłych.

NDT-Bobath - założenia

Metoda NDT-Bobath jest formą fizjoterapii, którą stosuje się u:

U podstaw metody leży założenie, że istotą deficytu ruchowego są zaburzenia odruchów postawy. Ponieważ dzieci ze zmianami w ośrodkowym układzie nerwowym bądź dysfunkcjami ruchowymi inaczej odbierają wrażenia czuciowe, ich odruchy fizjologiczne nie są prawidłowe, a sposób, w jaki się poruszają wpływa na ich dalszy nieprawidłowy rozwój. Terapia ma eliminować złe wzorce ruchowe, a utrwalać dobre, bazując na plastyczności mózgu, czyli jego zdolności do uczenia się na podstawie informacji docierających z zewnątrz.

Celem działań w myśl założeń metody Bobath jest wsparcie rozwoju i osiągnięć pacjentów z zaburzeniami ruchowymi na tyle, na ile pozwalają uszkodzenia. Najważniejsze jest przygotowanie dziecka do (możliwie jak najbardziej) samodzielnego funkcjonowania.

Usprawnienie napięcia mięśniowego i eliminacja nieprawidłowych odruchów dziecka wypracowywana jest poprzez specjalistyczne ćwiczenia. Ich tempo, rodzaj i rytm ustala się indywidualnie dla każdego dziecka, w zależności od możliwości i potrzeb.

Metoda NDT-Bobath:

  • hamuje niewłaściwą postawę oraz nieprawidłowe odruchy oraz zaburzenia ruchowe powstałe w wyniku uszkodzenia mózgu,
  • normalizuje napięcie mięśniowe (podwyższa obniżone i obniża wzmożone),
  • wyzwala ruchy jak najbardziej zbliżone do prawidłowych.

Terapia Bobath skierowana jest przede wszystkim do niemowląt z zaburzeniami ruchowymi. Najlepiej rozpocząć ją się przed 6. miesiącem życia dziecka. Podczas sesji rehabilitacji metodą NDT-Bobath terapeuta ćwiczy całe ciało dziecka, a nie wyłącznie jego poszczególne części. To oznacza dynamiczną aktywizację dziecka.

Ważnym elementem terapii jest współpraca fizjoterapeuty i rodziców. Sposobem utrwalania wzorców ruchowych wspomaganych przez fizjoterapeutę jest prawidłowa pielęgnacja, karmienie czy noszenie dziecka przez opiekunów. Dodatkowo przeszkoleni rodzice kontynuują ćwiczenia metodą NDT-Bobath w warunkach domowych. Dzięki temu postępy obserwuje się szybciej.

Metoda Bobath u dorosłych

Metodę Bobath, dzięki modyfikacjom, zaczęto stosować również u dorosłych pacjentów, głównie po udarach mózgu lub innych urazach mózgowo-czaszkowych. Ćwiczenia zapobiegają utrwalaniu zmian, jakie zaszły w ośrodkowym układzie nerwowym, a które nie są korzystne. Celem ćwiczeń jest takie stymulowanie pacjenta, by ten miał szanse na odzyskanie samodzielności - częściowej lub całkowitej.

Więcej o:
Copyright © Agora SA