Ciąża na wypowiedzeniu. Jak zmienia się sytuacja pracownicy?

Kobieta w ciąży, zgodnie z przepisami prawa, chroniona jest przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem umowy o pracę od pierwszego dnia ciąży. Czy zapis ten obowiązuje również w sytuacji, gdy kobieta zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia umowy? Co warto wiedzieć o kwestii ciążą na wypowiedzeniu umowy na czas nieokreślony i na czas określony?

Ciąża na wypowiedzeniu: co mówi Kodeks pracy?

Ciąża na wypowiedzeniu wpływa na sytuację pracownicy i pracodawcy. Ma to związek z tym, że Kodeks pracy przyznaje ciężarnym szczególną ochronę przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Oznacza to, że pracodawca nie może jej zwolnić.

Pracownica jest objęta ochroną trwałości zatrudnienia od pierwszego dnia ciąży. Zgodnie z art. 177 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeksu pracy pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i reprezentująca pracownicę zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na rozwiązanie umowy.

Co ważne ochrona przed zwolnieniem rozciąga się także na okres wypowiedzenia. Wynikający z Kodeksu pracy zakaz rozwiązania umowy o pracę z ciężarną obowiązuje również w sytuacji, gdy kobieta zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia.

Ciąża w okresie wypowiedzenia: na czym polega ochrona?       

Ochrona pracownicy w ciąży przejawia się w zakazie wypowiadania oraz rozwiązywania umowy o pracę w czasie ciąży, ale również w zakazie rozwiązywania umowy w następstwie dokonanego już wypowiedzenia.

Zajście w ciążę na wypowiedzeniu sprawia, że pracownica, która pierwotnie nie kwestionowała wypowiedzenia umowy o pracę, może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w momencie, gdy po dokonaniu wypowiedzenia okazało się, że jest w ciąży lub gdy w okresie wypowiedzenia zaszła w ciążę.

Dla ochrony przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem umowy o pracę kobiety w okresie ciąży nie jest istotny termin wykazania tej okoliczności, a wyłącznie obiektywny stan istniejący w chwili wypowiedzenia lub rozwiązania umowy o pracę. Nie ma tym samym znaczenia, czy pracownica zaszła w ciążę przed otrzymaniem wypowiedzenia umowy o pracę, czy miało to miejsce po jego wręczeniu.

Ciąża na wypowiedzeniu: kwestie formalne

W przypadku gdy pracownica poinformowała pracodawcę o swojej ciąży w okresie wypowiedzenia, jest on zobowiązany do wycofania wypowiedzenia umowy o pracę zawartej i przywrócenia pracownicy do pracy na zajmowanym stanowisku. Wypowiedzenie umowy przez pracodawcę w momencie, gdy ten dowiedział się o ciąży pracownicy, staje się bezskuteczne.

Jeżeli wypowiedzenie złożyła ciężarna, to ona powinna je wycofać. Pracodawca - w przypadku, gdy kobieta, która złożyła wypowiedzenie i zaszła w ciążę w okresie wypowiedzenia - powinien przywrócić ją do pracy na zajmowanym dotychczas stanowisku.

Pracownica, która po złożeniu wypowiedzenia, na okresie wypowiedzenia dowiedziała się, że jest w ciąży, aby cofnąć oświadczenie woli, powinna złożyć wniosek do pracodawcy, powołując się na działanie pod wpływem błędu.  Wniosek powinien zawierać:

  • jej dane,
  • datę złożenia wypowiedzenia,
  • informację o cofnięciu wypowiedzenia wraz z podaniem powodu,
  • zaświadczenie o stanie ciąży.

Zakład pracy powinien wycofać oświadczenie o wypowiedzeniu umowy i dopuścić pracownicę do pracy, jeżeli dowiedział się o ciąży pracownicy już po rozwiązaniu z nią stosunku pracy. Jeżeli tego nie zrobi, pracownica ma prawo żądać przed sądem pracy uznania bezskuteczności wypowiedzenia, przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach oraz wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy.

Ciąża a wypowiedzenie umowy na czas określony

Przepisy prawa chronią kobiety w ciąży przed wypowiedzeniem i rozwiązaniem stosunku pracy. Powszechnie wiadomo, że pełną ochroną objęte są kobiety zatrudnione na podstawie umów na czas nieokreślony. A co z ciężarnymi zatrudnionymi na podstawie umowy na czas określony? Jak wygląda kwestia ciąży na wypowiedzeniu umowy terminowej?

Artykuł 177 Kodeksu pracy to przykład ochrony trwałości stosunku pracy także w kontekście umów na czas określony oraz na okres próbny przekraczający 1 miesiąc: automatycznie przedłuża je do dnia porodu. Dotyczy to umów, które uległyby rozwiązaniu po upływie 3. miesiąca ciąży. Umowa przedłuża się z mocy prawa, pracodawca nie musi podejmować żadnych czynności prawnych. Przedłużona umowa terminowa rozwiązuje się z dniem narodzin dziecka.

Okres wypowiedzenia a ciąża: kogo ochrona nie obejmuje?

Warto wiedzieć, że ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę nie dotyczy kobiet, które rozwiązując umowę wiedziały, że są w ciąży i znały przysługujące im prawa, jak i ciężarnych zatrudnionych w ramach umowy o pracę na okres próbny, nieprzekraczający 1 miesiąca.

Co ważne przywrócenie ciężarnej nie wyklucza zwolnienia w trybie dyscyplinarnym, czyli bez wypowiedzenia, z winy pracownicy. Rozwiązanie przez pracodawcę umowy o pracę za wypowiedzeniem w okresie ciąży lub urlopu macierzyńskiego może nastąpić w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji zakładu pracy.

Nie masz jeszcze wyprawki dla dziecka? Podpowiadamy, czego najbardziej potrzebuje noworodek

Zobacz wideo
Więcej o:
Copyright © Agora SA