Co to jest biocenoza pochwy?
Biocenoza pochwy, nazywana również oceną czystości pochwy lub mikrobiomem pochwy, jest badaniem z zakresu mikrobiologii, którego celem jest stwierdzenie bądź wykluczenie obecności chorobotwórczych bakterii i grzybów.
Aby zrozumieć czym jest biocenoza, warto wiedzieć, że pojęciem tym określa się zbiór organizmów, które kolonizują jakiś obszar i są ze sobą ściśle powiązane. Tym samym na biocenozę pochwy składają się bakterie, a w sytuacjach patologicznych także grzyby i pasożyty.
Biocenoza pochwy – na czym polega badanie?
Badanie polega na wykonaniu wymazu, który podlega ocenie mikroskopowej. Jak wygląda biocenoza pochwy? Wydzielina z pochwy pobierana jest wymazówką, z tylnego sklepienia pochwy, po uprzednim założeniu wziernika. Czynność tę wykonuje lekarz lub położna. Z pobranego materiału wykonywany jest rozmaz, który zostaje przekazany do laboratorium. Tam jest wybarwiany i oceniany mikroskopowo. Ocena preparatu mikroskopowego obejmuje opis liczebności pałeczek kwasu mlekowego, pozostałych bakterii, grzybów, nabłonków i leukocytów.
Biocenoza pochwy – interpretacja wyniku badania
Jak interpretować wyniki biocenozy pochwy? Najczęściej stosowaną skalą jest skala stopni czystości pochwy według Kuczyńskiej. Opiera się ona na liczbie wykrytych pałeczek kwasu mlekowego, obecności patogenów chorobotwórczych (bakterii i grzybów) oraz obecności leukocytów.
Co oznaczają poszczególne oznaczenia?
- I stopień wskazuje na obecność licznych pałeczek kwasu mlekowego (bakterie z rodzaju Lactobacillus acidophilus). To naturalny element flory fizjologicznej. Mają działanie kwasotwórcze, utrzymują prawidłowe pH w pochwie.
- II stopień stwierdza obecność licznych pałeczek kwasu mlekowego oraz nieliczne bakterie i leukocyty.
- III stopień oznacza obecność nielicznych pałeczek kwasu mlekowego oraz liczne bakterie i leukocyty. Obecność leukocytów, zwłaszcza w dużej ilości, może wskazywać na stan zapalny.
- IV stopień sygnalizuje brak pałeczek kwasu mlekowego oraz dużą liczbę chorobotwórczych bakterii, leukocytów oraz innych chorobotwórczych patogenów (grzybów, pierwotniaków, drożdżaków).
Prawidłowy wynik biocenozy pochwy, czyli wykryte liczne pałeczki kwasu mlekowego oraz skąpa liczba innych bakterii (bądź ich brak), a także brak leukocytów i grzybów oznacza równowagę drobnoustrojów w pochwie. Nieprawidłowy wynik badania wskazują na podejrzenie zakażenia. Zdecydowanie jest wskazaniem do dalszej diagnostyki i podjęcia leczenia.
Cytologia czy biocenoza
Cytologia i biocenoza są badaniami wykonywanymi pod różnym kątem. O ile w badaniu czystości pochwy ocenia się florę bakteryjną, o tyle w badaniu cytologicznym sprawdza się, czy pośród komórek szyjki i jamy macicy nie ma takich, które mogłyby wskazywać na stan zapalny, przednowotworowy bądź nowotworowy.
Biocenoza pochwy – kiedy wykonuje się badanie?
Wskazaniem do przeprowadzenia biocenozy pochwy jest diagnostyka stanów zapalnych pochwy, ale również dolnego odcinka układu moczowego oraz kontrola stanu mikrobiologicznego pochwy.
Biocenozę pochwy najczęściej wykonuje się u ciężarnych oraz kobiet, które przechodzą menopauzę. Są to bowiem sytuacje, które mają wpływ na stan flory bakteryjnej pochwy. Należy pamiętać, że równowaga w jej obrębie może zostać zachwiana nie tylko przez zaburzenia gospodarki hormonalnej wywołanej ciążą czy przekwitaniem, ale również takimi czynnikami jak: antybiotykoterapia, spadek odporności organizmu, aktywność seksualna, infekcje układu moczowego. To dlatego badanie czystości pochwy jest zlecane zawsze wtedy, gdy kobieta odczuwa takie dolegliwości jak pieczenie, świąd, suchość pochwy, ból podczas stosunku oraz gdy obserwuje zmianę barwy wydzieliny pochwowej czy nieprzyjemny zapach z pochwy.
Jak się przygotować do biocenozy pochwy?
Aby wyniki biocenozy pochwy były wiarygodne i miarodajne, na dwa dni przed badaniem nie należy współżyć. Badanie nie może być wykonywane podczas miesiączki oraz stosowania antybiotyków czy dopochwowych środków leczniczych. Przed badaniem nie należy również przeprowadzać intensywnych zabiegów higienicznych (w tym irygacji pochwy).
Biocenoza pochwy – co warto wiedzieć o badaniu?
Badanie może być wykonywane bez skierowania od lekarza, u kobiet w różnym wieku, w tym u ciężarnych. Biocenoza pochwy nie jest badaniem refundowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Jego cena nie przekracza zwykle 50 złotych. Na wynik czeka się kilka dni roboczych.
