Normy cukru we krwi są ściśle określone. Oznaczanie poziomu glukozy we krwi jest prostym badaniem diagnostycznym, który wykonywać powinien każdy co najmniej raz do roku, w ramach badań okresowych. Zleca się je także kobietom w ciąży, by zdiagnozować cukrzycę ciążową oraz osobom z hipoglikemią. Diabetycy przeprowadzają je kilka razy dziennie.
Poziom cukru we krwi, czyli glikemia, u osób zdrowych nie jest wartością stałą, choć powinien mieścić się w pewnych fizjologicznych granicach. Stężenie glukozy we krwi zależy między innymi od przyjmowanych pokarmów. Ponieważ glikemia na czczo jest nieco niższa niż poposiłkowa, norma cukru we krwi u zdrowej osoby na czczo i po posiłku wygląda nieco inaczej. Prawidłowe normy cukru we krwi u dzieci są takie same jak u dorosłych.
U zdrowego człowieka poziom cukru we krwi na czczo powinien mieścić się w przedziale od 70 do 99 mg/dl. Badanie po posiłku wskazuje wynik, który przekracza normy. Po 2 godzinach od jedzenia poziom cukru we krwi nie powinien być wyższy niż 140 mg/dl.
Norma cukru we krwi na czczo wynosi:
- 70-99 mg/dl - wynik prawidłowy,
- 100-125 mg/dl - nieprawidłowa glikemia (hiperglikemia),
- powyżej 126 mg/dl - wskazuje na cukrzycę.
Norma cukru we krwi po jedzeniu, 2 godziny po posiłku wynosi:
- 70-140 mg/dl - wynik prawidłowy,
- 140-199 mg/dl - nieprawidłowa tolerancja glukozy (hiperglikemia poposiłkowa),
- powyżej 200 mg/dl - wskazuje na cukrzycę.
Jeśli wynik badania mieści się poniżej normy, oznacza to hipoglikemię. Jeśli wynik badania cukru we krwi jest wyższy niż dopuszcza norma, oznacza stan przedcukrzycowy lub cukrzycę. Podwyższenie stężenia glukozy we krwi może występować zarówno po spożyciu węglowodanów, jak i niezależnie od niego.
Normy cukru we krwi - za wysoki cukier
Jeśli glukoza we krwi w wyniku badania przekroczy normy cukru we krwi, zarówno w jedną, jak i w drugą stronę, wymaga to wykonania kolejnych badań diagnostycznych (np. test OGTT, ang. Oral Glucose Tolerance Test, czyli doustny test obciążenia glukozą). Poziom glukozy może wzrastać w sytuacji stresowej lub w przypadku poważnej choroby. Zbyt wysoki nie zawsze oznacza cukrzycę.
Objawami hiperglikemii jest wzmożone pragnienie i oddawanie większych niż zwykle ilości moczu, uczucie zmęczenia.
Normy cukru we krwi - za niski cukier
Kiedy wynik badania poziomu cukru we krwi znajduje się poniżej normy, mówi się o hipoglikemii. Cukier poniżej progu oznacza niedocukrzenie. Objawami hipoglikemii jest drżenie mięśni, dezorientacja, pocenie się, uczucie głodu czy niepokój.
Normy cukru we krwi w ciąży
Badanie poziomu cukru we krwi ma szczególne znaczenie w przypadku kobiet w ciąży. To jedno z podstawowych badań laboratoryjnych. Zleca się je dwukrotnie:
Jako test diagnostyczny cukrzycy ciążowej - wówczas wykonuje się oznaczenie poziomu glukozy we krwi na czczo. To standardowe badanie, które przeprowadza się po rozpoznaniu ciąży, do 10. tygodnia ciąży. Wynik prawidłowy (glukoza < 95 mg/ dl) wyklucza cukrzycę przedciążową. Gdy wynik glukozy zawiera się w przedziale 95-125 mg/ dl, wymaga wykonania doustnego testu tolerancji glukozy. Z kolei wynik glukozy w ciąży > 140 mg/ dl wskazuje na cukrzycę ciążową. Należy szybko skontaktować się z diabetologiem.
Po raz drugi poziom cukru we krwi ciężarnej mierzy się pomiędzy 24. a 28. tygodniem ciąży. To doustny test obciążenia glukozą. Badanie wymaga dwukrotnego oznaczenia poziomu glukozy - na czczo oraz po godzinie od wypicia roztworu z 50 g glukozy. Uzyskany wynik pozwala zdiagnozować tzw. cukrzycę ciążową.
Glukoza w ciąży na czczo powinna wynosić mniej niż 95 mg/dl. Norma dla doustnego testu tolerancji glukozy (po obciążeniu 50 gramów glukozy) wynosi poniżej 140 mg/dl. Jeśli wynik mieści się w przedziale 140-200 mg/ dl, konieczne jest wykonanie testu z 75 g glukozy. Gdy wynik glukozy w ciąży > 200 mg/ dl - oznacza to cukrzycę ciążową.
