Wszystkie dzieci, niezależnie od tego czy ich rodzice są brunetami czy zielonookimi rudzielcami przychodzą na świat z niebieskimi oczami. Dzieje się tak dlatego, że w przedniej warstwie tęczówki noworodka nie ma pigmentu. Prześwieca przez nią barwnik znajdujący się głębiej. Kolor oczu ustala się w ciągu pierwszego roku życia. O tym, jaki będzie miał odcień, decydują geny. Jeśli jedno z rodziców ma ciemne oczy, oczy dziecka najprawdopodobniej też będą miały taki kolor, bo gen ciemniejszych oczu jest dominujący. Zdarza się jednak, że dziecko brązowookich rodziców ma oczy niebieskie. "Winny" za taki stan rzeczy jest gen odziedziczony przez matkę lub ojca po którymś z przodków. Dlatego nie można - patrząc na przyszłych rodziców - ze stuprocentową pewnością odgadnąć, jaki kolor oczu będzie miało ich dziecko.
Pierwsze dni po narodzinach
Po przyjściu na świat dziecko często ma zaczerwienione białka. To wynik wysiłku przy porodzie - zniknie w ciągu kilku dni. Przez pierwsze dni powieki noworodka mogą być też nieco zapuchnięte. To naturalna ochrona oczu przed ostrym światłem. W macicy było ciemno i wzrok dziecka stopniowo musi się przyzwyczaić do jasności dnia i żarówek.
Jeśli zaraz po porodzie maluchowi zakroplono oczy jednoprocentowym roztworem azotanu srebra (żeby uchronić je przed zakażeniem drobnoustrojami, jakie mogły dostać się do oczu podczas porodu), jego spojówki są podrażnione. To również minie w ciągu kilku dni.
Oczy noworodka często sprawiają wrażenie zezowatych. To dlatego, że w kącikach silnie zaznaczone są wewnętrzne fałdy. Za kilka tygodni fałdy się cofną. i "zez" zniknie.
Co widzi mały człowiek
Przez pierwsze kilka dni noworodek widzi świat do góry nogami, w dodatku niewyraźnie - na odległość co najwyżej 20-30 centymetrów. To, co na dalszym planie, to dla niego tylko zamazane plamy. Jego wzrok nabierze ostrości dopiero za kilka miesięcy. Teraz widzi tylko to, co dla niego najważniejsze - twarz mamy w czasie karmienia. Jej kształt rozpoznaje już po kilku dniach.
Początkowo każde oko dziecka porusza się po swojemu. To normalne. Mięśnie utrzymujące gałkę oczną są na razie tak słabe, że trudno im utrzymać oczy równolegle i skoordynować ich ruch. Za pół roku wszystko będzie już w porządku. Już jednak kilkudniowy malec potrafi wodzić wzrokiem za przedmiotami (jeśli pokazujemy mu je z odległości 20-30 cm), choć jego oczy poruszają się przy tym zrywami.
Pielęgnacja i ochrona
Natura zadbała sama o ochronę i pielęgnację oczu. Powieki i rzęsy chronią je przed zanieczyszczeniami, a przy każdym mrugnięciu gałki oczne są przemywane. Dlatego pielęgnacja oczu noworodka jest bardzo prosta.
Wystarczy codziennie przemywać oczy dziecka wacikiem zmoczonym w przegotowanej wodzie lub soli fizjologicznej, zawsze od zewnętrznego do wewnętrznego kącika. Raz użyty wacik należy wyrzucić.
By chronić oczy przed silnym światłem, należy zawsze kłaść niemowlę tak, by nie było zmuszone patrzeć prosto w słońce czy na świecącą lampę.
Na spacerze w słoneczny dzień warto założyć maluchowi kapelusik z szerokim rondem i zamocować na wózku parasolkę.
Uwaga, infekcja
Zdarza się, że nawet najzdrowsze niemowlęta łapią infekcje oczu. Jak sobie z nimi radzić?
- Z oka wypływa żółtawa wydzielina
To częsta przypadłość u noworodków, których oczy do szóstego tygodnia życia nie wytwarzają łez. Jej przyczyną jest najczęściej stan zapalny o łagodnym przebiegu. Wystarczy przemywać oczy dziecka solą fizjologiczną. Jeśli to nie pomoże, lekarz przepisze maluchowi krople.
- Dziecko trze oczy piąstkami, spojówka jest zaczerwieniona i obrzmiała
Maluch prawdopodobnie cierpi na zapalenie spojówek, częstą przypadłość u niemowląt. Samemu można przemywać oczy dziecka roztworem soli fizjologicznej. Jeśli po dwóch dniach stan zapalny nie ustąpi, trzeba zasięgnąć porady lekarza.
Jak zapuszczać krople do oczu?
Zacznij od przemycia powiek czystym wacikiem. Następnie rozchyl je palcem wskazującym i kciukiem jednej ręki. Drugą ręką wpuść krople do wewnętrznego kącika oka, uważając żeby nie podrażnić oka końcówką pojemnika. Nadmiar płynu wytrzyj wacikiem. Gotowe. Chociaż instrukcja zapuszczania kropli brzmi prosto, cała "operacja" może nie być taka łatwa, jeśli jest bardzo ruchliwy. Wtedy przyda się pomoc drugiej osoby do przytrzymania głowy dziecka.
