Ostre ząbki przebijające się przez delikatne dziąsło - coś takiego musi boleć. Zanim ząbek przebije się na powierzchnię, bywa ciężko. Dziecko robi się marudne i płaczliwe. Niechętnie je, bo ssanie piersi czy smoczka butelki sprawia mu ból. Nawet jeśli przesypiało już całe noce, teraz może znów zacząć budzić się co kilka godzin. Ząbkujące niemowlę bardzo się ślini (gruczoły ślinowe traktują wyrzynający się ząb jak resztkę pokarmu i, aby ją usunąć, zwiększają produkcję), ślina zaś podrażnia skórę wokół ust i na brodzie. Na skutek połykania dużej ilości śliny niektóre dzieci mają luźniejsze stolce, które rodzice czasem niesłusznie uznają za objaw biegunki. Niekiedy ząbkowaniu towarzyszy także podwyższona temperatura; nie powinna ona jednak przekraczać 38°C.
Wypełniony żelem lub wodą gryzaczek złagodzi świąd i ból dziąseł. Przed podaniem go dziecku można go schłodzić w lodówce (nie zamrażarce!), trzeba również sprawdzić, czy nie ma ostrych brzegów, którymi malec mógłby się zadrapać. W czasie ząbkowania rozpulchniona śluzówka jamy ustnej jest bowiem szczególnie podatna na zakażenia. Bawiąc się nieodpowiednim gryzakiem, niemowlę mogłoby nabawić się aft, bolesnych zmian zapalnych w buzi. By ich uniknąć, dobrze jest też raz dziennie sparzyć gryzaczek.
Ząbkującemu dziecku powinien pomóc delikatny masaż dziąseł czystym palcem lub silikonową nakładką z wypustkami wkładaną na palec. Niektórym niemowlętom pomaga przesuwanie po dziąsłach owiniętej w gazę kostki lodu.
Jeżeli malec nie może ssać piersi czy smoczka butelki, warto kilka minut przed karmieniem posmarować mu dziąsła żelem na ząbkowanie. Gdy to nie wystarczy, można podawać mu mleko łyżeczką lub kieliszkiem. Jeśli boleśnie ząbkuje starsze niemowlę, można podawać mu mleko i inne napoje w zwykłym kubeczku.
Nawet jeśli dziecko jadało już mniej rozdrobnione pokarmy, przy spadku apetytu warto na jakiś czas wrócić do potraw o kremowej konsystencji. Maluchowi łatwiej je będzie zjeść, nie drażniąc dziąseł. Przeciery, jogurty itp. najlepiej podawać schłodzone. Podziałają na dziąsła niczym kojący kompres.
Idź z ząbkującym niemowlęciem do pediatry, jeśli:(ból jest tak silny, że nie pomaga zwykły żel na ząbkowanie ani środki przeciwbólowe dla dzieci;(maluch ma powyżej 38°C (to objaw rozwijającej się w organizmie infekcji); (w buzi dziecka zauważysz pęcherzyki otoczone czerwoną aureolką. To afty, bolesne zmiany śluzówki jamy ustnej;(malec robi kupkę znacznie częściej niż do tej pory i stolce są bardzo rzadkie, wodniste. To może być biegunka, której u niemowląt nie można lekceważyć.
Pierwsze mleczaki pojawiają się zwykle między 5. a 7. miesiącem życia. Ale niektóre niemowlęta ząbkują już w 3. miesiącu.Zarówno wczesne, jak i późne ząbkowanie jest uwarunkowane genetycznie. Pierwsze zwykle pojawiają się dolne jedynki. Mniej więcej 8 tygodni później pojawiają się ich sąsiadki z góry. Potem dochodzą kolejno dolne i górne dwójki, a pod koniec pierwszego roku - pierwsze zęby trzonowe. Trójki, kły i pozostałe trzonowe wyrzynają się na ogół w 2. roku życia. Pierwsze zęby stałe - trzonowe szóstki - wyrzynają się w 6.-7. roku życia dziecka (ale u niektórych dzieci wcześniej - nawet w 4.-5. roku życia).
Eksperci odpowiadają na pytania o ząbkowanie