Zanim w oczach dziecka pojawi się pierwszy błysk zainteresowania zabawkami, upłynie kilka tygodni, a do chwili, kiedy niemowlę zacznie chwytać i weźmie zabawkę w swoje ręce - kilka miesięcy.
Niezależnie od etapu rozwoju, nie warto zarzucać dziecka zbyt dużą liczbą zabawek. Jego zainteresowania i możliwości szybko się zmieniają. By za nimi nadążyć, trzeba też zmieniać zabawki, dostosowując je do potrzeb i rozwoju niemowlęcia. Warto pamiętać, że nawet najlepsza zabawka nie zastąpi dziecku uwagi rodziców ani... wspólnej zabawy.
Pierwszy miesiąc
Kontrastowe wzory
Noworodki potrafią odróżniać wzory już w drugim tygodniu życia. Lubią silnie kontrastujące ze sobą kolory. Narysujcie na kartkach czarnym flamastrem wyraźny wzór (np. dużą twarz) i rozwieście je na szczebelkach łóżeczka, aby maluch mógł się im przyglądać.
Balon z buzią
Pokażcie dziecku kolorowy balonik z narysowaną buzią lub pluszowe zwierzątko w żywym kolorze i wolno, w poziomie, przesuwajcie mu je przed oczami.
Zabawka karuzela
Można ją zamocować nad główką dziecka, tak aby leżąc na wznak, mogło ją obserwować. Wybierając zabawkę, zwróćcie uwagę na jej kolory. Powinny być żywe i kontrastowe.
Drugi miesiąc
Zabawa w miny
Pierwsze miesiące życia dziecka to świetna okazja do częstych wymian min i uśmiechów. Maluch uwielbia, gdy go naśladujecie i robicie wyraziste, śmieszne miny. A na uśmiech reaguje uśmiechem.
Miłe dźwięki
Niemowlę lubi słuchać cichych, miłych dla ucha dźwięków. Możecie lekko potrząsać grzechotką lub małym dzwoneczkiem, nakręcać pozytywkę, piszczeć gumową kaczką. Dużo mówcie do dziecka i śpiewajcie mu.
Zabawka pozytywka
Delikatne dźwięki działają na dziecko kojąco i pomagają mu zasnąć. Są takie pozytywki, na których można nagrać głos mamy lub taty i które włączają się automatycznie, reagując na płacz dziecka. Niektóre pełnią także funkcję lampki nocnej lub projektora.
Trzeci miesiąc
Gadu, gadu
Na wasz widok maluch reaguje radosnym ożywieniem, a na wasze głosy odpowiada gruchaniem. Pochylajcie się nad nim jak najczęściej i rozmawiajcie z nim w jego "języku". Możecie zakładać na palce małe pacynki i odgrywać dla malca teatrzyk.
Zabawne faktury
Spróbujcie gładzić skórę dziecka materiałami o różnej fakturze - sztruksem, jedwabiem, futerkiem, bawełną. Możecie też zacząć układać malucha na brzuchu na kocu z grzechotkami lub na macie i zachęcać do głaskania i tarmoszenia różnych elementów.
Zabawka mata edukacyjna
Ma pałąk z zabawkami, naszywki o różnych fakturach, wzorach i kolorach, pokrętła, piszczki, przyciski. Ruchliwe niemowlę może na niej leżeć, później siedzieć, turlać się i raczkować.
Czwarty miesiąc
Badać twarze
Pozwólcie maluchowi badać wasze twarze. Dotykanie nosa, policzków, włosów mamy, taty i innych domowników sprawi mu dużą przyjemność. Możecie wydymać policzki, chwytać łapki dziecka ustami.
Idzie miś
Kiedy maluch leży w łóżeczku, zbliżajcie powoli misia (albo innego pluszaka) do jego buzi, mówiąc: "Idzie, idzie miś i... przyszedł!"- w tym momencie dotknijcie go pyszczkiem zabawki, a potem pozwólcie mu ją złapać. Dziecko będzie też zachwycone, gdy stopniowo zbliżycie do jego twarzy grzechoczącą przytulankę lub zwykłą grzechotkę.
Zabawka grzechotka
Warto wybierać grzechotki o mocnych kolorach i zwrócić uwagę, czy grzechotka ma wygodny uchwyt i czy nie jest zbyt ciężka. Kiedy niemowlę zacznie wkładać ją do buzi, lepiej podsunąć mu grzechotkę łatwą do umycia.
Piąty miesiąc
Zabawka z butelki
Przygotujcie kilka małych plastikowych butelek. Do jednej wsypcie trochę ziaren kawy, do drugiej - garść kolorowych koralików, do trzeciej nalejcie zabarwio-ną wodę. Wszystkie butelki mocno zakręćcie. Maluch sam szybko się zorientuje, jak doskonale można się nimi bawić - grzechoczące ziarna mogą przesuwać się raz szybko, raz wolno, a czerwona czy niebieska woda intrygująco się przelewa.
Kto tak pięknie gra?
Stwarzajcie dziecku okazję do przysłuchiwania się różnym dźwiękom. Włączajcie radio lub muzykę z płyt. Grajcie dziecku na różnych instrumentach (np. na cymbałkach lub marakasach) i śpiewajcie. Nawet jeżeli słoń nadepnął wam na ucho, nie przejmujcie się - maluchowi wasze granie i śpiewanie i tak na pewno się spodoba. Możecie także pokazać dziecku, że grać można np. na pokrywce od garnka.
Zabawka interaktywna zawieszka
Miękka maskotka, przyczepiana klipsem lub rzepem do ramy łóżeczka lub pałąka fotelika samochodowego, nadaje się dla malucha, który zaczyna wyciągać rączki do zabawki, próbując ją chwycić. Różnorodne elementy zabawki zafascynują dziecko w tym wieku: wydające dźwięki przyciski, grzechoczące nogi, uszy-gryzaki, lusterko, szeleszczące materiały.
Szósty miesiąc
Sztuka chwytania
Rozkładajcie lekkie grzechotki i gryzaki przed leżącym na brzuszku maluchem, zachęcając go do chwytania. Możecie też usiąść z dziec-kiem przy stole, na którym leżą zabawki - będzie z zainteresowaniem je chwytać i... zrzucać na ziemię.
Jadą, jadą misie
Półroczne dzieci uwielbiają, kiedy trzyma się je na kolanach i wybija nogami rytm wierszyka "Patataj, patataj, pojechali w cudny kraj...". Takie delikatne podskakiwanie to dla nich dobra gimnastyka i nowa forma wyładowania energii.
Malcowi może się też spodobać, gdy będziecie poruszać jego rączkami w rytm wesołych piosenek, np.: "Jadą, jadą misie, trala tralala, śmieją im się pysie, cha, cha, cha, cha, cha".
Zabawka miękka książeczka
Maluch uwielbia przyglądać się kolorowym obrazkom w książeczkach. Na tym etapie najlepsze będą miękkie książeczki materiałowe z ruchomymi elementami i licznymi okienkami albo plastikowe, wodoodporne, którymi można się bawić także w kąpieli.
Siódmy miesiąc
Stukanie
Dziecko odkrywa, jak można stukać zabawką o stół czy o podłogę. Podawajcie maluchowi zabawki do obu rączek naraz i zachęcajcie do postukiwania nimi o siebie, za każdym razem dodając: "Stuk, stuk".
Spacer po domu
Jest dla siedmiomiesięcznego malucha równie ciekawy jak dla nas wyprawa do dalekich krajów. Bierzcie dziecko na ręce i pokazujcie, nazywajcie wszystko, co się wokół dzieje: świecące się lampy, tykający zegar, wodę lejącą się z kranu, obrazy, lustro. Wieczorem gaście i zapalajcie światło. Oglądajcie przez okno psa, przechodniów, jadące samochody.
Zabawka kubeczkowa piramida
Kubeczki mają wiele zastosowań, które dziecko stopniowo samo odkryje: można z nich zrobić piramidę, a potem zburzyć ją z hukiem. Albo schować mniejszy kubeczek do większego. Kubeczki świetnie nadają się także do ulubionego przez dziecko w tym wieku stukania - o stół, podłogę i inne zabawki.
Ósmy miesiąc
A kuku
To jedna z najbardziej znanych i lubianych niemowlęcych zabaw. Zakrywajcie i odsłaniajcie własną twarz lub buzię dziecka, śmiejąc się i wołając: "A kuku". Tylko nie za głośno, żeby malca nie przestraszyć.
Uciekający balonik
Do pustego balonika nasypcie trochę kaszy lub grochu. Teraz lekko nadmuchajcie balon. Połóżcie się z dzieckiem na nieśliskiej podłodze i pokażcie, jak balon się toczy. Będzie dla dziecka łatwy do złapania, a po zatrzymaniu zacznie kiwać się jak wańka-wstańka.
Zabawka klocki
Powinny być lekkie i duże. Zazwyczaj kryją w sobie dodatkowe atrakcje (np. ciekawe kolorowe elementy w środku), mają różne faktury. Na tym etapie największą frajdę sprawi dziecku burzenie budowli skonstruowanych przez rodziców.
Dziewiąty miesiąc
Przeszkody
Przyda się nadmuchiwany walec, duża poduszka lub... nogi rodzica. Połóż dziecko brzuszkiem na "przeszkodzie", pokaż mu atrakcyjną zabawkę i zachęć je do przejścia na drugą stronę.
Lusterko
Przeglądanie się w lustrze to jedna z tych rzeczy, którą dziewięciomiesięczny maluch lubi najbardziej. Pozwólcie mu na to, a zobaczycie, jak śmieje się do siebie, próbuje dotknąć i pogłaskać swoje odbicie.
Zabawka piłka
Piankowe lub dmuchane, koniecznie lekkie i nie za duże. Piłki stymulują dziecko do ruchu i przemieszczania się. Takie z kolcami lub o różnych fakturach dodatkowo zaintrygują dziecko.
Dziesiąty miesiąc
Berek
Energiczny maluch uwielbia ruch. Na pewno spodoba mu się więc zabawa w berka, oczywiście na czworakach. Goń raczkujące niemowlę z okrzykiem: "Gonię, gonię, zaraz cię dogonię". Łap je od czasu do czasu z radosnym: "Mam cię"!
Dziecinne porządki
Maluch zaczyna interesować się zawartością szafek i szuflad, otwiera tekturowe pudełka, wysypując ich zawartość na podłogę. Pokaż mu, że równie zabawne może być wkładanie. Rozrzucone skarpetki można wkładać do szuflady, a rozsypane klocki z hałasem wrzucić do pudełka.
Zabawka sorter
Pojemnik z otworami o różnych kształtach, do których trzeba dopasować klocki. Klocki mają różne kolory, faktury. Zabawa wymaga koncentracji, uczy precyzyjnego posługiwania się rączkami. Na tym etapie dziecku frajdę sprawi samo wrzucanie ich do pojemnika.
Jedenasty miesiąc
(Szkoła gestów
Zachęcajcie dziecko do naśladowania: klaszczcie, kłaniajcie się, pokazujcie: "Jaki jesteś duży", "Jakie masz kłopoty". Nie zapomnijcie o głośnym zachwycie, kiedy dziecko powtórzy wasz gest.
Mały detektyw w akcji
Schowaj pod pieluszką atrakcyjną zabawkę, tak aby dziecko to widziało. Pomóż mu ją odnaleźć i zachwyć się, że mu się udało. Jeśli odnajdywanie zabawek pod pieluszką nie sprawia już maluchowi żadnej trudności, chowaj zabawki pod wiaderkiem albo pudełkiem.
Zabawka puzzle
Na początek najlepsze będą kilkuelementowe drewniane układanki ze specjalnymi kołeczkami, które ułatwiają wyjmowanie i wkładanie płaskich części.
Dwunasty miesiąc
Tańce rodzinne
Słuchajcie muzyki i tańczcie z dzieckiem. Już siedzący maluch zaczyna podrygiwać, gdy słyszy muzykę, a chodzący tańczy na całego - zgina kolana, przytupuje, kiwa się na boki i do przodu, obraca się, kręci pupą, macha rękami - a to świetna gimnastyka całego ciała. W dodatku taniec rozwija poczucie rytmu, ćwiczy równowagę, koordynację i uczy panowania nad własnym ciałem.
Papierowa zabawa
Gniecenie papieru sprawia rocznemu maluchowi wiele radości, to także dobry sposób wyrażania emocji. Zgromadź stare gazety, bibułkę, szary papier. Zwijajcie kawałki papieru w kulki i rzucajcie nimi. UWAGA! Pilnujcie, żeby maluch nie wkładał papieru do buzi.
Zabawka instrumenty
Teraz, kiedy maluch pewnie siedzi i może używać dwóch rączek do zabawy, chętnie testuje i uderza w różne przedmioty. Mogą to być garnki, ale możecie także pokazać dziecku pierwsze instrumenty: bębenek, kastaniety lub pierwsze małe cymbałki.
