Skala Apgar: czym jest?
Ocena zdrowia skalą Apgar czeka każde dziecko, które rodzi się w szpitalu, niezależnie od tego, czy rodzi się naturalnie, czy w wyniku cesarskiego cięcia. Czym jest skala Apgar? To wstępne badania noworodka, które sprawdza jego stan zdrowia w pierwszej, trzeciej, piątej i 10. minucie po urodzeniu. Skala Apgar to skala, której twórczynią jest Virginia Apgar - amerykańska lekarka (anestezjolog i pediatra). Skala została wprowadzona w 1953 r.
Skala Apgar: po się ją stosuje?
Wszystko po to, by ocenić, jak maluch adaptuje się po opuszczeniu łona matki w nowym środowisku. Maksymalna nota nie oznacza, że dziecko będzie w przyszłości rozwijało się bez żadnych problemów, ale pomaga zdecydować lekarzom, czy nie trzeba mu szybko udzielić specjalistycznej pomocy.
Skala Apgar: kto wprowadził?
Tę metodę oceny noworodków zawdzięczamy Virginii Apgar, wybitnej amerykańskiej lekarce, która zaprezentowała ją w 1953 roku (opracowała ją wcześniej, bo w 1949 roku). Maksymalnie dziecko może „zdobyć” 10 punktów, a lekarz, położna lub pielęgniarka powinni ocenić pięć czynności życiowych noworodka:
- kolor skóry,
- tętno,
- reakcję na bodźce,
- napięcie mięśniowe
- oddychanie.
Za każdą z nich mogą przyznać od zera do dwóch punktów.
Skala Apgar: co bada?
Na początku sprawdza się oczywiście oddech - tu specjaliści cenią sobie najbardziej głośny płacz (ocena to wtedy 2 punkty), oddech wolny i nieregularny daje 1 punkt, a jego brak to zero punktów i oczywiście powód natychmiastowej reakcji lekarzy i pielęgniarek.
Jeśli chodzi o tętno, zero punktów jest przyznawane za jego brak - wtedy także lekarze momentalnie zaczynają działać. Poniżej 100 uderzeń serca na minutę będzie oznaczała, że noworodek dostanie 1 punkt w skali Apgar, a powyżej 100 uderzeń na minutę - dwa punkty.
Ważne jest także napięcie mięśniowe. Im mniejsze, tym niższa ocena. Maksymalną liczbę punktów za kolor skóry dostaje natomiast malec, który rodzi się cały różowy. Jeden punkt otrzymuje taki, który ma różowy tułów i sine kończyny. Jeśli dziecko po urodzeniu jest całe sine, w tej kategorii nie zdobędzie żadnego punktu.
Jak specjaliści sprawdzają reakcję na bodźce? Wprowadzają do nosa malucha cewnik. Idealnie by było, żeby zareagował kaszlem lub kichnięciem, ale za grymas twarzy też należy się punkt. Natomiast brak jakiejkolwiek reakcji na cewnik będzie skutkował oceną zero punktów.
Ocena końcowa - jak interpretować punkty?
Stan noworodka można uznać za dobry, jeśli skala Apgar da mu 8-10 punktów. 4-7 punktów oznacza średni stan malucha, a od 0-3 punktów to oznaka zamartwicy, która wymaga natychmiastowej pomocy lekarskiej. Warto też pamiętać, że to, jak interpretować punkty, zależy w pewnym stopniu od subiektywnej oceny badającego dziecko. Niektórzy uznają, że 8 punktów to powód do uważniejszej obserwacji noworodka, inni za dobry stan dziecka uznają taki, w którym ocena zdrowia skalą Apgar da mu 7 punktów.
Nie zawsze niski wynik w pierwszej minucie to powód do wielkiego zmartwienia rodzica. Ponieważ stan dziecka w pierwszych minutach życia może ulec zmianom, specjaliści powtarzają badania noworodka przynajmniej dwa razy, a nawet cztery razy w ciągu pierwszych 10 minut jego życia. Przy pierwszych „oględzinach” noworodek może dostać np. 6 punktów, ale za kilka minut jego ocena wyniesie już np. 8 punktów. Trzeba pamiętać, że skala Apgar ma służyć pomocą w szybkim podejmowaniu decyzji na temat leczenia i późniejszej diagnostyce, ale niska ocena może być wynikiem np. powikłań w trakcie porodu, a nie musi świadczyć o chorobie. Wcześniaki zazwyczaj „na starcie” mogą nie mieć szans na maksymalną notę, bo ich organizm jest na innym etapie rozwoju niż donoszonego dziecka. To nie musi jednak skutkować problemami zdrowotnymi w przyszłości. Dlatego tydzień ciąży, w którym przychodzi na świat maluch, jest także brany pod uwagę przy wstępnej ocenie jego stanu zdrowia.
To także może cię zainteresować:
Noworodek - jak ocenia się jego stan zdrowia?
Brudne kalesony i czerwona kokarda, czyli jak rodzice chronią dzieci przed złymi mocami
