Rumień pieluszkowy - jak wygląda?
Rumień pieluszkowy, potocznie zwany odparzeniem, może zdarzyć się u każdego niemowlęcia. Pod pojęciem tym rozumie się zmiany skórne, które pojawiają się u dzieci w okresie stosowania pieluszek. Zmiany obejmują krocze, pośladki, wewnętrzne powierzchnie ud. Charakterystyczne dla nich jest to, że nasilają się w krótkim czasie i mogą dotyczyć skóry okolic sąsiadujących.
Jak wygląda rumień pieluszkowy? Zmiany skórne, które obejmują skórę pod pieluszką, mają różną postać. Zwykłe zaczerwienienie szybko może przerodzić się w pieluszkowe zapalenie skóry. Na skórze pojawiają się małe krostki, szorstkie czerwone plamy, obrzęk, wysypka, grudki, pęcherzyki, rozlane zaczerwienienie, a nawet zdarty naskórek, krwawienie, wysuszenie, bolesne nadżerki, łuszczenie skóry. Rumieniowi pieluszkowemu towarzyszy pieczenie i swędzenie. Pieluszkowe zapalenie skóry najczęściej dotyczy niemowląt pomiędzy siódmym a 12. miesiącem życia.
Kiedy sklepowe półki nie uginały się pod produktami pielęgnacyjnymi, korzystano z rzeczy, które były dostępne w każdym domu. Część z nich z powodzeniem można używać i dziś
Rumień pieluszkowy: przyczyny
Najczęstszą przyczyną dolegliwości związanych z rumieniem pieluszkowym jest kontakt skóry z kałem i moczem, a ściślej mówiąc - z substancjami, które powstają podczas ich rozkładu. Nie bez znaczenia jest utrzymująca się pod pieluszką wilgoć, tarcie skóry, jak również brak dostępu powietrza.
Zmiany skórne nasilają się wskutek błędów pielęgnacyjnych, takich jak zbyt rzadkie zmienianie pieluszek (zapalenie pieluszkowe), a także niestosowanie maści ochronnych. Zdarza się, że rumień jest spowodowany przez kontakt z czynnikiem uczulającym, który zawiera kosmetyk pielęgnacyjny czy pieluszka. Zmiany szczególnie nasilają się w okresie biegunki (częstsze narażenie na kontakt z kałem, obecność substancji drażniących), zakażenia dróg moczowych, a także stosowania antybiotyków.
Rumień pieluszkowy - leczenie. Co robić?
Choć zmiany zwykle ustępują szybko, zazwyczaj w ciągu doby, zaniedbane mogą ulec zaostrzeniu lub nadkażeniu. Bakterie i grzyby łatwo atakują uszkodzony naskórek, co objawia się nasileniem zmian i nie ustępowaniem ich pod wpływem stosowanej intensywnej pielęgnacji (tak zwane nadkażenie bakteryjne lub grzybicze). Jak leczyć rumień pieluszkowy? Przede wszystkim szybko działać. Co robić?
- Częściej zmieniać pieluszkę, by nie pojawiały się podrażnienia przez substancje, które powstają podczas rozkładu moczu i kału. Dziecko należy przewijać zawsze, gdy zrobi kupę.
- Dokładnie oczyszczać pupę i narządy płciowe. Pupę i genitalia należy myć podczas każdej zmiany pieluszki, używając wacików nasączonych ciepłą wodą, także przegotowaną - na silne zaczerwienienie sprawdzi się również napar z nagietka. Składniki myjące i zapachowe zawarte w chusteczkach nawilżanych mogą podrażniać skórę. Bardzo ważne jest, aby podczas zmiany pieluszki osuszyć skórę, przykładając do niej miękki ręcznik.
- Wietrzyć skórę pod pieluszką. Podczas zmiany pieluszki warto pozwolić dziecku, by chwilę poleżało bez pieluszki. Powietrze działa kojąco na podrażnione ciało, tonuje zmiany towarzyszące rumieniowi pieluszkowemu dzieci. Można kłaść dziecko na brzuchu, na wodoodpornym podkładzie i pieluszce flanelowej.
- Stosować maści na odparzenia. Przed założeniem czystej pieluszki, na oczyszczoną i osuszoną pupę, należy nałożyć krem lub maść na odparzenia. Kremy ochronne zabezpieczają mechanicznie skórę dziecka przed drażniącym działaniem moczu. Warto pamiętać, że nie należy łączyć pudru z oliwką. W uzasadnionych przypadkach lekarz może przepisać miejscowy lek przeciwbakteryjny lub przeciwgrzybiczy: maść, lotion, krem.
- Stosować łagodne kąpiele. Malucha, który ma rumień pieluszkowy, warto kąpać w ciepłej wodzie z dodatkiem mąki ziemniaczanej. Taki zabieg działa kojąco na podrażnioną skórę. Jak przygotować kąpiel? Wystarczy do wanienki wsypać garść mąki.
- Używać sprawdzonych, bezpiecznych kosmetyków o możliwie najprostszym składzie. Jest to szczególnie ważne w przypadku dzieci, których skóra jest skłonna do podrażnień. Jeżeli istnieje podejrzenie, że przyczyną zmian skórnych u dziecka są kosmetyki pielęgnacyjne, takie jak żel, mydło czy płyn do kąpieli, należy zmienić je na inne.
- Tak samo należy postąpić z pieluszkami (uczulenie pieluszkowe). Zdarza się, że pieluszki albo nie pozwalają skórze oddychać, albo uczulają. Reakcję alergiczną może wywołać choćby stosowany przy produkcji wybielacz. W przypadku pieluszek tetrowych należy unikać wieloskładnikowych, uczulających proszków do prania, a także dokładnie płukać pieluchy.
Rumień pieluszkowy: kiedy do lekarza?
Choć rumień pieluszkowy w większości przypadków mija w przeciągu doby, może zdarzyć się, że dojdzie do zaostrzenia lub nadkażenia ran. Kontaktu z lekarzem wymaga:
- brak poprawy po dwóch-trzech dniach właściwej pielęgnacji i leczenia domowego,
- pojawienie się pęcherzy (zwłaszcza wypełnionych treścią ropną) lub otwartych ran,
- objęcie zmianami skóry, która nie znajduje się pod pieluszką,
- pojawienie się gorączki, co może być objawem zakażenia bakteryjnego, które może objąć cały organizm.