Kupujesz ekoubrania? Wyjaśniamy, za co tak naprawdę płacisz

Śpiochy czy body z bawełny organicznej, kocyk z certyfikatem eco, tetrowe pieluszki ekologiczne. Są drogie. Ale czy lepsze? O co chodzi z ekoubrankami dla dzieci? Moda dla bogatych czy uzasadniony i racjonalny wybór świadomych rodziców?
Zobacz wideo

Bawełna. Tkanina miękka, przyjazna skórze, przewiewna, dość trwała, niedroga, łatwa w utrzymaniu. Tę tzw. konwencjonalną (czytaj zanieczyszczoną) uprawia się na wielkich plantacjach przy użyciu środków przyśpieszających wzrost oraz chwasto- i owadobójczych. Żeby łatwiej było ją zebrać za pomocą maszyn, używa się defoliantów (substancji chemicznych), które powodują przedwczesne opadanie liści.

Bawełna bawełnie nierówna

W dobie dzisiejszego przemysłu bardzo dużo zależy od warunków początkowych, czyli już od momentu uprawy bawełny. Procesy przyspieszające wzrost oraz zabezpieczające przed chorobami włókien, a następnie produkcja, jedynie pogarszają jakość bawełny konwencjonalnej.

 - Bawełna nie jest już niestety tak czysta, jak niegdyś. Nawet państwa nisko uprzemysłowione stosują do uprawy i obróbki bawełny coraz więcej toksycznych środków chemicznych. To, co kiedyś było na porządku dziennym – czysta bawełna, bo opryski i barwniki oraz impregnaty były kosztowne – teraz nazywa się „eco” lub „organic” – wyjaśnia dermatolog dr Bartosz Pawlikowski.

Organiczna znaczy droższa?

Ubranka dla dzieci uszyte z bawełny organicznej są droższe od tych wykonanych z bawełny konwencjonalnej
Ubranka dla dzieci uszyte z bawełny organicznej są droższe od tych wykonanych z bawełny konwencjonalnej fot: archiwum jb.

Organiczna, czyli uprawiana bez stosowania pestycydów i dodatków chemicznych. Na ekologicznej plantacji wolno stosować tylko naturalne wspomagacze np. kwas cytrynowy, obornik, lucernę. Plony zbierane są zgodnie z naturalnym cyklem rozwoju, ręcznie dla zachowania czystości i delikatności, przez dorosłych, którzy otrzymują godziwe wynagrodzenie. Ile kosztują ubranka z bawełny organicznej? Dla porównania: śpiochy z bawełny konwencjonalnej w markecie kosztują ok. 9 zł, te z bawełny organicznej od 30 do 100 zł. Bawełniane body, pięciopak, to w sieciówce koszt ok. 55 zł, za jedną sztukę tych "eco" trzeba zapłacić ok. 40 zł.

- Organiczna oznacza zwykle droższa. Jest to wartość dodana ze względu na brak stosowania nawozów i pestycydów w uprawie roślin. Mimo ogromnych ilości bawełny, wykorzystywanej przez wiodące marki odzieżowe, ta organiczna stanowi jedynie około 1% jej światowej produkcji. To ilość żałosna w porównaniu z produkcją konwencjonalnej bawełny z użyciem szkodliwych metod uprawy. Gospodarstwo uprawiające w sposób konwencjonalny bawełnę, chcąc przyłączyć się do programu uprawy organicznej, musi odczekać 3 lata na oczyszczenie gleby ze szkodliwych substancji – wyjaśnia dr Pawlikowski.

Czym się różni bawełna organiczna od tej konwencjonalnej?
Czym się różni bawełna organiczna od tej konwencjonalnej? Tabela opracowana wg danych: Global Organic Textile Standard (GOTS), danych z U.S. Department of Agriculture's (USDA's) - National Organic Program (NOP) na podstawie wytycznych 7 CFR Part 205 - NATIONAL ORGANIC PROGRAM, grafika Marta Kondrusik

 A jeśli już się skusisz – na co zwracać uwagę, kupując bawełnę organiczną?

– Na certyfikację. Sprawdzone fabryki ubranek dla dzieci chlubią się wykorzystaniem bawełny z upraw ekologicznych ze względu nie tylko na jakość ubranek, lecz także na udział w ochronie środowiska. Uprawa bawełny organicznej wymaga odpowiednich wyśrubowanych norm, co sprawia, że przy okazji do środowiska jest wydzielane mniej toksycznych substancji niż konwencjonalnie.

Organic cotton. Czyli co?
Organic cotton. Czyli co? fot: archiwum prywatne jb

 Określenia typu:

100% organicznej bawełny (100% organic cotton) - oznacza użycie tylko takiej do produkcji ubranka, w fabryce spełniającej wymagania ekologicznej o najwyższym poziomie.

Organiczna (organic cotton) – oznacza 95% organicznej bawełny oraz dodatek 5% substancji z listy syntetycznych substancji, dozwolonych przy produkcji ubranek i bawełny.

Minimalna zawartość bawełny organicznej w ubranku, która pozwala na sformułowanie organiczna odzież (made with organic), to 70% i produkcja w fabryce o zaostrzonym rygorze chemicznym.

Im czystsza bawełna, tym mniejsze ryzyko alergii skórnej?

 - Często zdarza się, iż na forach AZS (fora poświęcone tematyce atopowemu zapaleniu skóry) czytam, że pomimo zastosowania ubranek z czystej bawełny dziecko ma podrażnienia. Zawsze istnieje ryzyko, że są one produkowane z konwencjonalnej bawełny i stąd zaostrzenie zmian skórnych. Te dzieci, które mają zdrową skórę, mogą z kolei nabyć alergię kontaktową na składnik toksyczny bawełny. Ten typ alergii może towarzyszyć dziecku przez lata. Dlatego często, szczególnie w przypadkach chorób alergicznych skóry, poleca się ubranka wykonane z bawełny organicznej, a jeszcze lepiej kiedy są uszyte z jedwabiu – radzi dr Pawlikowski.

A jeśli nie organiczna, to co?

Ubranka ze zwykłej bawełny warto kupować na taniej odzieży. Im częściej prane, tym mniej w nich szkodliwych środków chemicznych
Ubranka ze zwykłej bawełny warto kupować na taniej odzieży. Im częściej prane, tym mniej w nich szkodliwych środków chemicznych fot: archiwum prywatne jb

Zawsze można udać się w poszukiwaniu bezpiecznej bawełny do sklepów z odzieżą z drugiej ręki. Sprane rzeczy są dla małego dziecka lepsze od nowych, bo ta zwykła, konwencjonalna bawełna dopiero po kilkunastu praniach staje się miękka i traci sztuczne substancje.

Używane ubrania przed pierwszym włożeniem trzeba oczywiście wyprać. Jeśli zostały kupione w ciucholandzie lub na aukcji internetowej i nie wiadomo, kto ich używał, na wszelki wypadek za pierwszym razem należy je wyprać w temperaturze 60-90°C (dotyczy to zwłaszcza ubrań dla noworodków i niemowląt). Tak wysoka temperatura daje gwarancję zniszczenia niemal wszystkich chorobotwórczych mikroorganizmów, które mogłyby ewentualnie znajdować się na tkaninie.

Powinno cię również zainteresować: Poruszający apel mamy chorego dziecka: "Syn płakał i krzyczał że nie chce być chory, bo dzieci go wyśmiewają"

Więcej o: