Jak nauczyć dziecko mówić? Jak nauczyć dziecko czytać?

Jak nauczyć dziecko mówić? Jak nauczyć dziecko czytać? To pytania, które bardzo często zadają sobie rodzice. Nauka mówienia i czytania odbywa się na różnych etapach rozwoju, ale jest ze sobą ściśle powiązana. Co zrobić, by dziecko jak najszybciej zaczęło porozumiewać się ze światem? A jak zachęcić, by poznawało pierwsze literki?

Kiedy dziecko zaczyna mówić?

Nauka mówienia nie rozpoczyna się momencie, gdy dziecko zaczyna wypowiadać pierwsze zbitki sylab, czyli gaworzyć. Nie zaczyna się również w pierwszych miesiącach, kiedy maluch wypowiada ciągi samogłosek lub zbitki spółgłosek ("ghh", "gllll") czyli głuży. Bardzo ważną rolę w procesie nauki mowy odrywa również ssanie. Można powiedzieć, że ta nauka zaczyna się już w okresie prenatalnym. Dziecko już w brzuchu mamy oswaja się z brzmieniem języka, którym mówi mama i osoby w otoczeniu. 

Może cię również zainteresować: Kiedy dziecko mówi? A kiedy gaworzy?

To, kiedy dziecko zaczyna mówić, jest sprawą dość indywidualną. Niektóre dzieci szybko uczą się poszczególnych wyrazów, inne wolniej, ale często, gdy już zaczną mówić, posługują się krótkimi, pełnymi zdaniami. Słyszy się o tym, że często dziewczynki uczą się mówić szybciej niż chłopcy. A jak nauczyć dziecko mówić?

Jak nauczyć dziecko mówić - porady:

  • rozmawiaj z dzieckiem - jeśli "zagaduje cię" (nawet jeśli to nadal gaworzenie lub same odgłosy), kontynuuj kontakt i mów do niego prostymi słowami, wyrażaj aprobatę, radość z rozmowy;
  • nazywaj części ciała, np. na pluszaku, nazywaj członków rodziny, elementy posiłku, zwierzęta;
  • nie sepleń i nie spieszczaj wyrazów - zanim dziecko nauczy się wymawiać je poprawnie i tak je zniekształci, ale niech twoja mowa będzie dla niego wzorem;
  • tłumacz jego mowę - jeśli dziecko mówi np. "miau", wskazując na kota, powiedz: "Tak, to jest kotek. Kotek mówi >>miau<<";
  • wprowadź narrację do życia dziecka - opowiadaj mu, co się dzieje, komentuj to, co robi;
  • czytaj i oglądaj z dzieckiem książeczki - zadawaj pytania, proś o pokazanie np. pieska czy domku na obrazku;
  • nie zapominaj o wierszykach, prostych piosenkach, czytaniu na głos (prostych, np. rymowanych tekstów) - to najlepsze sposoby, jak nauczyć dziecko mówić - jeśli będziecie często powtarzać takie zabawy, z czasem dziecko zacznie dopowiadać sylaby, rymujące się słowa, krótkie zdania. 

Może cię również zainteresować: Zabawy rozwijające mowę

Jak nauczyć dziecko czytać?

Zmiany w rozwoju mowy dziecka można obserwować na przestrzeni miesięcy. Usprawnia się ona z czasem, pociecha mówi coraz wyraźniej, a nazwy, które niekiedy nadaje przedmiotom, osobom w "swoim języku" zastępuje właściwymi wyrazami. Temu rozwojowi sprzyja kontakt z rówieśnikami, członkami rodziny, zabawy w przedszkolu - po prostu konieczność komunikacji z otoczeniem. Po pewnym czasie wielu rodziców zaczyna marzyć o tym, by dziecko zaczęło naukę czytania. Jak nauczyć dziecko czytać? Czy warto robić zanim pójdzie do szkoły?  

Jak nauczyć dziecko czytać? - porady

Jeśli malec od najmłodszych lat ma kontakt z książkami - ma zabawkowe, proste książeczki, czytacie mu na dobranoc lub widzi niekiedy czytającego rodzica bądź rodzeństwo - zainteresowanie książkami i czytaniem może pojawić się wcześniej. Niektóre dzieci uczą się czytać - we własnym tempie oczywiście - już od trzeciego, czwartego roku życia. Jak nauczyć dziecko czytać?

  • pamiętaj, że nauka czytania musi być zabawą - nie zmuszaj dziecka do tego, nie miej wygórowanych ambicji, nie porównuj z innymi dziećmi, nie złość się, bo pociecha szybko się zniechęci i nie będzie chciała podejmować kolejnych prób;
  • korzystaj raczej z gier i zabawek do nauki czytania, a nie z elementarza. Układajcie nazwy z klocków/kartoników z literami i czytajcie je głośno. Taką grę możecie przygotować również samodzielnie (możecie np. wspólnie przygotować kartoniki z literami). Możecie również oznaczać przedmioty w domu literkami, które rozpoczynają ich nazwy - dziecko szybciej zapamięta litery;
  • pokazuj dziecku litery podczas czytania - w wielu książeczkach są one odpowiednio duże;
  • wymawiaj spółgłoski starannie - nie akcentuj silnie głoski "y", ucz krótkiego "K" a nie "KYY", dziecku będzie później zrozumieć, dlaczego przeczytamy "KOT" a nie "KYOTY";
  • gdy dziecko zna już kilka literek, układajcie z nich proste wyrazy;
  • możesz wtedy próbować uczyć dziecko sylabizować - ale wybieraj na początek krótkie, proste, połączenia, w których spółgłoski i samogłoski występują naprzemiennie - raczej "LA-TO", a nie "WIO-SNA";
  • korzystaj z okazji, których dostarcza życie - spacery, oglądanie bajek, czasopism. Pytaj dziecko np. jaką literkę ma bohater bajki na ubranku, czytajcie razem szyldy, nagłówki;
  • gdy dziecko pozna większość liter, zachęcaj je do czytania np. krótkich bajeczek o ulubionym bohaterze. Swoje ulubione bajki, które czytacie wspólnie, zapewne zna niemal na pamięć - ale może z równą przyjemnością przeczyta coś podobnego?

Może cię również zainteresować - Biblioteczka czterolatki

Jeśli dziecko nie wykazuje zainteresowania literkami, nie zmuszaj go do tego przedwcześnie - wypróbuj co najwyżej prostsze, zabawowe sposoby na to, jak nauczyć dziecko czytać. Większość dzieci przed zerówką albo i pierwszą klasą nie potrafi czytać. Dbaj o to, by było pozytywnie nastawione do nauki tej czynności i kiedy przyjdzie na nie czas, nie kojarzyło mu z męczarnią. 

Więcej o:
Copyright © Agora SA