Ospa wietrzna u dzieci - objawy, leczenie, powikłania

Jak wygląda ospa wietrzna u dzieci? Jak długo trwa? To pytania, które zadają sobie rodzice małych dzieci - bo to je najczęściej dopada ta choroba. Leczenie ospy wietrznej nie jest trudne, ale lepiej zapobiegać, niż narażać się na powikłania.

Ospa wietrzna: czym jest?

Ospa wietrzna to choroba zakaźna, typowa dla wieku dziecięcego. Jest wywoływana przez wirusa ospy, a dokładniej - przez herpeswirus VZV (Varicella Zoster Virus) - wirus ospy i półpaśca. Bardzo łatwo jest się nią zarazić, jeśli do tej pory na nią nie chorowaliśmy. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową. Większość z nas (szacuje się, że prawie 90% populacji) przechodzi ospę w dzieciństwie, a ta choroba zakaźna kojarzy się z fioletowymi plamami po gencjanie. Przebieg ospy wietrznej jest indywidualny, ale zwykle u zdrowych dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym nie jest niebezpieczny.

Zobacz wideo

Powikłania, które towarzyszą ospie wietrznej należą do rzadkości - nie oznacza to jednak, że powinniśmy zrezygnować ze szczepień ochronnych. Wirus ospy jest niebezpieczny dla noworodków i niemowląt (ich odporność jest jeszcze mała), a także dla osób przewlekle chorych, u których odporność jest obniżona.

Ospa wietrzna: objawy

Objawy ospy wietrznej u dzieci to, przede wszystkim, gorączka i zmiany skórne, którymi ta choroba zakaźna się charakteryzuje - różowe plamki (mogę pojawić się wraz z gorączką lub dwa, trzy dni później), które zamieniają się w grudki, a następnie na ich szczycie pojawiają się pęcherzyki wypełnione surowiczym płynem.

Wirus ospy, czyli herpeswirus VZV (Varicella Zoster Virus) "lubi" zbiorowości, zakażenie odbywa się drogą kropelkową. Gdy choruje jedna osoba, wielce prawdopodobne jest, że wkrótce charakterystyczne krostki będą miały inne mające z nią kontakt osoby (które jeszcze nie chorowały).

 

Ospa wietrzna to choroba zakaźna, która ma kilka etapów. W kolejnej fazie płyn mętnieje, a w miejscu pęcherzyków tworzą się krosty. Trzeba pilnować, aby dziecko ich nie drapało (maluchowi ciężko jest się powstrzymać, czuje nieustanne swędzenie). Krosty przekształcają się w brunatne strupki, które odpadną, nie zostawiając śladów.

  • - charakterystyczne zmiany skórne, które zmieniają swój wygląd - od różowych plamek, po grudki z pęcherzykami wypełnionymi surowicznym płynem,
  • - wysypka pojawia się stopniowo, atakuje kolejne miejsca na ciele,
  • - wysoka gorączka.

Jak wygląda ospa?

  • - zmiany skórne są charakterystyczne, na pewno poznamy, że mamy do czynienia z ospą wietrzną
  • - na samym początku pojawiają się plamki, które zmieniają się w grudki, później na ich szczycie pojawiają się pęcherzyki
  • - ostatni etap to zamiana krostek w strupki, które w końcu odpadają

W Łodzi w rok lawinowo przybyło zachorowań na ospę wietrznąW Łodzi w rok lawinowo przybyło zachorowań na ospę wietrzną iStockPhoto (zdjęcie ilustracyjne)

Ospa wietrzna: wysypka i gorączka

Wysypka towarzysząca ospie wietrznej najczęściej pojawia się najpierw na tułowiu, a następnie na policzkach, ramionach, skórze głowy i udach. Czasem atakuje także okolice oczu i ust. Pojawia się stopniowo, po kilku dniach ciało malucha usiane jest świeżymi pęcherzykami i strupkami. Gorączce i krostom towarzyszy także ogólne rozbicie - dziecko uskarża się na ból głowy, jest marudne i osłabione. Wirus ospy szczególnie przez pierwszych kilka dni bywa bardzo dokuczliwy.

Ospa wietrzna: ile trwa

Wirus ospy namnaża się przez dwa, trzy tygodnie - nie daje o sobie znać, by uderzyć z ogromną siłą. Jak długo trwa ospa wietrzna? Jawny okres choroby to 10-14 dni. To w tym czasie chory zaraża - zaczyna na 2-3 dni przed wystąpieniem wysypki, kończy, gdy przyschną już wszystkie wykwity. Pediatra zapewne zaleci, aby dziecko zostało w domu aż do ustąpienia objawów, co zwykle trwa dwa tygodnie.

Ospa wietrzna: jak się zarazić

Ospa wietrzna roznosi się drogą kropelkową, aby zachorować trzeba mieć kontakt z nosicielem wirusa (a więc osobą chorą na ospę wietrzną lub półpasiec). Chociaż najłatwiej zarazić się dotykając chorej osoby, wystarczy, że przebywamy z nią w jednym pomieszczeniu.

Najczęstszymi ogniskami zapalnymi są żłobki i przedszkola, jednak w ostatnim czasie niezwykłą popularnością cieszą się tzw. ospa party . Rodzice, którzy chcą, aby ich dzieci koniecznie zachorowały na ospę w dzieciństwie, chętnie odwiedzają chore dziecko. Na imprezie maluchy np. jedzą rączkami przekąski ze wspólnych miseczek, albo korzystają z kubeczków czy kocyków chorego, co ma zwiększyć prawdopodobieństwo przeniesienia wirusa.

Szczepienie na ospę

Czy zaszczepić dziecko przeciwko ospie? Odpłatne szczepienie chroni przed zakażeniem (czasem zdarza się, że szczepiony maluch zachoruje, jednak przebieg choroby jest wtedy niezwykle łagodny, bardzo często nie wiemy nawet, że dziecko ją przeszło) i zdecydowanie zmniejsza ryzyko wszelkich powikłań poospowych. Zaszczepione może być niemowlę, które ukończyło 9 miesięcy. Szczepionkę możemy podać oddzielnie, albo przy okazji obowiązkowych szczepień na świnkę, odrę i różyczkę (MMR). Szczepionka podawana jest w dwóch dawkach, kolejną najlepiej podać po 6 tygodniach.

Ospa wietrzna: powikłania

Powikłania, które towarzyszą ospie wietrznej to, najczęściej bakteryjne infekcje skóry - gdy krosty zostaną zakażone bakteriami, najczęściej paciorkowcem lub gronkowcem . Ospa osłabia także odporność, bardzo często na długie tygodnie. Daje to łatwość rozwinięcia innych infekcji, np. układu oddechowego, dróg moczowych, zapalenia ucha. Należy pamiętać, że z pozoru błahe przeziębienie, może zakończyć się zapaleniem płuc. Blizny po ospie to pamiątka u dzieci, które rozdrapywały krosty do krwi.

Ospa wietrzna rzadko kończy się powikłaniami, które wymagają hospitalizacji. Jeśli jednak już do nich dojdzie, są niezwykle groźne, zarówno dla zdrowia, jak i życia. Są to, m.in. zapalenie mózgu, zapalenie mięśnia sercowego, czy zapalenie płuc.

Ospa wietrzna: leczenie

Swędzącą wysypkę (skóra musi być czysta) należy smarować przepisanymi przez lekarza preparatami, bądź gencjaną. Należy skorzystać ze środków, które nie tylko łagodzą świąd, ale, przede wszystkim, dezynfekują krostki. Ważne jest ich wysuszenie i odkażenie. Wbrew powszechnym opiniom, niezwykle istotne jest mycie ciała - dbajmy o to, aby nie doszło do zakażenia.

Jak ulżyć choremu dziecku? Pomocne mogą okazać się kąpiele z dodatkiem nadmanganianu potasu, sody oczyszczonej, bądź rozgotowanego siemienia lnianego. Nasiadówki w ciepłej wodzie z dodatkiem rumianku to doskonały sposób na złagodzenie wysypki, która pojawiła się w okolicach intymnych. Należy jednak pamiętać, aby nie moczyć dziecka zbyt długo w wodzie, a osuszając skórę zachować niezwykłą ostrożność - nie pocierajmy ciała dziecka ręcznikiem, delikatnie je oklepujmy. Nie tylko regularne mycie ma znaczenie.

Pamiętajmy, aby regularnie wymieniać pościel i piżamkę chorego dziecka, paznokcie malucha obetnijmy na krótko. Aby złagodzić świąd - po konsultacji z lekarzem - można podać leki przeciwhistaminowe. Na noc można założyć dziecku bawełniane rękawiczki, które, wzorem noworodkowych niedrapek, będą pomocne w zapobieganiu rozdrapywania krostek.

Gorączkę przy ospie obniżamy tylko i wyłącznie paracetamolem, w tej chorobie nie można podawać ibuprofenu.

Ospa wietrzna a półpasiec

Przebycie ospy wietrznej daje odporność na całe życie, bardzo rzadko zdarza się, by osoba, która już chorowała, zaraziła się ponownie. Warto jednak pamiętać, że wirus tej choroby nie ginie całkowicie i w chwili spadku odporności może wywołać półpasiec. Narażeni na niego są dorośli z obniżoną odpornością, osoby starsze, ale i dzieci, które chorowały na ospę wietrzną. W przypadku półpaśca wysypka atakuje jedynie wąski pas skóry, ból jest jednak dotkliwszy. Dodatkowo, na półpasiec można zachorować kilkukrotnie. Dlatego tak ważne jest szczepienie - szczepionka, która chroni przed ospą wietrzną, zabezpiecza również przed półpaścem.

Więcej o:
Copyright © Agora SA