Mleko sojowe - co to takiego? Właściwości i zalety
Choć mówimy i myślimy o mleku sojowym, to tak naprawdę produkt ten jest napojem sojowym. Ponieważ przepisy unijne zakazują używania nazwy "mleko" w kontekście napojów roślinnych, napis "mleko" na napoju sojowym znaleźć się nie powinien.
Mleko sojowe ma wiele właściwości prozdrowotnych. Jest bogatym źródłem:
- białka,
- witamin z grupy B, witaminy E,
- minerałów, takich jak: potas, wapń, sód, magnez, żelazo,
- kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 (soja jest bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych),
- lecytyny,
- fitoestrogenów,
- izoflawonów.
Dzięki zawartości wielu cennych składników oraz właściwościom mleko sojowe zmniejsza ryzyko chorób serca i problemów z wysokim poziomem "złego" cholesterolu. Przeciwdziała otyłości, zwiększa odporność naczyń krwionośnych na wahania ciśnienia krwi, zapobiega powstawaniu miażdżycy oraz rozwojowi groźnych chorób serca, łagodzi też wahania nastroju. Fitoestrogeny zawarte w napojach sojowych uzupełniają niedobry hormonów kobiecych w okresie okołomenopauzalnym, a i mają działanie antynowotworowe. Zmniejszają również ryzyko rozwoju przerostu gruczołu krokowego - chronią przed rakiem prostaty.
Dla kogo mleko sojowe?
Mleko sojowe jest traktowane jak odpowiednik mleka krowiego, ponieważ jest bezpieczne dla alergików uczulonych na białko mleka krowiego. Nie zawiera też cholesterolu i tłuszczów nasyconych, a i nie podwyższa poziomu kwasu żołądkowego. Ponieważ to napój pochodzenia roślinnego, jest odpowiednie dla wegetarian i wegan. Mleko sojowe a laktoza? Sprawa jest prosta: mleko sojowe nie zawiera laktozy, dlatego może być spożywane przez osoby zmagające się z jej nietolerancją. Niesłodzone mleko sojowe ma niski indeks glikemiczny, jest dobre dla cukrzyków.
Mleko sojowe polecane jest:
- wegetarianom i weganom,
- cierpiącym na nietolerancję laktozy,
- osobom z alergiami na białko zwierzęce, które nie tolerują mleka krowiego,
- borykającym się z zaburzeniami układu pokarmowego,
- osobom, które mają problemy z wysokim cholesterolem (zawarty w nim tłuszcz nie odkłada się w ścianach naczyń krwionośnych, a jego systematyczne spożywanie może obniżyć poziom trójglicerydów we krwi),
- osobom dbającym o wagę (mleko sojowe niesłodzone zawiera jedynie około 80 kcal),
- kobietom w okresie okołomenopauzalnym (łagodzi objawy menopauzy, zmniejszają ubytek masy kostnej).
Czy mleko sojowe może szkodzić?
Wokół soi pojawia się wiele kontrowersji, dlatego zarówno jej ziarno, jak i mleko sojowe mają wielu fanów, ale i przeciwników. Zarzutów jest kilka. Pierwszy z nich to fakt, że zdecydowana większość uprawianej obecnie soi (nawet 90% światowej produkcji) to soja modyfikowana genetycznie, a do jej hodowli używa się toksycznego środka ochrony roślin - glifosatu. Poza tym soi zarzuca się, że spożywana w nadmiernych ilościach może hamować wykorzystywanie jodu przez tarczycę u osób z niedoczynnością tarczycy, a także prowadzić do niedoczynności tarczycy
Czy mleko sojowe dla dzieci to dobry pomysł? Zdecydowanie ilość produktów sojowych w diecie dziecka powinna być ograniczona z uwagi na to, że u dziewczynek soja może przyspieszać proces dojrzewania, a u chłopców go opóźniać. Poza tym soja jest częstym alergenem, może też powodować zwiększenie zapotrzebowania na witaminę D.
Ponieważ nie istnieje jednoznaczna odpowiedź na pytanie, czy mleko sojowe jest zdrowe czy też nie, wydaje się, że z uwagi na niewątpliwe zalety, ale i wiele wątpliwości, należy zachować umiar w jego spożyciu, a po produkty sojowe sięgać niezbyt często, w niezbyt dużych ilościach. Bardzo ważne jest, aby ziarna soi były wolne od GMO - najlepsze są produkty ekologiczne. Szukając zdrowszej bądź lepszej alternatywy dla mleka krowiego można sobie zadać inne pytania: mleko sojowe czy ryżowe? A może migdałowe? A później poszukać najlepszej - najzdrowszej i najsmaczniejszej - odpowiedzi.
Jak wybrać mleko sojowe?
Mleko sojowe można kupić w wielu sklepach, zarówno w wersji naturalnej, jak i o smaku waniliowym czy czekoladowym (także mleko sojowe w proszku). Wybierając je należy kierować się składem, zwracać uwagę na zawartość witamin i minerałów, a także cukru i polepszaczy smaku. Aby mieć pewność, że produkt jest najwyższej jakości, mleko sojowe warto zrobić samodzielnie, w domu. Można je wykorzystywać do kawy, musli, koktajli, budyniu, kremów i deserów.
