Komosa ryżowa, inaczej quinoa lub ryż peruwiański, to roślina, tak zwane pseudozboże, której właściwości są znane i cenione od wieków. W krajach Inków i Azteków stanowiła podstawowe źródło węglowodanów. Komosa ryżowa jest krewną komosy białej (lebiody) i komosy wielonasiennej. Podobnie jak amarantus należy do roślin szkarłatowatych. Ma kremowy, żółtawy kolor oraz łagodny, lekko orzechowy smak. Obecnie quinoa jest uprawiana nie tylko w Ameryce Południowej, ale także Indiach, Kanadzie, Stanach Zjednoczonych oraz na Wyspach Brytyjskich. Quinoa jest rośliną jednoroczną, osiąga wysokość 1,5 m wysokości i jest bardzo wytrzymała na warunki atmosferyczne.
Komosa ryżowa - właściwości
Komosa ryżowa wykazuje wyjątkowe właściwości zdrowotne i odżywcze, ponieważ zawiera:
- wiele witamin (tiamina, ryboflawina, niacyna, witaminy z grupy B6, witamina E) i minerałów (wapń, magnez, potas, cynk i żelazo). Niestety znajduje się w niej również kwas fitowy, który wiążąc się z nimi może obniżać wchłanialność,
- flawonoidy, naturalne przeciwutleniacze roślinne (szczególnie kwercetyna i kemferol). W związku z tym quinoa wykazuje właściwości antyoksydacyjne oraz potencjalne działanie antynowotworowe,
- duże ilości białka. Co ważne białko komosy ryżowej zawiera wszystkie aminokwasy egzogenne, czyli takie, których organizm nie umie syntezować, przez co musi przyjmować go z dietą. Quinoa to doskonały zamiennik mięsa w dietach roślinnych. Co ciekawe komosa ryżowa zawiera więcej wapnia niż mleko, dodatkowo jest ono łatwiej przyswajalne niż wapń z mleka,
- saponiny, dzięki którym może wykazywać działanie przeciwalergiczne, przeciwzapalne, przeciwgrzybiczne, przeciwwirusowe i immunostymulujące,
- błonnik,
- niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym kwasy Omega 3.
Komosa ryżowa wpływa na zdrowie, samopoczucie i urodę. Opóźnia starzenie, przyspiesza regenerację, pozytywnie wpływa na skórę. Wspomaga układ krążenia, układ nerwowy, obniża poziom cholesterolu. Ma działanie przeciwmiażdżycowe oraz przeciwnowotworowe. Nie bez znaczenia jest, że oczyszcza organizm z toksyn, przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej. Ma również działanie moczopędne, pobudzające trawienie i mlekopędne.
Komosa ryżowa w kuchni
Komosa ryżowa swoją popularność zawdzięcza łatwości przygotowania, uniwersalnemu zastosowaniu oraz walorom prozdrowotnym. Ugotowane nasiona mogą być wykorzystywane w wielu daniach.
Ze względu na zawartość skrobi quinoa jest dobrym źródłem energii. To dlatego komosę ryżową można stosować jako zamiennik ryżu, kaszy, makaronu czy ziemniaków. To wdzięczny dodatek do zup, gulaszu czy sałatek. Ponieważ ma lekko słodkawy smak, jest doskonała do deserów. Można jej używać do wypieku ciastek, a prażonymi ziarnami wzbogacać smak jogurtu.
Komosa ryżowa nie zawiera glutenu i jest łatwostrawna. 100 g ugotowanej komosy ryżowej to niecałe 150 kalorii. Niski jest również jej indeks glikemiczny (IG), który wynosi 35. Komosa ryżowa jest bardzo zdrowa, smaczna i pożywna, dlatego zdecydowanie warto włączyć ją do jadłospisu.
Kto powinien sięgać po komosę ryżową?
Co ważne quinoa może być alternatywą dla białka pochodzenia zwierzęcego i być jedzona przez wegetarian i wegan. Co istotne komosa ryżowa nie zawiera glutenu, dlatego jest bezpieczna dla osób chorych na celiakię bądź cierpiących z powodu nietolerancji glutenu. Ponieważ quinoa to źródło pełnowartościowego białka, zdrowych kwasów tłuszczowych, wielu witamin i minerałów, jest zalecana dzieciom, kobietom w ciąży i mamom karmiącym dzieci piersią. Powinny po nią sięgać osoby chore na cukrzycę lub odchudzające się, ze względu na to, że po jej spożyciu poziom cukru we krwi nie wzrasta gwałtownie, a przez dłuższy pozostaje na tym samym poziomie.
Komosa ryżowa - jak gotować
Komosę gotuje się podobnie jak ryż, z tą różnicą, że najpierw należy ją dokładnie wypłukać pod bieżącą wodą. Ziarna trzeba zalać gorącą wodą, dodać sól i doprowadzić do wrzenia. Następnie gotować na małym ogniu 15 minut. Garnek powinien mieć przykrywkę. Po kwadransie należy wyłączyć ogień, zdjąć pokrywkę i delikatnie zamieszać komosę. Dobrze jest przykryć garnek i pozostawić quinoa na 5 minut. Trzeba pamiętać o właściwych proporcjach quinoa i wody. Na szklankę komosy przypadają 2 szklanki wody. Po ugotowaniu trzeba ją przechowywać w lodówce, do 3 dni, w hermetycznym pojemniku.
