Cholina - ogólna charakterystyka
Cholina ze względu na swoje właściwości zaliczana jest do witamin z grupy B. Jest rozpuszczalna w wodzie. W organizmie ludzkim znajduje się w związkach nazywanych fosfolipidami, wśród których najbardziej popularna jest lecytyna. Ciężko jednoznacznie określić, jaka jest prawidłowa dawka choliny w ciągu doby. Najczęściej dobrze zbilansowana dieta powinna zawierać około 400-900 mg tej substancji - to dawka wystarczająca dla organizmu.
Cholina - działanie
Cholina pełni wiele ważnych funkcji w organizmie. Bierze czynny udział w procesie utrzymania prawidłowego funkcjonowania komórek, czynności serca, regulacji gospodarki lipidowej. Odgrywa istotną rolę w transporcie substancji obecnych w ludzkim organizmie. Korzystnie oddziałuje również na pamięć, opóźnia procesy starzenia się mózgu i demencji starczej.
Niektóre badania dowodzą, że dieta bogata w przyswajalną cholinę (dieta zawierająca dużą ilość jajek) może ochronić nawet przed chorobą Alzheimera. Witaminie B4 przypisuje się także rolę tworzenia bariery ochronnej w przypadku nowotworów różnego rodzaju.
Ponadto, cholina pozytywnie wpływa także na funkcjonowanie wątroby. Zaleca się ją osobom, które mają problemy z wątrobą spowodowane niewłaściwą, ciężkostrawną dietą, nadużywaniem alkoholu lub lekarstw.
Spożycie choliny jest szczególnie ważne dla kobiet w ciąży oraz karmiących piersią, ponieważ zawartość tej witaminy wpływa na rozwój mózgu i rdzenia kręgowego u jeszcze nie narodzonego dziecka i noworodka. Witamina ta wspiera transport substancji odżywczych przez łożysko,poprawiając przepływ krwi i zmniejszając ryzyko wystąpienia stanu przedrzucawkowego. Dostarczenie odpowiedniej dawki witaminy B4 może uchronić dziecko przed cukrzycą typu II i nadciśnieniem. Cholina aż ośmiokrotnie zmniejsza ryzyko pojawienia się takich wad genetycznych jak zespół Downa i autyzm.
Badania pokazują jednak, że znaczna część przyszłych mam cierpi na niedobory choliny.
Cholina - gdzie można ją znaleźć?
Witaminę B4 można suplementować odpowiednimi preparatami, jednak lepiej dostarczać ją w naturalny sposób. Samoczynnie wytwarza się w organizmie, jeśli regularnie jemy określone produkty. I choć nie jest ona obecna bezpośrednio w tych produktach, to zawarta tam lecytyna jest przetwarzana właśnie w cenną cholinę.
Mowa tu o takich warzywach jak: kalafior, fasolka szparagowa, zielony groszek, kapusta i cieciorka. Z mięs polecana jest wątróbka oraz czerwone mięso. Doskonałym źródłem choliny będzie ryż, świeże ryby, orzechy i jajka - te ostatnie ze względu na zawartość fosfatydylocholiny. Badania dowodzą, że jedzenie chociażby jednego jaja w ciągu doby może zwiększyć poziom choliny do 25-50% rekomendowanego pobrania.
Niedobór choliny - skutki oraz objawy
Brak dostarczenia odpowiedniej ilości witaminy B4 może w konsekwencji doprowadzić do stłuszczenia wątroby. Niedobór prowadzi w pierwszej kolejności do gromadzenia się cholesterolu i triglicerydów w wątrobie, a potem do jej stłuszczenia.
Wśród objawów wskazujących na możliwy niedobór choliny wymienia się:
- bóle głowy,
- stany lękowe,
- dolegliwości sercowe,
- zaparcia.
Warto dodać, że zapotrzebowanie na tę witaminę może się zwiększyć ze względu na długotrwały stres, traumatyczna sytuacja, częste rozdrażnienie i nadużywanie alkoholu. Niedostateczna ilość choliny ma negatywny wpływ na rozwój dziecka - m.in. na powstawanie wad ośrodkowego układu nerwowego, pogorszenie układu odpornościowego i zaburzenia intelektualne w dalszym życiu.
Nadmiar choliny - skutki oraz objawy
W odwrotnej sytuacji, kiedy mamy do czynienia z podejrzeniem nadmiernego spożycia choliny, warto zwrócić na takie objawy, jak:
- bóle brzucha,
- biegunki,
- mdłości,
- ślinotok,
- depresja,
- spadek ciśnienia tętniczego krwi,
- pocenie się.
