Mięta, napar z mięty - właściwości prozdrowotne

Mięta - krótka charakterystyka

Mięta - to roślina wieloletnia o zielonych liściach, posiadająca niezwykły aromat, smak i wiele cennych właściwości, nie wymagająca szczególnych warunków do uprawy. Można ją hodować w doniczce lub w ogródku. Preferuje wilgotne podłoże i umiarkowane nasłonecznienie. Posadzona w ogródku rozprzestrzenia się szybko, niczym chwast, dlatego łatwo jest ją wyhodować. 

Mięta - odmiany

Istnieje wiele odmian mięty, ale wśród najbardziej rozpoznawalnych w Polsce i najchętniej uprawianych są:

• mięta pieprzowa - będąca krzyżówką mięty zielonej i nawodnej. Ten najpopularniejszy w Polsce rodzaj mięty jest wykorzystywany jako przyprawa i dodatek do deserów, koktajli, jako napar leczniczy lub jeden ze składników kosmetyków -  jako że zawiera największą ilość przeciwutleniaczy spośród powszechnie dostępnych roślin zielnych.
• mięta zielona - o podobnych właściwościach do mięty pieprzowej, wykorzystywana w produkcji past do zębów i gum do żucia.
• mięta polna, rosnąca przy brzegach zbiorników wodnych - zażywana w postaci herbatki przy problemach trawiennych.

Do celów zdrowotnych wykorzystuje się liście i łodygi mięty w nieprzetworzonej formie, jak również są one bazą do przygotowywania naparów, wyciągów i olejków eterycznych.

Mięta - właściwości zdrowotne

Świeża mięta jest bogatym źródłem witamin: A, C, B1 i B9 (kwas foliowy) oraz takich minerałów, jak: magnez, mangan, miedź, żelazo, potas, cynk, fosfor, selen. Roślina ta jest bogatym źródłem antyoksydantów, garbników i fitozwiązków. Posiada właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne. Działa stymulująco na pracę mózgu. Używana jest jako środek na złagodzenie wymiotów i nudności, występujących po podaniu narkozy. Od stuleci jest stosowana na zaburzenia trawienne. Jej zażywanie - chociażby w postaci miętowej gumy do żucia - zapewnia świeży oddech.

Potwierdzono naukowo, że mięta pomaga przy następujących problemach:

• Zespół jelita drażliwego (IBS)

Wśród przyczyn powstawania zespołu jelita drażliwego są m.in.: stres, zła dieta, szybkie tempo, częste zażywanie leków. Mięta, a właściwie olejek z mięty, działa na jelita przeciwbólowo i skutecznie łagodzi ból związany ze stanem zapalnym w przewodzie pokarmowym.

• Skurczowe bóle brzucha

Olejki zawarte w mięcie mogą w niektórych przypadkach zastąpić leki, ponieważ redukują skurcze, niwelując ból.

• Niestrawność

Herbata ze świeżych liści mięty jest od dawna zażywana na niestrawność. Warto ją pić profilaktycznie, a obowiązkowo po obfitym posiłku.

• Ból głowy

Herbata z mięty brazylijskiej (hyptis crenata) łagodzi ból głowy. Naukowcy z Uniwersytetu w Newcastle stwierdzili, że jest ona równie skuteczna w uśmierzaniu bólu co syntetyczny lek o nazwie indomentacyna.

• Podrażniona skóra

Przy stanach zapalnych skóry dobrze jest nasmarować ją olejkiem z mięty. Złagodzi on też podrażnienia spowodowane ukąszeniami insektów, bądź poparzeniem słonecznym. Jest polecany w leczeniu trądziku.

• Zatoki

Inhalacje olejkiem z mięty pieprzowej udrażniają nos i zatoki. Wystarczy kilka kropel olejku z mięty dodanych do dyfuzora lub naczynia z gorącą wodą. Olejek z mięty jest jednym z głównych składników tabletek i pastylek na ból gardła - działa odkażająco i przeciwbólowo, szczególnie na błony śluzowe, dając przy okazji uczucie miłego chłodu.

• Więcej energii

Wdychanie i picie mięty stawia na nogi. Podobnie jak kawa, dodaje energii.

• Praca wątroby

Mięta pieprzowa wspiera funkcjonowanie wątroby zwiększając przepływ żółci z wątroby do woreczka żółciowego. Zażywanie mięty w postaci herbatki poprawia trawienie, obniża zły cholesterol i wspomaga rozkładanie tłuszczu. Niższy poziom cholesterolu mniej obciąża wątrobę.

• Stres

Preparaty i herbaty z mięty łagodzą stres, ponieważ zawarty w mięcie mentol delikatnie rozluźnia mięśnie. Filiżanka herbaty wypita przed snem sprawi, że będzie on spokojniejszy.

• Koncentracja

Filiżanka naparu z mięty pomoże skupić się w pracy w chwilach zmęczenia. Zapach mięty może podwyższyć koncentrację.

• Radioterapia

Promieniowanie związane z radioterapią powoduje skutki uboczne. Radioterapia, niszcząc komórki nowotworowe,  jednocześnie uszkadza zdrowe tkanki. Składniki mięty pieprzowej chronią przed promieniowaniem niszczącym DNA, stosowanym przy leczeniu nowotworów.

• Wirusy i bakterie

Mięta ma właściwości antybakteryjne i antywirusowe. Wspomaga walkę z bakteriami, które wywołują dolegliwości układu pokarmowego, a także z Salmonellą, E.coli i gronkowcem złocistym.

• Nieświeży oddech

Mięta jest doskonałym rozwiązaniem dla osób borykających się z problemem nieświeżego oddechu. Roślina ta, zażywana w postaci gumy do żucia, pozostawia w ustach przyjemny, miętowy smak.

Mięta dla kobiet w ciąży

Mięta jest naturalnym środkiem przeciw nudnościom, które towarzyszą kobietom w ciąży. Kobiety we wczesnej fazie ciąży mogą spożywać miętę w formie herbaty miętowej - w umiarkowanych ilościach 2-3 filiżanek herbaty miętowej na dobę. W późniejszych fazach ciąży odradza się picie herbaty z mięty oraz produktów z jej wykorzystaniem, gdyż mogą powodować uczucie zgagi.

Mięta w kosmetyce

Wyciąg z mięty jest jednym z głównych składników kremów i balsamów łagodzących. Wykorzystuje się go też w preparatach odświeżających do stóp i obuwia, w pastach do zębów, niciach dentystycznych i płynach do płukania jamy ustnej.

Mięta w kuchni

Liście świeżej mięty dodawana są do deserów, których składnikiem jest np. czekolada (lody czekoladowo-miętowe, czekolada z dodatkiem mięty). Są też dodawane są do zielonych koktajli i świeżo wyciskanych soków, do sałatek i do drinków np. mojito. Liście i łodygi są dodawane do potraw rybnych, stanowią też jeden z głównych składników lemoniady - obok cytryny.

Mięta i ewentualne działania niepożądane

Jeśli mięta może wykazywać skutki uboczne, to w postaci olejku z mięty pieprzowej, który w zbyt wysokim stężeniu ma działanie drażniące. Zażywanie kropli żołądkowych na bazie mięty w zbyt dużej ilości mogą wywołać wymioty, biegunkę, powodować senność, zaburzenia równowagi, ospałość i apatię. Picie naparu  z mięty w zbyt dużych ilościach może mieć działanie przeczyszczające. Mięta może wywoływać skórne reakcje alergiczne.