Bakłażan, owoc o pięknym kolorze, nazywany jest bardzo różnie i finezyjnie. Zdecydowanie rzadko myślimy o nim jako o psiance podłużnej. Częściej jest to oberżyna, gruszka miłosna czy jajko krzewiaste. Ma jasny miąższ o charakterystycznym smaku, wydłużony kształt, nie więcej niż 30 cm wielkości, a także piękny kolor - fioletowy lub brunatny. To przysmak w wielu regionach. Choć należy do tej samej rodziny co ziemniaki i pomidory, nie jest warzywem. Z botanicznego punktu widzenia to owoc.
Bakłażan pochodzi z Afryki, Egiptu, Arabii i Indii. Pierwsze wzmianki o jego uprawach pochodzą z Chin z V wieku p.n.e., choć przypuszcza się, że bakłażany znano już wcześniej w Indiach. W Polsce owoc ten jest obecny od XVI w., choć początkowo był uprawiany i traktowany jako roślina ozdobna. Jego właściwości smakowe i wartości odżywcze doceniono dopiero w XIX wieku.
Dziś bakłażany są uprawiane w tropikach i subtropikach na całym świecie. W Polsce - wyłącznie w sprzyjających warunkach mikroklimatycznych. Współczesne krzyżówki mają owoce owalne, okrągłe lub gruszkowate. Ich skórka może mieć barwę fioletową, żółtozieloną lub białą.
Bakłażan - wartości odżywcze i działanie zdrowotne
Bakłażan składa się głównie z wody. Zawiera także:
Jest dobrym źródłem błonnika. Zawiera również witaminy: E, B1, B2, PP i C, karoten.
Bakłażan odkwasza organizm i poprawia przemianę materii. Ma właściwości detoksykacyjne, zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe, ale i zapobiega chorobom układu krążenia. Obniża poziom cholesterolu i poprawia funkcjonowanie organizmu. Jest polecany przy antybiotykoterapii. To również znany afrodyzjak.
Bakłażan - co zrobić z bakłażana?
Bakłażan jest smaczny - można go przyrządzać na różne sposoby. Sprawdzi się zarówno w roli dania samodzielnego, dodatku czy przekąski. Jego wielką zaletą jest nie tylko smak, właściwości zdrowotne, ale i niska kaloryczność.
Przyrządzając bakłażany warto pamiętać o dwóch rzeczach:
- Niedojrzałe i surowe bakłażany zawierają szkodliwą substancję - solaninę. To dlatego należy je jeść dopiero po ugotowaniu, pieczeniu czy duszeniu.
- Po pokrojeniu bakłażany należy przełożyć do miski, obsypać solą, wymieszać i pozostawić na 15 minut. Dzięki temu gruszki miłości będą miękkie i delikatne, nie zaskoczą goryczką w smaku, a także szybciej się usmażą, wchłaniając mniej tłuszczu.
Bakłażan może być składnikiem wielu potraw: musaki czy ratatouille. Dobrym pomysłem jest leczo z bakłażana, jak i bakłażan z patelni (na przykład grillowej). To świetny towarzysz tarty, a i wdzięczna wariacja w temacie roladek. To doskonały składnik zapiekanek czy sałatek, jak również dodatek do mięs, makaronów czy kaszotto. Bakłażany można jeść również zapiekane, w smakowitym towarzystwie innych warzyw czy serów (na przykład z mozarellą i pomidorami). Hitem jest bakłażan faszerowany, zwykle kaszą, ryżem, warzywami czy mięsem. Z oberżyny można też zrobić frytki czy gulasz. Możliwości bakłażana są właściwie nieograniczone, dlatego warto eksperymentować. Dzięki poznaniu jego walorów widok bakłażana nie będzie wywoływał pytań "jak jeść" czy "jak zrobić".
Bakłażany - kto nie powinien ich jeść?
Bakłażany - pomimo tego, że smaczne, niskokaloryczne i zdrowe - są również ciężkostrawne, mogą wywoływać gazy, powodować wzdęcia. To dlatego nie powinny ich jadać kobiety w ciąży, osoby chorujące na podagrę, reumatyzm, zmagające się ze schorzeniami nerek i układu pokarmowego. Należy też ostrożnie podawać je dzieciom.
Bakłażan dla dzieci
Oberżyna może się pojawić w diecie dziecka dopiero po ukończonym 1. roku życia. Bakłażan dla 10-miesięcznego dziecka czy dla malucha, który dopiero zaczyna swoją przygodę z rozszerzaniem diety to nie jest dobry pomysł. Co nie mniej ważne trzeba pamiętać, że bakłażan dla rocznego dziecka i starszaka musi być poddany obróbce termicznej - trzeba go upiec, udusić, grillować lub ugotować. Dzieciom nie podaje się smażonych bakłażanów.
Istnieje wiele przepisów dla najmłodszych smakoszy z bakłażanem w roli głównej. Jednym z najbardziej popularnych jest pasta z bakłażana dla dzieci. Jak ją zrobić? Wystarczy do upieczonego bakłażana dodać ząbek czosnku, nieco oliwy z oliwek, sól i pastę sezamową (tahini). Smak można wzbogacać natką pietruszki czy papryką, jak kto lubi. I gotowe.
