Soczewica - wartości odżywcze, odmiany i właściwości zdrowotne

Soczewica ma wiele cennych właściwości zdrowotnych, a do tego jest smaczna i sycąca. Stanowi doskonałe źródło białka, ma niski indeks glikemiczny i niewielką zawartość tłuszczu. Przeczytaj, dlaczego warto ją wprowadzić do swojego menu.

Soczewica - ogólna charakterystyka

Soczewica zaliczana jest do roślin strączkowych. Jej owoc to wiszący strąk, mający około 8-15 mm długości, zawierający 1-3 niewielkich, płaskich nasion zakończonych ostrymi brzegami. Nasiona soczewicy mają bardzo przyjemny smak i od wieków stanowią cenny pokarm dla ludzi.

Zobacz wideo

Soczewicę docenia się za wysoką zawartość białka, niewielką ilość tłuszczu i niski indeks glikemiczny. Jest też źródłem węglowodanów złożonych. Zawiera wiele witamin (m.in. witamina A, witaminy z grupy B, C, K) i minerałów (wapń, żelazo, magnez, fosfor, potas, sód, cynk), dzięki czemu bardzo korzystnie wpływa na zdrowie.

Choć soczewicę uprawia się na całym świecie, to głównymi obszarami jej uprawy są: Kanada (niemal połowa światowej produkcji), Indie, Turcja oraz Stany Zjednoczone.

Soczewica - właściwości

  • Dla cukrzyków

Niski indeks glikemiczny w soczewicy sprawia, że jest ona idealnym produktem dla osób chorujących na cukrzycę. Ma dużo białka i niewiele tłuszczu. Jest bogata w błonnik, który pomaga regulować stężenie glukozy we krwi.

  • Dla kobiet w ciąży

Według zaleceń Ministerstwa Zdrowia dieta kobiety w wieku rozrodczym powinna zawierać 400 mikrogramów kwasu foliowego, czyli witaminy B9. Dzięki temu zmniejsza się ryzyko pojawienia wrodzonych wad cewy nerwowej u dziecka (chodzi tu o takie zaburzenia, jak: bezmózgowie, przepuklina układu nerwowego czy rozszczep kręgosłupa). W 100 gramowej porcji ugotowanej soczewicy znajduje się 181 mikrogramów tej witaminy, co odpowiada w 45% dziennego zapotrzebowania na kwas foliowy. U kobiet, które już noszą w swoim łonie potomka, dawka powinna być większa - nawet 600 mikrogramów.

  • Działa antynowotworowo

Soczewica (tak samo jak pozostałe rośliny strączkowe, ale też warzywa i owoce) ma sporą dawkę taniny. Tanina zaś wykazuje właściwości antynowotworowe i chroni organizm przed powstawaniem komórek nowotworowych.

  • Na anemię

Ze względu ma dużą ilość żelaza i kwasu foliowego, czyli składników sprzyjających tworzeniu się czerwonych krwinek, spożywanie soczewicy przynosi bardzo korzystne efekty w leczeniu niedokrwistości, czyli anemii. Ta strączkowa roślina skutecznie podnosi poziom hemoglobiny

  • Na odchudzanie

Mimo tego, że 100 gramów soczewicy nie ma wcale takiej małej ilości kalorii (bo jest to około 116 kcal), to jednak jest bardzo pomocna w procesie odchudzania. Zawdzięcza to dużej ilości błonnika, który pęcznieje w żołądku dając uczucie sytości. Błonnik wpływa także na poprawę perystaltyki jelit, likwiduje zaparcia. Zmniejsza też chęć podjadania słodkich i słonych przekąsek

  • Obniża ciśnienie

Spożywanie soczewicy pomaga także w obniżaniu poziomu złego cholesterolu i ciśnienia. Są badania potwierdzające związek między jedzeniem tej rośliny strączkowej a mniejszą liczbą zachorowań na miażdżycę i choroby układu krążenia (udar mózgu, zawał serca).

Soczewica - rodzaje

Największą popularnością cieszy się czerwona soczewica, którą bardzo łatwo i szybko można rozgotować. Wykorzystuje się ją do przygotowywania wielu dań oraz sosów i nie wymaga wcześniejszego namaczania. Oprócz czerwonej odmiany tej jadalnej rośliny, są także inne jej rodzaje. Jest na przykład soczewica brązowa, wykorzystywana głównie jako dodatek do wyrobu pasztetów (szczególnie wegetariańskich), kotletów mielonych, gulaszu i chleba. Charakteryzuje się intensywnym smakiem.

Zastosowanie w kuchni ma również soczewica zielona, która nie ma tendencji do rozgotowywania. Po ugotowaniu zachowuje sypkość. Z tego względu polecana jest do przygotowywania pierogów, krokietów,  sałatek czy past kanapkowych. Ma delikatny smak.

Łagodny smak ma także soczewica żółta, którą także w łatwy sposób można rozgotować. Może być stosowana jako dodatek do zup, w zastępstwie pomarańczowej.

Na rynku są dostępne inne jeszcze odmiany, jak soczewica czarna, przypominająca nieco kawior i polecana raczej do przyrządzania przekąsek. Istnieje także soczewica  koralowa o różowym zabarwieniu oraz pomarańczowa, która po ugotowaniu ma kremową konsystencję. Wśród mniej popularnych odmian jest francuska soczewica du Puy. Ma ciemnozielony kolor i bardzo intensywny smak oraz wyraźny zapach. Po ugotowaniu zachowuje swój kształt. Trzeba za nią jednak słono zapłacić.

Z soczewicy można wyprodukować mąkę, z której można np. piec chleb.

Soczewica - jak ją ugotować?

Przygotowanie soczewicy we właściwy sposób jest uzależnione od jej odmiany - niektóre wymagają wcześniejszego moczenia, inne wystarczy jedynie wypłukać pod bieżącą wodą. Moczyć należy np. soczewicę brązową i to nawet około 30 minut. Nie trzeba tego robić w przypadku żółtej, zielonej i czerwonej odmiany. Podobnie sytuacja ma się z czasem na gotowanie - w zależności od rodzaju musimy przeznaczyć od 15 (czerwona i żółta) do 30 minut (brązowa, zielona). Należy pamiętać, że soczewica podczas gotowania wchłania bardzo dużą ilość wody, zatem najlepiej gotować ją w proporcji 2 do 1, czyli wlewamy do garnka dwa razy więcej wody niż wynosi objętość ziaren.

Solenie soczewicy powinno się pozostawić na sam koniec. Sól dodajemy najlepiej na kilka minut przed zdjęciem soczewicy z kuchenki. Dzięki temu nie zrobi się ona zbyt twarda i zachowa właściwą ilość białka. Nie zapominajmy, że choć soczewica nie ma krótkiego terminu ważności, to nie powinno się jej przechowywać przed dłuższy czas niż 12 miesięcy. Po upływie roku nadal może być "zjadliwa", ale może utracić kolor lub swoje  cenne wartości odżywcze.

Więcej o:
Copyright © Agora SA