Ziarna słonecznika chrupiemy na potęgę. To bardzo popularna przekąska, znana ludziom od wieków. Okazuje się, że słoneczniki przybyły do Europy w XVI w. z Ameryki Północnej za sprawą hiszpańskich konkwistadorów. Dziś słonecznik zwyczajny jest jedną z najważniejszych i najbardziej powszechnych roślin oleistych.
W Polsce słonecznik występuje jako roślina ozdobna, choć słonecznik zwyczajny jest uprawiany również jako warzywo o jadalnych nasionach. Otrzymuje się z nich między innymi olej słonecznikowy, który jest bardzo bogatym źródłem kwasu linolowego. Ziarna słonecznika są także składnikiem preparatów farmaceutycznych ze względu na zawarte różnorodne składniki odżywcze.
Ziarna słonecznika są bogatym źródłem mikro- i makroelementów. Dzięki swoim właściwościom mają dobroczynny wpływ na zdrowie. Zawierają dużo białka, tłuszczów, prowitaminy A, witamin E i F, witamin z grupy B: B6 (pirydoksyny), B1 (tiaminy), B3 (niacyny), kwasu foliowego, a także błonnika, wapnia, potasu, żelaza i cynku oraz bardzo dużo fitoestrogenów. Warto wiedzieć, że ziarna słonecznika należą do grupy produktów o największej zawartości fitosteroli i pamiętać, że ich dzienna dawka nie powinna przekraczać 3 g.
Na szczególną uwagę zasługują obecne w słoneczniku wielonasycone kwasy tłuszczowe - to przede wszystkim kwasy z grupy omega 6. Musimy je dostarczać organizmowi z pożywieniem, ponieważ sami nie jesteśmy w stanie ich wytworzyć. Tymczasem kwasy tłuszczowe są niezbędne, ponieważ wspomagają budowę błony komórkowej komórek ciała, odgrywają ważną rolę we wzmacnianiu układu odpornościowego, chronią przed rozwojem stanów zapalnych. Ziarna słonecznika znalazły się w piramidzie żywienia jako rekomendowane przez Instytut Żywności i Żywienia źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, witamin i minerałów.
Ziarna słonecznika są źródłem wielu cennych substancji. Okazuje się, że 100 g ziaren słonecznika to:
Chrupiąc ziarna słonecznika trzeba pamiętać, że są one tłuste, dlatego mają sporo kalorii. Wartość energetyczna 100 g łuskanych nasion słonecznika wynosi 2396 kJ, czyli 572 kcal. Duża garść ziaren to około 25 g. To dlatego należy jeść je z umiarem, choć zdecydowanie warto o nich pamiętać nawet podczas odchudzania, zwłaszcza podczas stosowania radykalnych diet.
Dzięki swoim właściwościom ziarna słonecznika wspaniale działają na organizm, ponieważ:
Ziarna słonecznika najczęściej traktuje się jako szybką, tanią i dostępną przekąskę, ale słonecznik w kuchni można wykorzystać na inne sposoby.
Podprażone ziarna słonecznika są idealnym dodatkiem do zup-kremów, a także sałatek i surówek. Nie tylko podkreślają urodę potraw, ale i wydobywają ich walory smakowe. Można je również dodawać do musli, jogurtów i owsianki oraz domowych, zdrowych batonów, własnoręcznie robionego i pieczonego chleba, a także ciasteczek i ciast. To świetny dodatek do panierek do mięs i ryb. Słonecznik łuskany jest smacznym dodatkiem do kasz i makaronów, a zmiksowany staje się pastą kanapkową. Na bazie pestek słonecznika można zrobić także humus lub chałwę.
Po jakie ziarna słonecznika warto sięgać? Najlepsze są ziarna nieprażone i niesolone, w łupinach, ponieważ łuski chronią je przed utratą kwasów tłuszczowych i niektórych witamin słonecznika w wyniku utleniania.