Żurek jest tradycyjną zupą, którą przyrządza się na bazie naturalnego zakwasu z razowej mąki żytniej. To specjalność regionalnej kuchni polskiej, ale również białoruskiej, czeskiej czy słowackiej.
Żur można przyrządzać, ale i podawać na różne sposoby. Zupa gotowana jest na wywarze warzywnym, mięsnym bądź łączonym, z dodatkiem wędzonych żeberek lub kości. Bywa zabielana mlekiem albo śmietaną. Podaje się ją z gotowaną kiełbasą, wędzonym boczkiem lub jajkiem.
Na temat tego, kiedy można podać żurek dzieciom zdania są podzielone. Niektórzy specjaliści od żywienia twierdzą, że można go dać do spróbowania 7-miesięczniakowi, który jadł już inne produkty niż mleko modyfikowane bądź z piersi mamy (w tym jajko). Inni z kolei zalecają, by z podaniem żurku dziecku wstrzymać się do czasu, aż niemowlę ukończy 10 miesięcy. Można więc przyjąć, że żurek - w niewielkiej ilości - można podać maluchowi, który jakiś czas temu wszedł na ścieżkę rozszerzania diety i dobrze sobie na niej radzi.
Chcąc podać żur dziecku należy pamiętać, że żurek żurkowi nierówny. Niemowlętom i małym dzieciom nie można podawać zupy:
Żurek dla dziecka powinien być przygotowany:
Żurek gotuje się na zakwasie, który można zrobić w domu. Należy pamiętać, że jakość zakwasu, a co a tym idzie i żurku, zależy od jakości zboża, z którego sporządzono mąkę razową. Aby przyrządzić tradycyjny, naturalny, domowy żurek dla dziecka, należy zacząć od nastawiania zakwasu i ugotowania wywaru. Jak to zrobić?
Zakwas. Do glinianego naczynia lub słoika należy wsypać 7 czubatych łyżek mąki żytniej razowej i zalać ją ciepłą, przegotowaną wodą (około pół litra). Można dodać pokrojony ząbek czosnku, szczyptę soli i - obowiązkowo - kawałek skórki razowego chleba. Przykryte ściereczką naczynie trzeba postawić w ciepłym miejscu, a zakwas codziennie mieszać. Po 4 dniach, gdy zakwas intensywnie pachnie i smakuje kwaskowo, jest gotowy. Nie może mieć posmaku pleśni.
Wywar. Do wody należy wrzucić pietruszkę, marchew, seler (jeśli dziecko nie jest uczulone) oraz pora - gotować do miękkości warzyw. Przydadzą się liście laurowe, ziele angielskie i pieprz w ziarenkach. Po mniej więcej 30-60 minutach do wywaru trzeba wlać zakwas, a po zagotowaniu gotować zupę przez kilka minut na małym ogniu. Do przyprawienia żurku przyda się sól, pieprz i majeranek.
A co z żurkiem bądź zakwasem ze sklepu? Można je przecież kupić w torebkach, słoikach czy butelkach - tak szklanych, jak i plastikowych, co znaczenie ułatwia sprawę. Czy są zdrowe i bezpieczne dla dziecka? Niestety nie wszystkie - często są to produkty sztucznie fermentowane, pasteryzowane, z dodatkiem różnych niepożądanych substancji.
Gotując żurek dla dziecka, posiłkując się półproduktami, zawsze należy przeczytać ich skład. Jeśli produkt zawiera mąkę, płatki owsiane, przyprawy - jest dobry. Należy jednak unikać takich, które zawierają zbyt wiele niepotrzebnych składników, takich jak konserwanty czy wzmacniacze smaku.