Z niemowlętami sprawa jest prosta, bo początkowo żywią się samym mlekiem, a w drugim półroczu życia pokarm mamy albo mieszanka jest nadal jedną z najważniejszych pozycji w diecie. Jeśli maluch jest uczulony na mleko krowie, a mama z jakichś powodów nie może go karmić piersią, podaje się mu preparat mlekozastępczy, który jest pełnowartościowym zamiennikiem mleka modyfikowanego.
Im starsze niemowlę, tym więcej nowych smaków pojawia się na jego talerzu. I bywa tak, że roczniak zaczyna mlekiem gardzić - znudził mu się dobrze znany smak. Taka niechęć jest zwykle przejściowa. W tym czasie warto popracować trochę nad menu bogatym w mleko podane inaczej.
Bywa też tak, że rodzice sami odsuwają mleko z dziecięcego menu, sądząc, że komuś, kto je już "prawie jak dorosły", nie jest ono aż tak potrzebne. Tymczasem małe dziecko bardzo potrzebuje składników mleka, przede wszystkim wapnia, białka i witamin. Jeśli maluch ssie pierś mamy lub pije odpowiednie do wieku mleko modyfikowane, dostaje też razem z nim cenne długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe i inne składniki zapewniające prawidłowy rozwój kośćca, układu nerwowego, dobre trawienie i wchłanianie. Jeśli nie ma wyraźnych wskazań medycznych (alergia na białko mleka krowiego lub nietolerancja pokarmowa), mleczne posiłki w diecie malucha muszą się znaleźć.
NABIAŁ W PRAKTYCE
Łatwo powiedzieć: mleczne posiłki. Ale jakie, ile, kiedy i z czym?
Dietetyk w tym momencie sięgnąłby po tabele, wypytał o wiek i wagę dziecka i ułożył jadłospis na miarę. I tak byłoby idealnie.
Ale to wy, rodzice, wiecie, co dziecko lubi jeść, a czego nie tknie. Wiadomo także, że nikt nie będzie stał nad dzieckiem z miarką i przeliczał objętości wypitego koktajlu na zawartość wapnia i białka. Zdrowej diecie to bardziej zaszkodzi, niż pomoże.
JADŁOSPIS NA MIARĘ
Dziecko ponadroczne powinno spożywać porcję mleka lub mleczne dania kilka razy dziennie.
Jeśli maluch jest nadal karmiony piersią, to 3-4 karmienia na dobę zapewniają mu dostateczną dawkę mleka. Może jednak jeść już sery, jogurty itp.; wprowadzamy je, by dziecko przyzwyczaić do tych smaków na przyszłość.
Dzieciom odstawionym od piersi zapewniamy 3 posiłki mleczne i staramy się, żeby w jeszcze jednym pojawiło się nieco mleka lub jogurtu (np. zabielenie zupy), żółtego sera (spaghetti posypane tartym serem, pizza z mozzarellą) albo innego produktu mlecznego.
Porcje i pory podawania mleka zależą od apetytu dziecka. Są dzieci, które chętnie wypiją szklankę mleka przed śniadaniem, a potem spałaszują jeszcze kanapkę z twarożkiem lub muesli polane jogurtem. Inne maluchy z niechęcią spojrzą na biały płyn, ale dadzą się przekonać do różowego koktajlu z truskawek w porze drugiego śniadania, nie zauważą mleka w ulubionej kaszce, z ochotą zjedzą chłodnik. Zwykle nie trzeba nikogo namawiać na porcję spaghetti posypanego parmezanem (to ser wyjątkowo bogaty w wapń) ani jogurtowe lody. Warto także wprowadzać do diety inne źródła wapnia - ryby, brokuły, tarte migdały, orzechy laskowe.
PYSZNE POMYSŁY
DLA TYCH, KTÓRZY LUBIĄ MLEKO
Puszyste mleko zmiksowane z połową banana i szczyptą cynamonu
Mleczna kaszka ze świeżymi lub rozmrożonymi owocami
Mleko z pełnoziarnistym makaronem
Ciepłe kakao (z odrobiną cukru), a na nim pianka ze spienionego zimnego mleka
Budyń do picia (bardzo rozcieńczony, by jak najwięcej w nim było mleka)
Jogurt z muesli domowej roboty
DLA MLEKOFOBÓW
Racuchy z jabłkami (do mąki i jaj dodajemy jogurt, kefir lub maślankę, wkrajamy jabłko i smażymy na teflonowej patelni)
Naleśniki z syropem klonowym
Pomidorowy twarożek (z dodatkiem świeżego pomidora, utartej świeżej papryki i keczupu)
Domowa pizza z mozzarellą lub innym rodzajem sera
Szaszłyki z minikulek mozzarelli i pomidorków koktajlowych
Makaron z sosem pomidorowym i tartym parmezanem
Pierogi z jagodami i dużą porcją polewy z jogurtu
DLA AMATORÓW SŁODYCZY
Biała galaretka z mleka zmieszanego z bakaliami, wiórkami kokosowymi i rozpuszczoną w niewielkiej ilości wody żelatyną
Owocowy przekładaniec - w przejrzystej szklance poukładane warstwami owoce i jogurt naturalny
Mleczne lody o możliwie najniższej zawartości tłuszczu i cukru;
Grecki jogurt polany płynnym miodem
Sernik na zimno z naturalnego twarożku homogenizowanego, zmieszanego z galaretką owocową rozprowadzoną małą ilością gorącej wody
DLA WYTRAWNYCH SMAKOSZY
Kefir do popicia kaszy gryczanej
Chłodnik z kefiru i jogurtu naturalnego (z ogórkiem, jajkiem na twardo, rzodkiewkami, koperkiem i szczypiorkiem)
Tzatziki - jogurt grecki ze startym świeżym ogórkiem i utartym czosnkiem
Domowe bliny z dodatkiem twarożku ze szczypiorkiem
Razowa grzanka z pastą z twarożku, jogurtu i sardynek
Leniwe pierogi na słono, z odrobiną pieprzu, posypane kruszoną bryndzą
