Specjaliści od żywienia są zgodni, że podstawą codziennej, zdrowej, zbilansowanej diety powinny być złożone węglowodany, pochodzące z produktów jak najmniej przetworzonych, bogatych w witaminy, minerały i błonnik pokarmowy. W tej definicji idealnie mieszczą się kasze, szczególnie tzw. grube (np. pęczak, gryczana, jęczmienna mazurska). Dostarczają dużo energii, są pożywne, a jednocześnie lekkostrawne, zawierają witaminy (przede wszystkim te z grupy B) i mikroelementy (magnez, żelazo, chrom, cynk ), mają mało tłuszczu, ale w tym sporą dawkę niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, a im mniej ingerowano w ich naturalny kształt, tym więcej w nich błonnika oraz składników odżywczych i tym niższy mają indeks glikemiczny.
Bogactwo rodzajów kasz pozwala wyczarować z nich niemal każdy posiłek. Drobne kaszki świetnie sprawdzają się na śniadania i do przygotowania deserów, średnie i grube kasze są doskonałą bazą dań obiadowych i kolacyjnych. Kasza pysznie smakuje zarówno solo (z kapką oliwy lub strużynką masła), z daniami warzywnymi i mięsnymi, w farszach do warzyw, naleśników i pierogów, jako składnik zapiekanek, legumin, jak i potraw jednogarnkowych.
Kasze są zdrowszym "wypełniaczem" posiłku niż rozgotowane ziemniaki, zwykły makaron czy biały ryż. Powinny więc gościć na naszych talerzach jak najczęściej. Warto do ich smaku przyzwyczajać niemowlęta i małe dzieci. Przecież maluchy nie muszą jeść wyłącznie słodkich kaszek o konsystencji kremu. Wielu małych smakoszy zajada się kaszą gryczaną, jęczmienną czy jaglaną.
Kasze przechowuj w szczelnie zamkniętych, najlepiej szklanych, pojemnikach, chroniąc przed działaniem światła.
Ekonomiczniej jest kupować kaszę w dużych opakowaniach, a nie tę porcjowaną i pakowaną w woreczki przeznaczone do gotowania. Możesz wtedy odmierzyć i ugotować dokładnie tyle kaszy, ile potrzebujesz, a nie tyle, ile proponuje ci producent.
Kaszy nie należy gotować w dużej ilości wody, bo wraz z pozostałym w garnku płynem wylewamy wiele cennych składników. By tego uniknąć, wrzucamy kaszę na odpowiednią objętość wrzącej wody. Na szklankę pęczaku potrzeba 3 szklanek wody, na szklankę kaszy gryczanej, perłowej, krakowskiej - 2 szklanek, na szklankę jaglanej - 1,75, kukurydzianej - 1,5 szklanki.
Do gotowania kaszy używaj dobrego garnka ze stali nierdzewnej, z grubym, akutermicznym dnem.
Podczas gotowania pod przykryciem kasza wchłania całą wodę. Jeśli mimo gotowania nie jest dość miękka, owijamy garnek w koc, przykrywamy poduszkami i pozwalamy kaszy "dojść". Będzie ciepła nawet po dłuższym czasie.
Ugotowaną na gęsto, wyłożoną na półmisek i ostudzoną kaszę mannę lub kaszkę krakowską można pokroić w grubą kostkę i podawać jako dodatek np. do bulionu.
Kasze bezglutenowe
ryżowa
kukurydziana
jaglana
gryczana
Kasze glutenowe
jęczmienna (pęczak, kasza perłowa, mazurska)
pszenna (manna, kuskus)
Kaszkę ryżową, pszenną lub kukurydzianą (bez dodatków smakowych) zrób według przepisu na opakowaniu (w wersji "na gęsto"). Przełóż do miseczki. Gdy zgęstnieje, czystym palcem zrób na powierzchni "oczka" i uśmiechniętą "buzię". Wypełnij zagłębienia przecierem z ciemnych owoców. Następnym razem możesz wykonać inny rysunek.
Duże kwaskowate jabłko (antonówka, szara reneta) obierz, pokrój na małe kawałki, upraż w rondelku. Dodaj szczyptę cynamonu. Zmieszaj z ugotowaną na sypko kaszą jaglaną. Danie podaj ciepłe. Możesz dodać nieco jogurtu naturalnego.
Namocz dowolny zestaw bakalii, np. rodzynki, suszone daktyle, figi, śliwki i morele, migdały, orzechy. Posiekaj je drobno. Zmieszaj z ugotowaną na sypko kaszą jęczmienną, dodaj odrobinę masła. Dziecku ponad- rocznemu możesz osłodzić danie łyżeczką miodu.
Ugotuj kaszkę mannę na gęsto (ok. 200 ml). Przestudź, dodaj żółtko i nieco cukru waniliowego, starannie wymieszaj. Dodaj pokrojone owoce, np. śliwki, brzoskwinie lub wiśnie (mogą być mrożone). Wymieszaj, przełóż do małego naczynia żaroodpornego, zapiekaj w temperaturze 180°C przez 15 minut.
Kaszę gryczaną wymieszaj z rozgniecionym widelcem białym serem. Dodaj jajko, dopraw ziołami prowansalskimi. Formuj malutkie kotleciki, smaż na odrobinie oleju.
Pierś kurczaka pokrój na drobne kawałki, obsmaż na oliwie, dodaj pokrojone w słupki warzywa: marchew, pietruszkę, paprykę, cukinię, białą rzodkiew, pokrojonego w kostkę pomidora. Zalej niewielką ilością wody, duś po przykryciem do miękkości. Dodaj posiekaną natkę pietruszki, dopraw odrobiną kminu rzymskiego. Podawaj z kaszką kuskus.
Z mąki, wody i jaja przygotuj ciasto na pierogi. Zrób nadzienie z kaszy gryczanej zmieszanej z obgotowanymi i posiekanymi liśćmi szpinaku. Dopraw solą i czosnkiem przeciśniętym przez praskę. Pierogi wykrawaj szklanką, zlepiaj porządnie brzegi i gotuj w dużej ilości wody.
Z kapusty usuń głąb, sparz ją i zostaw do ostygnięcia. Przygotuj nadzienie z zeszklonej cebuli, pieczarek i ugotowanego pęczaku, dopraw pieprzem i oregano. Farsz zawijaj w liście kapusty (wcześniej wytnij lub rozbij grube "nerwy" liści). Włóż do garnka wyłożonego liściem kapusty, podlej wodą, duś pod przykryciem. Możesz podać z sosem z przetartych pomidorów.