Pierwsze lata życia to okres najintensywniejszego wzrostu i rozwoju dziecka. Aby temu wyzwaniu sprostać, mały człowiek musi dostawać odpowiednie składniki pokarmowe we właściwych ilościach i proporcjach. Posiłki powinny dostarczać dziecku białko, tłuszcze, węglowodany, witaminy oraz składniki mineralne, a także niezbędną (nie za małą i nie za dużą) dawkę energii.
Najlepszym i najbardziej wartościowym pokarmem dla niemowlęcia jest mleko mamy. Zawiera ono wszystkie niezbędne składniki odżywcze w odpowiednich ilościach i proporcjach. Idealnym rozwiązaniem jest więc karmienie dziecka wyłącznie piersią przez pierwszych sześć miesięcy życia. Nie zawsze jednak jest to możliwe.
Jeśli mama nie karmi piersią, najlepszym pokarmem dla niemowlęcia jest mleko modyfikowane, produkowane z mleka krowiego i poddanego takiej obróbce, żeby jak najbardziej przypominało pokarm kobiecy.
Mleko krowie, kozie, owcze
Niemowlętom nie należy podawać pełnego mleka krowiego - ani tego z kartonów, ani "świeżego" z butelek czy też proszkowanego. A także takiego prosto od krowy. Niemodyfikowane mleko krowie nadmiernie obciąża organizm dziecka białkiem i produktami jego przemiany oraz solami mineralnymi. To zaś powoduje przeciążenie nerek i niewłaściwą podaż węglowodanów i tłuszczów. Picie niemodyfikowanego mleka krowiego zwiększa ryzyko otyłości, nadciśnienia i cukrzycy w późniejszych latach życia. Z tych samych powodów dla niemowląt nie nadaje się mleko owcze ani kozie, które - równie często jak krowie - wywołuje reakcje uczuleniowe. Może się też przyczyniać do niedokrwistości.
Dziecko powyżej roku może dostawać mleko krowie. Niemodyfikowane mleko krowie nie zawiera jednak witaminy D i wystarczającej ilości żelaza oraz nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dlatego specjaliści zalecają podawanie dzieciom odpowiedniego mleka modyfikowanego do trzeciego roku życia.
Dzieci z alergią na białko mleka krowiego powinny dostawać preparat mlekozastępczy, a nie mleko kozie czy owcze, które też często uczula.
Mleko owsiane, ryżowe, sojowe, migdałowe
Choć producenci nazywają te produkty "mlekiem", tak naprawdę są to napoje otrzymywane z produktów roślinnych. Mogą pojawić się dopiero w jadłospisie starszych dzieci, ale zawsze po konsultacji z lekarzem i nie w zastępstwie mleka krowiego i jego przetworów. Dla niemowląt są niewskazane.
Po pierwsze dlatego, że ich skład nie odpowiada zapotrzebowaniu niemowlęcia i małego dziecka na składniki pokarmowe. Nie są więc w stanie zapewnić prawidłowego rozwoju młodego organizmu. Po drugie, producenci nie gwarantują najwyższej jakości roślin, z których wytwarzane są napoje, oraz właściwego procesu produkcji. W przeciwieństwie do producentów mleka modyfikowanego. Surowiec do produkcji mleka modyfikowanego musi bowiem pochodzić ze szczególnie kontrolowanych hodowli, a samo mleko spełniać wiele różnych wymagań dotyczących składu oraz czystości. Produkcja mleka modyfikowanego przebiega zgodnie z wieloma normami i zaleceniami, m.in. Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Europejskiego Towarzystwa ds. Gastroenterologii i Żywienia Dzieci.
W przypadku nietolerancji pokarmowych niemowlętom, które nie są karmione mlekiem matki i nie mogą dostawać zmodyfikowanego mleka krowiego, należy po konsultacji z lekarzem podawać lecznicze preparaty mlekozastępcze. Ich zawartość odpowiada zapotrzebowaniu na składniki odżywcze i zapewnia prawidłowy rozwój niemowląt i dzieci. Poza tym muszą one spełniać normy kodeksu żywieniowego FAO/WHO.
