Warzywa w diecie niemowlęcia

Co można z nich wyczarować? Niemal wszystko - zdrowe soki, kolorowe surówki, pożywne zupy, smaczne zapiekanki, chrupiące przekąski, aromatyczne sosy, a nawet słodkie wypieki!

Warzywa zawierają wiele witamin i soli mineralnych niezbędnych do prawidłowego rozwoju dziecka. Poza tym są bogate w łatwo przyswajalne białko, cenne aminokwasy i błonnik, który ułatwia trawienie i oczyszcza organizm z toksyn. Na pierwsze spotkanie malucha z warzywami wybierz te lekkostrawne i najmniej alergizujące: ziemniaki, marchew, dynię - są dozwolone już od 5. miesiąca. Ale jeśli karmisz piersią, nie ma potrzeby się tak spieszyć. W 6. miesiącu zaproponuj małemu smakoszowi: brokuły, pietruszkę, seler, fasolkę szparagową, kalafior, kabaczek, cukinię, kukurydzę, patisona, a pod koniec tego miesiąca brukselkę, groszek zielony, gotowaną kapustę białą, czerwoną i włoską. Nowości 7. miesiąca to soczewica, kalarepa, por i burak. W 8. czas na jarmuż i świeże szparagi, a w 9. - na cebulę, szczaw i szpinak. Od 10. miesiąca możesz wprowadzać: bakłażana, bób, kapustę kiszoną, ogórek kiszony i świeży gruntowy, paprykę czerwoną, pomidora, cieciorkę, soję i czosnek, a od 11. - cykorię i rzepę. Roczne dziecko może też spróbować sałaty i rzodkiewki.

Od papki do sałatki

Warzywa, jak wszystkie nowości, wprowadzaj pojedynczo, zaczynając od 2-3 łyżeczek i uważnie obserwuj reakcję dziecka. Jeśli pojawią się objawy alergii, odstaw podejrzany produkt przynajmniej na dwa tygodnie. Gdy wszystko idzie dobrze, po 2-3 tygodniach poznawania nowych smaków możesz przyrządzić pierwszą prawdziwą zupę jarzynową. Początkowo wszystko starannie miksuj, ale od 9. miesiąca wystarczy tylko drobno kroić lub rozgniatać warzywa widelcem, żeby maluch ćwiczył gryzienie i żucie. Możesz też wtedy dać małemu ugotowane warzywa do rączki (kawałek marchewki, różyczkę kalafiora). Roczniakowi przyrządzaj sałatki, także te z surowych warzyw, a jeśli radzi już sobie z kanapkami, nie zapominaj o plasterku pomidora (obranego ze skórki) czy ogórka. Pamiętaj jednak, że dziecko ma prawo do własnego gustu kulinarnego. Jeśli regularnie pluje brokułami, nie zmuszaj go - warzyw o podobnych wartościach odżywczych jest przecież wiele, w końcu maluch trafi na swój ulubiony smak.

Dla dzieci do 3. roku życia nie nadają się warzywa konserwowane w puszkach i w słoikach w occie.

Witamin moc

Szczególnie zasobne w witaminę C są: papryka czerwona, kapusta biała, pekińska, brukselka, kalafior, brokuły, szpinak, natka pietruszki, pomidor. Beta-karoten znajdziesz w dużych ilościach w marchwi, warzywach zielonych (fasolce, szpinaku, natce pietruszki i selera) i żółtych (dyni, kukurydzy). Sporo witamin z grupy B zawierają suche nasiona strączkowe (groch, fasola, soja, soczewica) - ale podawaj je w małych ilościach, bo działają wzdymająco. W ziemniakach jest dużo potasu. Sporo żelaza znajdziesz w buraku, szpinaku, brokułach, groszku i natce pietruszki, a wapń - w soi, fasolce szparagowej, brukselce, buraku, koperku, natce pietruszki. Maluchowi przyda się także kwas foliowy - obecny np. w burakach i brokułach. Niezwykle wartościowym składnikiem warzyw są flawonoidy - jedne działają przeciwzapalnie, inne uszczelniają naczynia krwionośne, a szczególnie cenne są przeciwutleniacze, które wspierają naturalne mechanizmy obronne komórek. Jednym z nich jest likopen (obecny w pomidorach, a zwłaszcza w ketchupie i sosach pomidorowych), który niszczy komórki rakowe.

Sztuka przyrządzania

Witaminy, zwłaszcza C, są bardzo nietrwałe - szybko się utleniają, łatwo wypłukują, niszczy je wysoka temperatura i zbyt długie przechowywanie. Co możesz zrobić, by warzywne posiłki dziecka obfitowały w te cenne składniki? Starszemu niemowlęciu często podawaj świeże warzywa na surowo - są najzdrowsze. Sałatki polewaj oliwą lub jogurtem, ponieważ sos zapobiega utlenianiu się witamin. Gotować najlepiej na parze, a wywar powstały podczas parowania wykorzystać do zupy lub sosu. Jeśli gotujesz warzywa w wodzie - zalewaj je wrzątkiem, by maksymalnie skrócić czas gotowania. Nie wylewaj wywaru - właśnie do wody przechodzi sporo witamin, dlatego warto jeść zupy. Dobrym rozwiązaniem jest mrożenie świeżych warzyw, ponieważ zachowują one prawie wszystkie wartości odżywcze, a po wyjęciu z zamrażarki wystarczy wrzucić je na wrzątek i gotować bardzo krótko. Pamiętaj tylko, by rozmrożonej żywności nie zamrażać po raz drugi. Warzywa (obrane, umyte, szczelnie zapakowane) przechowuj w zamrażarce nie dłużej niż 12 miesięcy.

Jakość najważniejsza

Jeśli to możliwe, kupuj warzywa pochodzące z upraw ekologicznych (w sklepach ze zdrową żywnością lub od znajomego rolnika, który nie stosuje szkodliwych substancji chemicznych). Wybieraj tylko te jędrne, bez ciemnych plam i nalotów pleśni. Najbardziej wartościowe są warzywa zebrane w sezonie - najlepszy dla nich czas to późne lato i jesień, wtedy są dojrzałe i świeże.

Przepisy

Pierwsza zupa jarzynowa

Od 6. miesiąca

pół średniej marchewki

ziemniak

kilka plasterków pietruszki

łyżeczka dowolnego kleiku lub kaszki bezmlecznej

łyżeczka oliwy z oliwek lub masła

pół szklanki wody mineralnej

Warzywa oskrob, umyj, pokrój na małe kawałki (szybciej się ugotują), zalej wodą i gotuj do miękkości (sprawdzaj, czy woda się nie wygotowała i w razie potrzeby dolej). Po ugotowaniu całość zmiksuj, dodaj kleik lub kaszkę - starannie wymieszaj, a potem dołóż oliwę lub masło i znów wymieszaj. Jeśli zupka jest za gęsta dolej przegotowanej wody, a jeśli za rzadka - dodaj więcej kleiku.

Sok z buraka

Od 8. miesiąca

pół szklanki przegotowanej wody mineralnej

pół buraka czerwonego

dwa jabłka

Buraka i jabłko umyj, cienko obierz, z jabłka usuń gniazdo nasienne. Pokrój wszystko na mniejsze kawałki i zmiksuj w blenderze (z zamykanym pojemnikiem). Powstały przecier przetrzyj przez sitko, dolej przegotowaną wodę i dobrze wymieszaj.

Gnocchi z sosem pomidorowym

Po 10. miesiącu

garść makaronu typu gnocchi (muszelki)

dwa pomidory

łyżeczka posiekanej cebulki

pół małego ząbka czosnku

dwie łyżki rozdrobnionego łososia w sosie własnym (z puszki)

łyżeczka oliwy

szczypta bazylii

kilka łyżek wody

Ugotuj makaron. Sparz pomidory i obierz ze skórki. Pokrój na kawałki, zmiksuj i przetrzyj przez sitko. Zrumień cebulkę na oliwie, dodaj przecier pomidorowy, czosnek, bazylię, wodę i podgrzewaj, mieszając, aż się zagotuje. Dodaj łososia i jeszcze przez chwilę podgrzewaj. Polej sosem ciepły makaron.

Ciasto marchewkowe

Po 12. miesiącu

dwie szklanki startej marchewki

dwie szklanki mąki pszennej

szklanka cukru

łyżka sody

szklanka oleju

pięć jajek

łyżeczka przyprawy do piernika

Zetrzyj marchewkę na tarce o drobnych oczkach - jeśli jest bardzo soczysta, odciśnij sok. Umyj jajka, oddziel białka od żółtek. Do dużej miski włóż marchew, żółtka, cukier, olej i wszystko starannie wymieszaj dużą łyżką. Wsyp mąkę wymieszaną z sodą i wszystko jeszcze raz wymieszaj. Białka ubij na sztywną pianę, dodaj do masy i delikatnie wymieszaj. Przełóż masę do formy wyłożonej papierem do pieczenia. Rozgrzej piekarnik do 180 st. C, włóż ciasto i piecz mniej więcej 50 minut.

Więcej o:
Copyright © Agora SA