Ciąża przenoszona - czym jest, jakie są jej przyczyny oraz skutki?

Chcąc mówić o ciąży przenoszonej, powinniśmy wyjść od określonego wcześniej terminu porodu. Skąd wiadomo, kiedy dokładnie przypadnie czas rozwiązania?

Ciąża przeterminowana czy przenoszona - czyli skąd znamy termin porodu?

Okazuje się, że zupełnie teoretycznie nie jest to proces skomplikowany - ale tylko w teorii, a ta wskazuje, iż ciąża trwa dokładnie 266 dni od zapłodnienia. I w tym właśnie momencie pojawia się dylemat. Rzadko którzy rodzice z precyzyjną dokładnością są w stanie określić, kiedy doszło do poczęcia nowego członka ich rodziny, zatem przewidywany termin porodu wylicza lekarz i robi to na podstawie daty ostatniej miesiączki.

W tym miejscu znowu musimy wrócić do teorii, według której do rozwiązania ciąży dojdzie na 280 dni od zakończenia ostatniego okresu kobiety, jednak i tutaj nie obędzie się bez komplikacji. W książkowym przypadku bowiem cykl miesiączkowy trwa 28 dni, a owulacja następuje dokładnie w połowie jego trwania, co w praktyce nie zawsze się sprawdza. Wskazaną wcześniej datę porównuje się podczas USG prenatalnego, które lekarz wykonuje ok. 12 tygodnia ciąży. Dzięki niemu można zmierzyć parametry płodu, określając jednocześnie przewidywany termin porodu. Prawidłowa ciąża fizjologiczna trwa 40 tygodni, jednak rzadko która kończy się w określonym terminie. Z tego też względu przyjmuje się, że prawidłowy poród to taki, który następuje między 38. a 42. tygodniem ciąży.

Gdy minie 42. tydzień, czyli optymalny termin na rozwiązanie i nadal nie ma oznak porodu, ciążę uznaje się za przenoszoną i biologicznie przeterminowaną. 

Przeczytaj więcej informacji o ciąży i porodzie na stronie głównej Gazeta.pl.

Ciąża: wielkość płodu tydzień po tygodniu

Ciąża przenoszona - przyczyny

Szukając przyczyny ciąży przenoszonej warto wziąć pod uwagę fakt, iż już samo założenie prawidłowego porodu, następującego między 38.a 42. tygodniem ciąży, zawiera w sobie granicę błędu i to właśnie jej przyczyna jest istotna. Dlaczego zatem kobiety rodzą po terminie? Przyczyn może być co najmniej kilka, a zatem:

• błędnie wyliczony termin porodu - wynikający z nieregularności miesiączkowania przyszłej mamy. W takich przypadkach idealne "wstrzelenie się" we właściwy dzień nie jest łatwe nawet dla doświadczonego ginekologa. Poza tym warunki klimatyczne, środowiskowe, choroba, zmęczenie czy czynnik stresowy mogą powodować przesuwanie się owulacji, co oznacza, że termin zapłodnienia był nieco inny od zakładanego;
• doświadczenie mamy - wbrew pozorom wiek, kondycja, poprzednio przebyte porody bądź ich brak to także czynniki, które mają wpływ na błąd w pomiarze;
• brak gotowości ze strony malucha na opuszczenie swojego dotychczasowego lokum;
• emocje i kondycja psychiczna ciężarnej mogą spowodować, że to przyszła mama nie jest jeszcze gotowa na przyjęcie swojego maleństwa.

Ciąża przenoszona - skutki

Choć zjawisko ciąży przenoszonej jest powszechnie znane, skutki tego rodzaju zdarzenia mogą być niebezpieczne zarówno dla dziecka, jak i dla matki. Dlaczego? Zobaczmy:

1. Po upływie 42. tygodnia ciąży łożysko staje się coraz mniej wydolne, przez co gorzej funkcjonuje i powoduje zmniejszenie przepływu krwi w krążeniu maciczno-łożyskowym - następstwem czego może być niedotlenienie dziecka, co może skutkować porażeniem mózgowym, a nawet wewnątrzmacicznym obumarciem płodu.
2. Dzieci rodzone po 42. tygodniu ciąży mają znacznie większe ryzyko na zespół aspiracji smółki, polegającej na przedostaniu się wód płodowych z przedwcześnie oddaną smółką do płuc dziecka.
3. Późny poród to dla rodzącej ryzyko zapalenia błon płodowych i łożyska przez bakterie, a także endometriozy, czyli przyrostu błony śluzowej macicy.
4. Zbyt późny poród wiąże się z noszeniem coraz cięższego maluszka, a poród dużego dziecka w sposób naturalny jest olbrzymim wyzwaniem dla ciała kobiety i jej narządów rodnych. Może bowiem doprowadzić do niekontrolowanego krwotoku, rozerwania krocza, a nawet odbytnicy, co może się wiązać z koniecznością kolejnej operacji, której skutki kobiety odczuwają na wiele lat po jej przeprowadzeniu.

O tych objawach ciąży nikt nie mówi. TikTok mamy to hit

Syndrom dziecka przenoszonego - czyli co się dzieje, gdy noworodek ma zespół aspiracji smółki?

Syndrom dziecka przenoszonego to zespół objawów i dolegliwości, które mogą wystąpić u noworodków, między innymi urodzonych w wyniku ciąży przenoszonej. Dzieje się tak m.in. w skutek niewydolności łożyska. Wówczas wewnątrz macicy dochodzi do zachłyśnięcia się przez dziecko wodami płodowymi zanieczyszczonymi smółką. Jakie mogą być objawy zespołu aspiracji smółki (MAS)? 

• Zaburzenia drożności oskrzelików,
• uszkodzenie pęcherzyków płucnych i bardzo często - chemiczne zapalenie płuc,
• odma płucna,
• przetrwałe nadciśnienie płucne u noworodków.

Oczywiście wszystkie te objawy przyczyniają się nie tylko do niemożności samodzielnego oddychania przez maluszka, lecz także związane jest z olbrzymim bólem odczuwanym przez małego człowieka. Dlatego też podczas leczenia MAS ogranicza się wszelkie zabiegi, diagnostykę i pielęgnację, odsysa się smołkę z jamy ustnej, tchawicy i nosa oraz stosuje się tlenoterapię. Noworodek otrzymuje antybiotyki i nierzadko preparaty wzmacniające odporność. Zdarza się również potrzeba karmienia dojelitowego, gdy noworodek jest na tyle słaby, aby samodzielnie ssać pokarm. 

Ile dni po terminie wywołuje się poród?

Odpowiedź na pytanie: ile dni po terminie wywołuje się poród? - wcale nie jest oczywista i jednoznaczna. Okazuje się bowiem, że w dużej mierze określenie zarówno stanu łożyska, kondycji mamy oraz płodu, zależy od objęcia ciężarnej ścisłym nadzorem położniczym. Co należy monitorować w takiej sytuacji?

• Stan dziecka monituje się za pomocą nieinwazyjnego badania, jakim jest profil biofizyczny płodu zwany testem Menninga;
• wykonuje się KTG, czyli zapis pracy serca dziecka i skurczów macicy, a w przypadku występowania tzw. "podejrzanego KTG" wykonuje się test oksytocynowy, który ma na celu określić wydolność łożyska.

Po upływie 42. tygodnia ciąży przyszła mama powinna zostać pod stałą opieką lekarza, który musi określić dojrzałość szyjki macicy i - w zależności od wyniku - powinien podjąć stosowne działania. Jeśli szyjka nie jest jeszcze dość dojrzała - podejmuje się działania farmakologiczne, jak i mechaniczne, mające na celu jej rozciągnięcie. W przypadku, gdy szyjka jest w pełni dojrzała - lekarz może od razu zdecydować się na wywołanie porodu, podając ciężarnej dożylnie oksytocynę - hormon wywołujący skurcze macicy, a także stosuje się masaż macicy. Kiedy naturalny poród nie jest możliwy - personel medyczny powinien zakończyć poród cesarskim cięciem.