Czy odporność wywodzi się z jelita? Rola mikroflory jelitowej w stymulacji odporności

Nie ma przesady w stwierdzeniu, że odporność wywodzi się z jelita. To właśnie w przewodzie pokarmowym znajduje się ponad 70% komórek naszego układu odpornościowego. Od ich funkcjonowania zależy sprawność układu immunologicznego. Gwarantem prawidłowego działania komórek immunologicznych jest odpowiedni "trening", za który odpowiedzialne są przede wszystkim bakterie jelitowe, czyli tzw. mikroflora.

Jeśli ekosystem jelitowy nie jest uszkodzony, czyli korzystne bakterie przeważają w naszym jelicie nad mikroorganizmami potencjalnie chorobotwórczymi, układ immunologiczny jest prawidłowo aktywowany i regulowany. Dzięki temu zajmuje się realizacją swoich zadań, czyli walką z czynnikami zakaźnymi: bakteriami, wirusami, grzybami czy pasożytami. Bakterie jelitowe utrzymują więc układ immunologiczny w stałej „gotowości do obrony”, dzięki czemu czynniki infekcyjne są z naszego organizmu sprawnie eliminowane, a my nie chorujemy lub chorujemy rzadziej. 

Problem pojawia się, gdy równowaga mikroflory jelitowej zostaje zaburzona i dochodzi do przewagi mikroorganizmów chorobotwórczych w jelicie. Układ immunologiczny nie jest wówczas prawidłowo stymulowany i regulowany, czego konsekwencją może być spadek sił odpornościowych i częste infekcje. Sytuacja ta ma często miejsce w następstwie antybiotykoterapii, która uderza nie tylko w bakterie chorobotwórcze, ale także w korzystną mikroflorę jelitową. W efekcie jesteśmy wówczas bardziej podatni na rozwój kolejnych infekcji, gdyż nasz układ odpornościowy nie jest prawidłowo regulowany. Rozwiązaniem jest wówczas stosowanie odpowiednio dobranych probiotyków, czyli preparatów zawierających kultury prozdrowotnych bakterii, odbudowujących uszkodzoną mikroflorę jelita. Badania naukowe wykazały, iż stosowanie probiotyków może zmniejszyć częstość występowania infekcji i zredukować konieczność stosowania antybiotyków, co świadczy o ich korzystnym wpływie na odporność.

Dla prawidłowej stymulacji układu immunologicznego sięgnąć należy po produkty pochodzenia aptecznego, czyli probiotyki występujące w postaci suplementów diety. Badania wykazały, iż odporność stymuluje szczególnie szczep LGG (Lactobacillus rhamnosus GG) czy też Lactobacillus acidophillus NCMF. Nie należy jednak zapominać o probiotykach wieloszczepowych, składających się z kilku – kilkunastu szczepów bakterii probiotycznych. Są one niezbędne dla całościowej odbudowy mikroflory jelitowej.

Istotnym elementem dbania o zlokalizowaną w jelicie odporność jest także dieta, która powinna być bogata w żywność fermentowaną (kiszone ogórki i kapusta, fermentowane produkty mleczne takie jak zsiadłe mleko) oraz naturalne prebiotyki, czyli warzywa i owoce bogate w błonnik. Połączenie suplementacji probiotykami i odpowiedniej diety jest gwarantem skutecznego odbudowania mikroflory jelitowej, która zapewni nam odporność.

EKSPERCI PROGRAMU PORCJA POZYTYWNEJ ENERGII: 

Dr Patrycja Szachta - dyrektor ds. naukowych Centrum Medycznego VitaImmun. Stopień doktora nauk biologii medycznej uzyskała w trakcie studiów doktoranckich w Klinice Gastroenterologii Dziecięcej i Chorób Metabolicznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu.

Autorka licznych publikacji z zakresu probiotykoterapii i nadwrażliwości pokarmowych w czasopismach polskich i zagranicznych oraz rozdziałów w monografiach naukowych, wykładowca na konferencjach medycznych oraz warsztatach dla lekarzy, dietetyków i pacjentów. Do jej głównych zainteresowań naukowych należy zdrowe żywienie, alergie i nietolerancje pokarmowe oraz znaczenie mikroflory jelitowej w utrzymaniu zdrowia.

Łukasz Sieńczewski - absolwent dietetyki Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu.
Specjalizuje się głównie w tematyce diet eliminacyjno-rotacyjnych, zaburzeniach mikroflory jelit, leczeniu żywieniowym i suplementacji u pacjentów z miażdżycą, celiakią oraz wieloma innymi jednostkami chorobowymi. W swojej pracy zajmuje się praktycznym aspektem żywienia dzieci z alergiami pokarmowymi oraz chorobami przewodu pokarmowego.

Realizuje projekty szkoleniowe i doradcze dla dzieci i rodziców w zakresie szeroko rozumianej problematyki żywienia dzieci i młodzieży, profilaktyki otyłości oraz zdrowych nawyków żywieniowych. Uczestniczy w licznych ogólnopolskich szkoleniach i warsztatach z zakresu dietetyki ogólnej, suplementacji w sporcie, dietetyki klinicznej, chemii w żywności oraz diet stosowanych w chorobach metabolicznych. Doświadczenie zdobywał również biorąc udział w licznych zagranicznych szkoleniach (Kanada, Wielka Brytania) z zakresu Sport Nutrition, Child Nutrition oraz Personal Nutrition.

Więcej o: