Liście jesienne – czemu mają inny kolor niż wiosną i latem?
Liście jesienne stanowią bardzo charakterystyczną ozdobę drzew i krzewów, jednocześnie sprawiając, że świat wokół staje się bardziej kolorowy. Dlaczego? Wiosną oraz latem liście, wytwarzające najwięcej chlorofilu, który poprzez proces fotosyntezy odżywia rośliny, mają zielony kolor (to właśnie chlorofil zabarwia je w ten sposób). Chlorofil umożliwia też pochłanianie energii słonecznej, przydającej się do przemieniania dwutlenku węgla i wody w węglowodany, potrzebne roślinom.
Wraz z nadejściem jesieni dni robią się krótsze, a w związku z tym do roślin dociera zdecydowanie mniej promieni słonecznych. Wtedy automatycznie zmniejsza się produkcja chlorofilu, ponieważ rośliny zaczynają przygotowania na nadejście zimy. Drzewa i krzewy, aby nie tracić sił i jednocześnie zachować jak najwięcej ciepła, wody oraz składników mineralnych, ograniczają produkcję tych elementów, bez których mogą się obejść w mniej sprzyjającym czasie.
Kiedy cząsteczki chlorofilu zaczynają się rozpadać, następuje wzmożona produkcja innych barwników zawartych w liściach. To za ich sprawą kolor liści zaczyna się stopniowo zmieniać. Najczęściej z zielonego robi się żółty, później staje się pomarańczowy lub czerwony, a na końcu brązowy. Na samym końcu liście opadają z drzew, by następnie utworzyć szczelne, kolorowe dywany na chodnikach.
To, jak szybko zaczną opadać liście, zależy w dużej mierze od pogody. Im dłużej jest pogodnie i bezwietrznie, tym dłużej utrzymają się one na drzewach.
Kolor liści jesiennych: jakie barwy możesz zobaczyć?
Kolor liści jesiennych jest uzależniony od zawartego w nich barwnika. Za żółty kolor odpowiadają ksantofile, za czerwony – antocyjany, a za pomarańczowy – karotenoidy. Różne drzewa mają nieco inne odcienie liści, dzięki czemu krajobraz jesienią wygląda tak malowniczo. Duże znacznie dla koloru liści mają także warunki atmosferyczne. Jeśli stale jest pochmurno, deszczowo, dość zimno, ale temperatura nie spada poniżej zera, antocyjany wytwarzają się szybciej, przez co liście bardzo szybko robią się czerwone. W przypadku słonecznej, suchej, ale nie mroźnej pogody barwa liści zmienia się stopniowo, dzięki czemu można dłużej obserwować ten interesujący proces.
Kolorowe jesienne liście, podobnie jak kasztany i żołędzie, to świetne materiały na ozdoby. Podczas rodzinnego spaceru w słoneczny dzień można je pozbierać, a następnie wykorzystać, tworząc barwne dekoracje do domu lub prace plastyczne w szkole. Zażółcone i zaczerwienione drzewa mogą się ponadto stać inspiracją do stworzenia obrazów (dzieci mogą do nich wykorzystać akwarele lub farby plakatowe) oraz zdjęć. Liście, o ile jest ich dużo, na przykład w parku, lesie czy ogrodzie, mogą również nadać się do zabawy, która sprawi najmłodszym sporo frajdy.
Krzewy zmieniające kolory liści
Krzewy zmieniające kolory liści sprawiają, że parki, ulice i lasy okazują się jesienią tak atrakcyjne. Poznaj najbardziej interesujące z nich:
- irga – jej liście zmieniają barwę na czerwień lub żółć;
- berberys – mają kilka odmian, w zależności od tego, do której należą, ich liście robią się pomarańczowe, purpurowe, szkarłatne lub brązowe;
- trzmielina – liście przybierają krwistoczerwony odcień;
- kalina koralowa – jesienią barwa liści tego krzewu jest karminowo-purpurowa. Dodatkową ozdobą kaliny koralowej są okrągłe owoce, również czerwone;
- sumak octowiec – ta roślina zapewnia prawdziwy jesienny festiwal kolorów: jej liście mogą być żółte, jaskrawopomarańczowe lub czerwone.
Zobacz też: Wyprawka dla noworodka urodzonego jesienią. Co może się przydać? [LISTA]
