Dieta w ciąży ma duży wpływ na dobry stan zdrowia kobiety, prawidłowy rozwój dziecka i pomyślny przebieg ciąży, dlatego jest to temat, któremu przyszła mama powinna poświęcić nieco więcej uwagi.
O czym pamiętać komponując dietę w ciąży?
O czym pamiętać, komponując codzienne menu? Przede wszystkim o tym, że dieta w ciąży powinna dostarczać wszystkich niezbędnych składników odżywczych, a zwłaszcza tych, na które w tym okresie wzrasta zapotrzebowanie organizmu. Warto również wiedzieć, że w ciąży zapotrzebowanie kaloryczne wzrasta nieznacznie - i to dopiero w drugim trymestrze. To dlatego jedzenie za dwoje nie ma swojego uzasadnienia. Zdecydowanie za to należy jeść dla dwojga.
Dieta w ciąży musi być stworzona w oparciu o zasady zdrowego i racjonalnego żywienia. Powinna być lekkostrawna, urozmaicona, bogata w produkty zasobne w cenne i potrzebne mamie oraz dziecku składniki odżywcze. Ważne jest jedzenie 5 posiłków dziennie o stałych porach, w regularnych odstępach czasu, najlepiej co 3-4 godziny. W diecie w ciąży należy uwzględniać wszystkie grupy produktów żywnościowych: produkty zbożowe, jaja, mleko i jego przetwory, mięsa i ryby, tłuszcze roślinne oraz warzywa i owoce.
Dieta w ciąży - mięso, tłuszcze i ryby
Mięso, w niewielkich ilościach, dobrej jakości i zdecydowanie chude, przyszła mama może spożywać codziennie. To źródło pełnowartościowego białka, które jest niezbędne w procesach regeneracji, rozwoju i wzrostu organizmu.
Dieta w ciąży nie powinna zawierać tłustych mięs, smalcu, które sprzyjają otyłości, miażdżycy czy chorobie wieńcowej. Warto za to wprowadzić do niej oleje roślinne, które zawierają wiele witamin (E, K, A) oraz nienasycone kwasy tłuszczowe omega-6. Szczególnie polecane są: oliwa z oliwek i oleje: sojowy, słonecznikowy, rzepakowy.
Jeśli chodzi o ryby, to najbardziej polecane są tłuste ryby morskie, zwłaszcza śledzie, sardynki, makrela. Tuńczyk nie jest dobrym wyborem, a jeśli łosoś - to tylko oceaniczny. Ryby w diecie w ciąży są ważne, ponieważ dostarczają kwasów omega-3, które wpływają na prawidłowy rozwój i działanie układu nerwowego, a także sercowo-naczyniowego. Wskazane jest jedzenie ryb 2-3 razy w ciągu tygodnia.
Dieta w ciąży - owoce i warzywa
W każdym posiłku powinny pojawić się warzywa lub owoce (zwłaszcza w postaci surowej), które są cennym źródłem witamin, minerałów i błonnika pokarmowego, zapobiegającego uciążliwym zaparciom. Jest to o tyle istotne, że w ciąży wzrasta zapotrzebowanie na witaminy i minerały. Szczególnie ważna pod tym względem jest dieta w ciąży w 1. trymestrze, który jest bardzo ważnym okresem dla rozwoju płodu.
Dieta w ciąży - węglowodany
Węglowodany, które są głównym źródłem energii, powinny być węglowodanami złożonymi, pochodzącymi z produktów zbożowych, kasz, ryżu, warzyw i owoców. Główne źródło energii powinny stanowić pełnoziarniste produkty zbożowe, takie jak pieczywo razowe, ciemny makaron, kasze (na przykład gryczana, jęczmienna, jaglana), ryż i płatki owsiane.
Dieta w ciąży - mleko i nabiał
Mleko jest bardzo ważne i z diety w ciąży należy wykluczyć je tylko w sytuacji, gdy przyszła mama źle je toleruje. Należy je wówczas zastąpić kefirem, jogurtem czy żółtym serem, ponieważ zarówno mleko, jak i przetwory mleczne dostarczają organizmowi pełnowartościowego białka, najlepiej wchłanianego wapnia oraz witaminy D. Warto spożywać produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu.
A co z piciem?
W ciąży zapotrzebowanie na płyny nie wzrasta, dlatego objętość około 2 litrów dziennie uznaje się za optymalną i wystarczającą. Najlepsza jest oczywiście woda. A co z kawą? Nie jest ona zakazana, ale należy ją pić w umiarkowanych ilościach. Bezpieczne jest wypijanie w ciąży do dwóch filiżanek kawy dziennie.
Dieta w ciąży - czego nie jeść?
W ciąży nie należy jeść: surowego mięsa, ryb i owoców morza (tatar, sushi), pasztetów i wędlin typu metka, oscypków i niebieskich serów pleśniowych, ze względu na ryzyko zakażenia toksoplazmozą, listeriozą lub bytującymi w mięsie i rybach pasożytami. Niewskazane są także wędzone ryby oraz wątróbka, zawierająca duże ilości witaminy A, która zwiększa ryzyko występowania u dziecka wad rozwojowych.
Należy również unikać: potraw wzdymających, tłustych, smażonych i ostrych oraz fast foodów. Warto ograniczać słodycze, które nie dostarczają żadnych cennych substancji odżywczych, są jedynie źródłem pustych kalorii. Bezwzględnie trzeba unikać alkoholu i innych używek. Nawet niewielkie ilości alkoholu mają niekorzystny wpływ na rozwój płodu i sprzyjają powstawaniu wad rozwojowych u dziecka.
Dieta cukrzycowa w ciąży. Dieta wątrobowa w ciąży
Wiele przyszłych mam musi w ciąży stosować diety specjalne, to na przykład dieta cukrzycowa (w przypadku stwierdzenia cukrzycy ciążowej) czy dieta wątrobowa (w przypadku stwierdzenia cholestazy ciążowej). Czym się różnią od codziennego żywienia? Są dietami leczniczymi i wykluczającymi, przez co wymagają zdyscyplinowania oraz większej uwagi. Ponieważ wiążą się z nimi pewne specjalne zasady i ograniczenia, warto w tym zakresie poradzić się specjalisty i pozostawać pod jego opieką.
