Skurcze- jak je prawidłowo rozpoznać?
Skurcze to nic innego jak czynność mięśnia macicy. Można je zaobserwować już od 20. tygodnia ciąży. Fizjologicznie zalicza się do nich skurcze Alvareza i Braxtona Hicksa.
- Skurcze Alvareza - są nieskoordynowane i o małej sile, pojawiają się nagle i szybko znikają. Nie wszystkie ciężarne je odczuwają.
- Skurcze Braxtona Hicksa - pojawiają się ok. raz-dwa razy na godzinę i mają większą siłę niż poprzednie. Mogą trwać dłużej i być bardziej bolesne (zobacz: Skurcze Braxtona-Hicksa - na czym polegają, ile trwają, co oznaczają i czy można je jakoś złagodzić?).
Każda kobieta w ciąży może odczuwać te skurcze z różnym nasileniem i w różny sposób. Objawiają się zazwyczaj twardnieniem brzucha i np. bólem krzyża. Co ciekawe, aktywność skurczów ocenia się w specjalnej skali Montevideo i np. skurcze Alvareza to 25 jednostek Montevideo. Wartość 100-120 w tej skali to umowna granica między ciążąporodem.
Skurcze przepowiadające pojawiają się ok. 38. tygodnia. Ich częstość to jeden skurcz na 10 minut. W przeciwieństwie do skurczy porodowych mijają samoistnie po około dwóch godzinach lub po środkach rozkurczowych takich jak Nospa.
Podczas porodu skurcze są coraz częstsze. W pierwszym okresie porodu pojawiają się z częstotliwością trzech na minutę, a w drugim okresie porodu zazwyczaj jest ich do mniej więcej dziesięciu. Każdy skurcz składa się z trzech części: fazy narastania, szczytu i zanikania. Cały skurcz trwa przeciętnie 70 sekund.
Gdy rozwarcie wynosi 10 cm, zaczynają się skurcze parte, prowadzące bezpośrednio do urodzenia maluszka. Są one najbardziej bolesne i męczące dla rodzącej. Między nimi występują przerwy na odpoczynek i nabranie sił. Zazwyczaj etap ten trwa maksymalnie dwie godziny. Jego długość zależy od tego, czy kobieta rodziła wcześniej dzieci siłami natury oraz czy jest to jej pierwszy poród.
Chwilę po urodzenia dziecka charakter skurczy ulega zmianie. Początkowo zanikają, lecz po chwili powracają, w mniejszej częstotliwości, aby wydalić łożysko.
Czy da się zatrzymać skurcze?
Skurcze przepowiadające w przeciwieństwie do tych porodowych można zatrzymać tabletką rozkurczową np. Nospą. Ale spokojnie! Zdecydowanie nie da się nią zatrzymać porodu.
Czynność skurczowa macicy może rozpocząć się jednak przed planowanym terminem rozwiązania i zagrażać porodem przedwczesnym tzn. porodem przed 37. tygodniem ciąży. Jeśli dochodzi do niego między 24. a 34. tygodniem ciąży, najistotniejsza jest wtedy steroidoterapia, umożliwiająca noworodkowi lepszy rozwój płuc. Aby stereoidoterapia była w ogóle możliwa, w szpitalu zatrzymuje się skurcze na 48 godzin specjalnymi lekami tokolitycznymi - Atosibanem lub fenoterolem. Nie da się jednak dłużej hamować samoistnej czynności skurczowej macicy, jeśli dochodzi równocześnie do skracania lub rozwierania szyjki.
Czy można przeoczyć rozpoczęcie porodu?
Większość ciężarnych nie doświadcza spektakularnych objawów porodu, które każdy z nas kojarzy z filmów. Jest więc możliwe, że przyszła mama nie rozpozna pierwszych symptomów rozpoczynającego się porodu. Jakie są wczesne sygnały porodu? Może to być np. delikatne plamienie czy praktycznie niezauważalne sączenie płynu owodniowego. Jeśli kobieta jest przyzwyczajona do odczuwania skurczy w ciąży, może nie zauważyć ich zmiany charakteru na regularne skurcze porodowe. Są one jednak znacznie bardziej bolesne i regularne, nie mijają po czasie, wręcz przeciwnie przybierają na sile.
Kiedy jechać do szpitala?
Za rozpoczęcie porodu uznaje się skurcze macicy występujące nie rzadziej niż co 10 minut przez przynajmniej 30 minut. Skurcze te prowadzą do skrócenia i rozwarcia szyjki macicy. Nie warto czekać do ostatniej chwili z wyjazdem na porodówkę. Nie ma też sensu jechać wraz z pierwszymi skurczami, ponieważ sama pierwsza faza porodu może trwać aż 15 godzin!
Przyszłych rodziców na pewno powinny zaniepokoić takie objawy jak odpłynięcie zielonych wód płodowych, upłynięcie kilku godzin od odejścia wód i brak innych objawów porodu czy po prostu strach kobiety. Wszystkie są podstawą do udania się na izbę przyjęć.
Objawy porodu
Do innych objawów porodu, poza skurczami, zaliczamy:
- Obniżenie brzucha - w 36. tygodniu szczyt macicy sięga aż do końca mostka, a na koniec ciąży, przed 40 tygodniem, obniża się około 2 palce niżej (tam gdzie był w 32. tygodniu);
- Odchodzenie czopa śluzowego, objawiające się po prostu jako śluzowa wydzielina;
- Odpłynięcie wód płodowych, które mogą się powoli sączyć lub lać strumieniem jak w filmach;
- Biegunka, ponieważ organizm oczyszcza się przed porodem;
- Bóle pleców i krzyża również nasilają się na koniec ciąży.
Rozpoczęcie porodu u każdej kobiety wygląda inaczej. Co więcej, przy każdym kolejnym dziecku schemat objawów może być całkowicie różny, tak samo jak czas trwania i sam przebieg porodu. Dzięki temu każda kobieta jest wyjątkowa i ma swoją własną niepowtarzalną historię. A jaka jest twoja?
Bibliografia:
Położnictwo i ginekologia G. Bręborowicz TOM 1
