Ból pleców w ciąży - co robić, by sobie pomóc?

Ból pleców w ciąży dotyczy blisko 80% ciężarnych kobiet. Dolegliwości pojawiają się najczęściej po 20. tygodniu ciąży, a nasilają się zwłaszcza wieczorem oraz podczas długiego siedzenia, stania i chodzenia. Ból pleców zwykle lokalizuje się na w odcinku lędźwiowo-krzyżowym i piersiowym. W większości przypadków nie jest to objaw choroby, a stan związany z wymuszoną zmianą postawy ciała.

Najważniejsze badania w ciąży - kiedy je wykonujemy?

Ból pleców w ciąży - przyczyny

Ból pleców w ciąży pojawiają się z wielu powodów. Najczęściej wywołuje go powiększający się ciężar brzucha, co jest coraz większym obciążeniem kręgosłupa i miednicy, a i prowokuje zmiany ustawienia kości krzyżowej. Pogłębia się lordoza odcinka lędźwiowego kręgosłupa, a mięśnie jego dolnego odcinka wykonują coraz większą pracę.

Anna Jaworska, lekarz rodzinny, tłumaczy*, że powiększający się brzuszek w ciąży powoduje wygięcie odcinka piersiowego i lędźwiowego kręgosłupa do przodu, co prowadzi do nietypowego obciążenia poszczególnych kręgów kręgosłupa. W efekcie zmienia się położenie środka ciężkości i aby utrzymać równowagę, ciężarna wypina brzuch, zgina szyję i odchyla ramiona, jednocześnie zaś napina mięśnie przykręgosłupowe.

Inne przyczyny bólu pleców w ciąży to:

• działanie hormonów, między innymi relaksyny, które rozluźniają stawy biodrowo-krzyżowe, aby ułatwić dziecku przyjście na świat,
• przyrost masy ciała. Dźwiganie dodatkowych kilogramów poważnie obciąża kręgosłup,
• powiększający się biust, który obciąża piersiowy odcinek kręgosłupa. Może to spowodować garbienie się, wysunięcie barków i szyi do przodu oraz kompensacyjne pogłębienie lordozy szyjnej,
• ucisk główki dziecka na nerw kulszowy,
• nagły wysiłek, gwałtowny ruch czy dźwignięcie, nadwyrężenie kręgosłupa,
• braku ruchu,
• przebywanie w pozycjach niekorzystnych (na przykład wykonywanie pracy "za biurkiem"),
• za ból w dole pleców w ciąży odpowiada też rwa kulszowa czy ból korzonków.

Na ból pleców w ciąży najczęściej narzekają kobiety, które problemy z kręgosłupem miały jeszcze przed zajściem w ciążę oraz przyszłe mamy, które szybko przybierają na wadze, nie są aktywne fizycznie i mają słabą kondycję psychiczną. Dokuczać może ból pleców w pierwszych tygodniach ciąży, jak i na jej finiszu. Nie ma reguły. Za dolegliwości we wczesnej ciąży odpowiada zwykle inny mechanizm, który nie jest związany z rozwijającą się ciążą.

Co na ból pleców w ciąży?

Zwykle ból pleców nie jest groźny, choć może być dokuczliwy. Zdarza się, że uniemożliwia codzienne funkcjonowanie. Co pomoże na ból pleców w ciąży?

Odpowiednie pozycje spania i siedzenia, unikanie długiego stania i gwałtownych ruchów. Wskazane jest unikanie dźwigania, a przedmioty należy podnosić siłą mięśni nóg i ramion z zachowaniem prostych pleców. W zaawansowanej ciąży zaleca się spanie i odpoczynek na lewym boku z poduszką lub zwiniętym kocem między kolanami. To pozycja zapewnia prawidłowy przepływ krwi. Wstawanie z łóżka należy wykonywać z pozycji bocznej. Warto także zrezygnować z wysokich obcasów i postawić na płaskie obuwie.

Bardzo ważna jest aktywność fizyczna. Warto szczególnie zadbać o wzmocnienie mięśni brzucha, pleców i nóg. Dobrym pomysłem jest gimnastyka ogólnorozwojowa, wykonywanie prostych i bezpiecznych ćwiczeń, jak również pływanie, joga i pilates dla ciężarnych oraz spacery. Systematyczna, umiarkowanie intensywna aktywność fizyczna wzmacnia mięśnie pleców, poprawia kondycję i samopoczucie.

Czytaj także:

Przetestowała wszystkie ćwiczenia dla przyszłych mam: pływanie, aqua aerobic, jogę, pilates, fitness i trening dna miednicy. Które najlepsze?

Wolne chwile warto wykorzystywać na odpoczynek. Obolałe miejsca można ogrzać termoforem lub wziąć ciepłą kąpiel (ale nie gorącą!). Pomoże delikatne rozmasowanie pleców, co rozluźnia napięte mięśnie przykręgosłupowe. Można też masować plecy strumieniem z prysznica. Gdy domowe sposoby łagodzenia bólu pleców w ciąży zawiodą, można sięgnąć po paracetamol.

Ból pleców w ciąży - kiedy do lekarza?

Choć ból pleców w ciąży zwykle nie jest groźny, w niektórych sytuacjach powinien skłonić do wizyty u lekarza rodzinnego lub ginekologa. Kiedy umówić się na konsultację? Gdy ból pleców:

• uniemożliwia swobodne chodzenie, siedzenie, stanie,
• jest bardzo silny,
• promieniuje do dołu brzucha,
• obejmuje okolicę spojenia łonowego i stawów biodrowych,
• promieniuje do pośladków albo jednej bądź obu nóg,
• pojawia się zaburzenie czucia i osłabienie siły nóg.

*Źródło wypowiedzi: https://www.poradnikzdrowie.pl/ciaza-i-dziecko/przebieg-ciazy/kregoslup-w-ciazy-sposoby-na-bol-plecow-w-ciazy-aa-mMJU-zHXA-JJpK.html