Stopnie referencyjności szpitali położniczych wprowadzono, ponieważ oddziały i szpitale różnią się między sobą zarówno organizacją pracy i wykwalifikowaniem personelu, jak również warunkami czy wyposażeniem. To, jakie mają stopnie referencyjności, określa stopień ich wyspecjalizowania, co z kolei przekłada się na możliwości sprawowania opieki nad pacjentką w zależności od jej stanu. Stopień referencyjności dotyczy zarówno szpitali państwowych, jak i prywatnych.
Szpitale położnicze, ze względu na poziom wyspecjalizowania oddziału i stan pacjenta, zostały podzielone na trzy stopnie referencyjności: I, II i III.
Stopnie referencyjności szpitali położniczych - stopień I
W szpitalach o I stopniu referencyjności do porodu zgłaszają się kobiety w ciąży prawidłowej i niepowikłanej, rodzące w terminie. W takich placówkach sprawuje się opiekę nad: zdrowymi, donoszonymi noworodkami, noworodkami urodzonymi w 35-37 tygodniu ciąży, bez większych patologii, u których nie stwierdza się objawów choroby, jak również noworodkami z niezbyt nasilonymi objawami chorobowymi, które mogą pozostać w szpitalu. Zwykle są to szpitale miejskie i rejonowe.
Stopnie referencyjności szpitali położniczych - stopień II
W szpitalach o II stopniu referencyjności rodzą kobiety będące w ciąży zagrożonej. Są to przeważnie szpitale wojewódzkie. W takich instytucjach musi znajdować się oddział intensywnej terapii dla wcześniaków, co oznacza, że placówki są przygotowane do intensywnej opieki nad wcześniakami i noworodkami z problemami zdrowotnymi.
W szpitalach o II stopniu referencyjności sprawuje się opiekę nad noworodkami:
- urodzonymi przed 35. tygodniem ciąży,
- z niską masą urodzeniową (< 2600g),
- urodzonymi w ciężkiej zamartwicy,
- z zaburzeniami oddychania,
- u których konieczne jest monitorowanie czynności serca, czynności oddechowej i temperatury,
- podejrzanymi o chorobę hemolityczną w zakresie układu ABO i Rh.
Stopnie referencyjności szpitali położniczych - stopień III
Szpitalami o III stopniu referencyjności są szpitale kliniczne uczelni medycznych. Rodzą w nich kobiety w wysoko zagrożonej ciąży, o patologicznym przebiegu, gdzie istnieje wysokie ryzyko urodzenia wcześniaka przed 31. tygodniem ciąży z różnymi chorobami i wadami genetycznymi. W placówkach tych sprawuje się opiekę nad wcześniakami urodzonymi przed 30. tygodniem ciąży oraz noworodkami z ciężkimi zaburzeniami oddechowymi, z nasilonymi zaburzeniami metabolicznymi, z ciężkimi zakażeniami, z wadami wrodzonymi serca, z wadami rozwojowymi wymagającymi diagnostyki i leczenia operacyjnego, jak również maluchami z bardzo niską masą urodzeniową (< 1500g).
Stopnie referencyjności szpitali położniczych - jaki szpital wybrać?
Ponieważ w Polsce nie obowiązuje rejonizacja, każda kobieta w prawidłowo przebiegającej ciąży może wybrać szpital, w którym chce rodzić. Decydując się na konkretną placówkę przyszłe mamy biorą pod uwagę kilka czynników, takich jak:
- odległość od miejsca zamieszkania (co pozwala na uniknięcie stresu związanego z dojazdem),
- szkoła rodzenia (warto wiedzieć, czy z inicjatywy szpitala odbywają się takie zajęcia, dzięki którym można zorientować się, jakie w szpitalu panują warunki, zwyczaje, zasady, atmosfera, jaki jest personel),
- stosowane metody uśmierzania bólu, w tym znieczulenie do porodu,
- możliwość porodów rodzinnych,
- nacinanie krocza (czy jest stosowane rutynowo),
- metody wywoływania porodu,
- standard szpitala, sal porodowych i poporodowych,
- opieka poporodowa (dla wielu mam ważne jest, czy na oddziale zatrudniona jest położna laktacyjna).
Jeżeli jednak kobieta w ciąży cierpi z powodu jakichś poważnych dolegliwości, ciąża jest powikłana bądź zagrożona, o patologicznym przebiegu, istnieje wysokie ryzyko urodzenia wcześniaka przed 31. tygodniem ciąży z różnymi chorobami i wadami genetycznymi, powyższe kryteria schodzą na dalszy plan. Najważniejszą kwestią stają się stopnie referencyjności szpitali położniczych. O wyborze właściwego szpitala należy wówczas porozmawiać z lekarzem prowadzącym ciążę. Ten, mając wiedzę na temat stanu mamy, dziecka oraz przebiegu ciąży, kieruje swoją pacjentkę do szpitala o właściwym stopniu referencyjności.
Jeżeli ciąża przebiega bez problemów i powikłań, nie ma podejrzenia wad wrodzonych u dziecka, stopnie referencyjności szpitali położniczych nie mają większego znaczenia - przyszła mama może zdecydować się na poród w szpitalu z I stopniem referencyjności.
