Wege ciąża? Czemu nie. Dietetyczka: Coraz więcej osób postrzega dietę wege jako zdrowy wybór życiowy - również w ciąży [ROZMOWA]

Wegetarianki i weganki nie rodzą mniejszych dzieci niż kobiety jedzące wszystko. Na co jednak powinny zwracać uwagę, aby w ciąży zapewnić sobie i dziecku wszystko, co niezbędne? Wyjaśnia dietetyczka Alicja Kalińska.
Dieta wegetariańska w ciąży Dieta wegetariańska w ciąży fot: pexels.com

"Urozmaicona dieta wegetariańska jest dietą zdrową"

Joanna Biszewska: Dlaczego stosowanie diety wegetariańskiej lub wegańskiej w ciąży wciąż budzi tyle emocji?

Alicja Kalińska*: Przez wiele lat dieta wegetariańska uchodziła za dietę niedoborową, a przez to zagrażającą zdrowiu. Uważano, że skoro nasze ciało zbudowane jest z białka, to trzeba jeść białko, najlepiej zwierzęce. To podejście się zmienia. Coraz więcej osób postrzega dietę wege jako zdrowy wybór życiowy - również w ciąży. Wyniki wielu badań naukowych pokazują, że urozmaicona dieta wegetariańska jest dietą zdrową, a co więcej, może chronić przed wieloma chorobami przewlekłymi.

Wegetarianizm w ciąży Wegetarianizm w ciąży fot: pexels.com

"Każda źle zbilansowana dieta może sprzyjać powstawaniu niedoborów"

Czy dieta wegetariańska, wegańska może być szkodliwa dla kobiet w ciąży?

Alicja Kalińska: Każda źle zbilansowana dieta może sprzyjać powstawaniu niedoborów składników odżywczych i nadmiarowi spożywanej energii, a w efekcie nadmiernemu tyciu.

Ale właściwie zbilansowana i odpowiednio, indywidualnie dobrana forma diety wegetariańskiej czy wegańskiej może być stosowana zarówno przez zdrowe osoby w sile wieku, jak i przez osoby o szczególnych wymaganiach żywieniowych, takich, jakie mają osoby starsze, dzieci, kobiety w ciąży, karmiące, osoby intensywnie trenujące. Jedynie dla dzieci zalecałabym mniej radykalne odmiany diety wegetariańskiej.

Kwasy DHA występują nie tylko w tłustych rybach Kwasy DHA występują nie tylko w tłustych rybach fot: pexels.com

"Kwasy DHA występują nie tylko w tłustych rybach"

Wapń, żelazo, witamina D i B12, kwas foliowy, kwasy tłuszczowe DHA, cynk... Te składniki muszą znaleźć się w diecie przyszłej mamy. Diety bezmięsne je zapewniają?

Alicja Kalińska: Najczęściej wymieniane wady diety wegetariańskiej to za małe spożycie energii, mała wartość biologiczna białka roślinnego, niska biodostępność składników mineralnych, a zwłaszcza wapnia, żelaza i cynku, oraz niedobór witaminy D i B12 (obecnej tylko w produktach pochodzenia zwierzęcego). Tymczasem kwasy DHA występują nie tylko w tłustych rybach, ale także w siemieniu i oleju lnianym, rzepakowym, orzechach i nasionach soi. Cynk dostarczymy, wybierając produkty pełnoziarniste, zielone warzywa liściaste, orzechy i rośliny strączkowe, tofu, kiełki pszenicy i drożdże.

Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca suplementację kwasem foliowym 6 miesięcy przed planowanym zajściem w ciążę i w pierwszym trymestrze ciąży. Jest on niezbędny do prawidłowego rozwoju układu nerwowego płodu. Wiele artykułów spożywczych - chleby, makarony, kasze przeznaczone dla wegan - są wzbogacane w kwas foliowy. Jego bogatym źródłem są również zielone warzywa liściaste i rośliny strączkowe: fasola, groch, ciecierzyca.

Przyszła mama weganka powinna też sięgać po sok ze świeżych pomarańczy z dodatkiem jarmużu Przyszła mama weganka powinna też sięgać po sok ze świeżych pomarańczy z dodatkiem jarmużu fot: pexels.com

"Przyszła mama weganka powinna sięgać po sok ze świeżych pomarańczy z dodatkiem jarmużu"

Kobieta w ciąży powinna spożywać dziennie 1000-1300 mg wapnia. Wegetarianka sięgnie po produkty mleczna, a weganka? Czym zastąpi jogurt, mleko, kefir, biały ser?

Alicja Kalińska: Wegetarianki pokrywają zapotrzebowanie na wapń dzięki produktom mlecznym. Kobiety na diecie wegańskiej dostarczyć go mogą dzięki ziarnom soi i produktom z nich otrzymywanym: tofu, mleku sojowemu. Przyszła mama weganka powinna też sięgać po sok ze świeżych pomarańczy z dodatkiem jarmużu oraz po brokuły, w których jest również sporo wapnia.

Oczywiście są produkty, z których wapń nie jest dobrze wchłaniany ze względu na wysoką zawartość szczawianów, które go wiążą (szpinak, boćwina), ale właśnie dlatego dieta powinna być jak najbardziej urozmaicona.

Winowajcą anemii w ciąży może być niedobór żelaza Winowajcą anemii w ciąży może być niedobór żelaza fot: pexels.com

"W dobrze zbilansowanej diecie, nawet tej wege, nie powinno zabraknąć żelaza"

Podobno kobiety w ciąży, które nie jedzą mięsa, częściej cierpią na anemię. To prawda?

Alicja Kalińska: Winowajcą anemii w ciąży może być niedobór żelaza, witaminy B12 lub kwasu foliowego. O ile żelaza w dobrze zbilansowanej diecie, nawet tej wegańskiej czy wegetariańskiej, nie powinno zabraknąć, to może pojawić się konieczność suplementacji witaminy B12.

Co do żelaza - jego źródłem w diecie wegetariańskiej są wzbogacone w nie produkty zbożowe oraz jaja, zielone warzywa liściaste, brokuły, brukselka, słodkie ziemniaki, ziarna soi, ciecierzycy i soczewicy, suszona fasola i groszek, rodzynki, suszone śliwki i orzeszki ziemne, a nawet arbuz.

Weganka w ciąży musi jednak zwracać uwagę na zawartość białka w swojej diecie Weganka w ciąży musi jednak zwracać uwagę na zawartość białka w swojej diecie fot: pexels.com

"Rodzaj dostarczanego białka nie ma wpływu na masę urodzeniową dziecka"

Weganki nie jedzą mięsa, ryb i nabiału. Jak to możliwe, aby przy tak ubogiej diecie zapewnić sobie i rozwijającemu się dziecku wszystkie niezbędne składniki odżywcze?

Alicja Kalińska: Rada Żywności i Żywienia USA uznała, że diety wegańskie, które zawierają dopełniające się białka roślinne, mogą dostarczać taką samą ilość białka, co dieta bogata w białka zwierzęce. Są badania, które pokazują, że rodzaj dostarczanego białka nie ma wpływu na masę urodzeniową dziecka. Weganka w ciąży musi jednak zwracać uwagę na zawartość białka w swojej diecie. Znajdzie je w orzechach, maśle orzechowym, roślinach strączkowych i soi oraz jej przetworach, jak np. tofu, które jest bardzo wdzięcznym produktem, jeśli chodzi o jego kulinarne zastosowanie.

Ważne, aby odżywianie się kobiety w ciąży było ukierunkowane na jakość. Na to, by spożywać jak najmniej produktów przetworzonych i by menu było jak najbardziej urozmaicone. Warto też skonsultować się z doświadczonym w tej dziedzinie specjalistą i systematycznie, w porozumieniu z lekarzem prowadzącym ciążę, robić badania kontrolne poziomu najważniejszych składników odżywczych.

* Mgr inż. Alicja Kalińska, absolwentka Wydziału Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, dietetyczka i doradca żywieniowy, dyrektorka Centrum Dietetycznego SetPoint w Warszawie.  Specjalistka z 16-letnim doświadczeniem m.in. z zakresu żywienia kobiet w ciąży, matek karmiących, dzieci, a także wpływu diety na płodność.

Rozmowę w całości można przeczytać w magazynie "Dziecko". Najnowszy, lipcowy numer czasopisma jest już w kioskach. Polecamy.

Lipcowe wydanie magazynu DZIECKO
Lipcowe wydanie magazynu DZIECKO

Copyright © Agora SA