Gdy poród się opóźnia

Co zrobić, gdy termin porodu mija i nic się nie dzieje? Cierpliwości, nic nie trwa wiecznie, nawet ciąża.

Termin porodu ustalony na początku ciąży zapisujemy wielkimi literami w kalendarzu i niecierpliwie czekamy. Niekiedy jednak ciąża trwa dłużej, niż się spodziewamy. Nikt z nas nie może dokładnie przewidzieć ani dnia czyjejś śmierci, ani narodzin. Dzieci przychodzą na świat, kiedy chcą. Nie wiemy, dlaczego niektóre z nich się spóźniają.

Godzina zero

Spodziewany czas przyjścia dziecka na świat lekarz ustala na podstawie daty ostatniej miesiączki. Jest to jednak tylko termin przybliżony. Teoretycznie ciąża trwa 40 tygodni, czyli 280 dni od pierwszego dnia ostatniej miesiączki lub 266 dni od zapłodnienia. Jest to wyliczenie, które zakłada, że cykl miesiączkowy trwa 28 dni, a owulacja występuje w połowie cyklu. Ponieważ niewiele kobiet ma tak regularne cykle, w wyliczonym dokładnie przez lekarza dniu przychodzi na świat jedynie 5 proc. dzieci. Dlatego za poród "o czasie" uznaje się ten między 38. a 42. tygodniem ciąży. Zatem do wyliczonej daty nie trzeba się zanadto przywiązywać, lecz nastawić, że dziecko przyjdzie na świat mniej więcej w ciągu miesiąca około przewidywanego terminu.

Po terminie

To, że minął wyliczony przez lekarza dzień spodziewanego porodu, nie oznacza jeszcze, że dzieje się coś niepokojącego. Za ciążę przenoszoną lekarze uznają ukończony 42. tydzień ciąży, ale tak naprawdę powodem do niepokoju mogą być dopiero "starzenie się" łożyska i zmniejszenia ilości płynu owodniowego. Często termin mija, a ciąża wcale nie jest przenoszona - łożysko jest wydolne, ilość płynu prawidłowa, a dziecko czuje się świetnie. Porody po wyliczonym terminie zdarzają się często, zaś ciąże rzeczywiście przenoszone to jedynie około 5 proc. przypadków.

Co za długo, to niezdrowo

Jeśli ciąża trwa zbyt długo, dziecku przestaje być wygodnie w macicy. Jest coraz ciaśniej, trudniej jest się poruszać, może być trochę trudniej oddychać. Czasami zdarza się, że z powodu stresujących warunków dziecko wydala do wód smółkę, co nie jest dla niego bezpieczne. Dlatego lekarze starają się nie dopuścić do takiej sytuacji i dlatego każda ciąża, która przekroczyła swoją "datę ważności" jest starannie monitorowana, a jeśli minie kilkanaście dni po terminie - próbuje się namówić dziecko do wyjścia na świat. Przenoszenie ciąży w żaden sposób nie zagraża matce.

Pod ścisłą kontrolą

Gdy mija termin porodu, warto skontaktować się ze swoim lekarzem prowadzącym ciążę lub szpitalem, w którym chce się rodzić. Większość szpitali w tym okresie proponuje wzmożony nadzór nad dzieckiem. Zazwyczaj oznacza to przychodzenie do szpitala (lub przychodni) raz na kilka dni na kontrolę. W trakcie takiej lekarskiej konsultacji robi się następujące badania: KTG (zapis czynności serca dziecka i czynności skurczowej macicy), USG z oceną dojrzałości łożyska, stanu dziecka, przepływów krwi i ilości płynu owodniowego. W tym czasie zachęca się kobietę, by obserwowała ruchy dziecka - ich zmniejszenie może (choć nie musi) być objawem niepokojącym. Takie kontrole mogą oczywiście odbywać się również w prywatnym gabinecie, o ile dysponuje on sprzętem do wykonywania KTG. Podczas każdej kolejnej kontroli podejmowana jest decyzja, czy można dalej bezpiecznie czekać, czy też konieczne jest wywołanie porodu.

Domowe sposoby

Czekając, aż dzieciątko łaskawie zdecyduje się ewakuować z brzucha mamy, można spróbować łagodnych sposobów perswazji.

Warto się trochę więcej ruszać. Nie oznacza to oczywiście mycia okien czy szorowania podłóg, raczej trochę ćwiczeń, szybszy spacer.

Pomóc może wypicie łyżki, dwóch oleju rycynowego. Wzmożona perystaltyka jelit stymuluje skurcze macicy, opróżnienie dolnego odcinka przewodu pokarmowego pozwala główce dziecka przesunąć się trochę niżej, a poza tym substancje zawarte w oleju rycynowym powodują zmiękczanie szyjki macicy.

Przyjemnym i skutecznym sposobem na spóźnialskie dziecko jest uprawianie seksu. Drażnienie brodawek powoduje wydzielanie oksytocyny, podczas stosunku dochodzi do naturalnego masażu szyjki macicy, a zawarte w nasieniu prostaglandyny powodują jej otwieranie.

Kiedy do szpitala

Lekarz wypisze skierowanie do szpitala, gdy mija 14 dni od prawidłowo wyliczonego terminu porodu lub gdy pojawiają się jakiekolwiek objawy zagrożenia dziecka - nieprawidłowości w zapisach KTG, obrazie USG lub ilości ruchów dziecka. Nie warto godzić się na wywoływanie porodu jedynie z powodów kalendarzowych, gdy mija termin, a nic złego się nie dzieje. Nawet jeśli jest to wygodne, może być niezbyt korzystne dla dziecka. Być może w obliczenia wkradł się błąd, może dziecko potrzebuje więcej czasu. Porody wywoływane bywają dłuższe i trudniejsze, zaś wywoływanie porodu bez potrzeby może przynieść niepotrzebne komplikacje.

Indukcja porodu

Wywoływanie porodu może odbywać się na różne sposoby. Jedną z podstawowych jest podawanie kroplówek z oksytocyną, naturalnym hormonem powodującym skurcze macicy. Pod wpływem skurczów szyjka macicy otwiera się i może rozpocząć się poród. Jeśli macica nie reaguje skurczami na oksytocynę, podaje się do kanału szyjki żel z prostaglandynami, który stymuluje otwieranie się szyjki i wywołuje skurcze macicy. Kolejnym sposobem jest masaż szyjki, czyli delikatne otwieranie jej kanału palcem. Ostatecznym i nieodwracalnym sposobem indukcji porodu jest przebicie pęcherza płodowego, które powoduje odpłynięcie płynu owodniowego.

Wywoływanie porodu czasem trwa kilka dni z przerwami na odpoczynek konieczny, by nie zaszkodzić matce i dziecku. Często lekarze muszą kolejno stosować różne metody, by wreszcie zapoczątkować poród. Porody, które trudno sprowokować, często kończą się cesarskim cięciem.

Przenoszone dzieci

Dzieci, które zbyt długo przebywały w brzuchu matki, są zazwyczaj szczuplejsze, gdyż zużyły swoje zapasy tkanki tłuszczowej, mają dłuższe paznokcie. Ich skóra jest często sucha, pomarszczona, łuszcząca się zwłaszcza na dłoniach i stopach. Mają bardzo małą ilość chroniącej skórę mazi płodowej. Wymagają starannej kontroli po porodzie, ale rozwijają się prawidłowo.

Poród: najpopularniejsze pytania i odpowiedzi lekarzy:

Znieczulenie zewnątrzoponowe jest bezpieczne?

Test oksytocynowy przed porodem - co to jest?

Jaka wada wzroku jest wskazaniem do cesarskiego cięcia?

Podanie ampicyliny podczas porodu - jakie może mieć konsekwencje?

Cesarskie cięcie wykonuje się przed terminem porodu?

Cesarskie cięcie metodą Cohena - na czym polega?

Dziecko owinięte pępowiną - co mu grozi?

Ile trwa poród od odejścia wód płodowych?

Jak masować krocze przed porodem?

Przed porodem: jak sobie radzić z lękiem przed bólem

Bardzo boję się przedwczesnego porodu - co zrobić?

Chcesz wiedzieć więcej o porodzie? Lekarze odpowiadają

Więcej o:
Copyright © Agora SA