Pierwszy trymestr ciąży - okres najbardziej intensywnego rozwoju płodu. Co warto o nim wiedzieć?

Pierwszy trymestr ciąży, okres między pierwszym a trzynastym tygodniem ciąży, to okres najbardziej intensywnego rozwoju płodu. Ponieważ jest to czas, kiedy powstają układy i narządy wewnętrzne dziecka, jest on szczególnie ważny. Trymestr pierwszy ciąży to także spore wyzwania dla organizmu mamy. Co warto o nim wiedzieć? Jakie są wytyczne i zagrożenia?

Pierwszy trymestr ciąży to okres między pierwszym a trzynastym tygodniem ciąży. W tym czasie, od zapłodnienia do początku drugiego trymestru ciąży zarodek intensywnie się rozwija, trwają podziały komórkowe, tworzą się nowe struktury. Powstają wszystkie układy i narządy wewnętrzne dziecka, które podczas kolejnych miesięcy jedynie powiększają się i doskonalą.

Czego nie wolno robić w ciąży - opowiada ginekolog dr Grzegorz Południewski:

Zobacz wideo

Pierwszy trymestr ciąży obejmuje 3 miesiące:

  • 1 miesiąc - od 0 do 4 tygodnia ciąży (rozpoczyna się w pierwszym dniu ostatniej miesiączki),
  • 2 miesiąc - od 5 do 9 tygodnia ciąży,
  • 3 miesiąc - od 10 do 13 tygodnia ciąży.

W tym czasie w orgazmie kobiety zachodzi wiele dużych zmian adaptacyjnych w anatomii, fizjologii i metabolizmie. Te są niezbędne dla rozwoju dziecka i prawidłowego przebiegu ciąży. Dotyczą nie tylko układu rozrodczego, ale również pracy serca, jak i objętości krwi krążącej, układu oddechowego czy pokarmowego oraz skóry.

Pierwszy trymestr ciąży - dolegliwości i zagrożenia

W pierwszym trymestrze, zwłaszcza na początku, ciąża jeszcze nie jest widoczna, ale pojawia się cały wachlarz dolegliwości, będących objawami ciąży. To efekt gwałtownych przemian hormonalnych. Za głównego winowajcę uznaje się wysoki poziom ludzkiej gonadotropiny kosmówkowej (HCG ang. human chorionic gonadotropin). W pierwszym trymestrze ciąży mogą pojawić się objawy takie dolegliwości, jak:

  • nudności, wymioty, które dokuczają zwłaszcza rano. To dolegliwość charakterystyczna dla 1. trymestru ciąży,
  • parcie na pęcherz i częstsze oddawanie moczu, co jest związane z działaniem progesteronu powodującego rozszerzenie moczowodów,
  • nadwrażliwość na zapachy,
  • senność, zmęczenie,
  • ból piersi, ból podbrzusza,
  • rozdrażnienie, huśtawka nastrojów.

W pierwszym trymestrze ciąży istnieje wysokie ryzyko poronienia. W ciągu dwunastu pierwszych tygodni poronieniu ulega nawet 25% ciąż. Zespół ekspertów (Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące stosowania progesteronu w ginekologii i położnictwie) są zdania, że do poronień samoistnych dochodzi zarówno w wyniku nieprawidłowości chromosomalnych zarodka, jak również przyczyn matczynych związanych najczęściej z zaburzeniami procesu implantacji.

Pierwszy trymestr ciąży - dieta. Co jeść, a czego unikać?

W czasie ciąży bardzo ważna jest dieta przyszłej mamy. Ta musi być pełnowartościowa, różnorodna i dobrze zbilansowana. Powinny się w niej znaleźć produkty odżywcze, zasobne w witaminy i minerały, które są niezbędne zarówno kobiecie, jak i rozwijającemu się dziecku. Tym samym jadłospis ciężarnej powinien zawierać kasze, pełnoziarniste ziarna (pieczywo, makarony), zdrowe naturalne tłuszcze, owoce i warzywa, ryby, mięso i jajka. Należy z niego jednocześnie wyeliminować produkty, które nie są wskazane. Warto pamiętać, że w ciąży zapotrzebowanie na niektóre składniki diety wzrasta (na przykład żelazo).

Czego nie jeść w ciąży?

  • wysokoprzetworzonych, gotowych dań,
  • serów z pleśnią, ponieważ mogą zawierać bakterie z rodzaju listeria, które są niebezpieczne dla dziecka,
  • surowego mięsa i owoców morza, z uwagi na ryzyko zakażenia listeriozą i toksoplazmozą,
  • surowych jaj i produktów, które je zawierają, z uwagi na ryzyko zakażenia salmonellą,
  • produktów intensywnie przyprawionych, ciężkostrawnych,
  • nie pić alkoholu i dużych ilości kawy. Niewskazane są także słodkie napoje gazowane, duże ilości czarnej herbaty.

Bardzo ważna jest suplementacja kwasem foliowym, wprowadzenie regularnych, urozmaiconych posiłków, dbanie o wysoką jakość spożywanych produktów oraz higienę żywienia.

Pierwszy trymestr ciąży - czego nie wolno

Przyszła mama powinna o siebie dbać: przestrzegać racjonalnej diety, wykonywać zlecone przez ginekologa badania, a i prowadzić higieniczny tryb życia, pamiętając o śnie i odpoczynku. Powinna też unikać pewnych sytuacji.

1 trymestr ciąży - czego nie wolno?

  • palić papierosów, przebywać w pomieszczeniach z palaczami (palenie bierne), ponieważ to źle wpływa na rozwój dziecka i grozi poronieniem,
  • poddawać się niektórym zabiegom kosmetycznym, tak na ciało, jak i twarz. Każdy planowany zabieg należy omówić z kosmetyczką,
  • używać niektórych kosmetyków (niektóre zawierają składniki niebezpieczne dla dziecka),
  • uprawiać forsujących i ekstremalnych sportów,
  • brać gorących kąpieli, korzystać z sauny i jacuzzi,
  • przebywać w świeżo malowanych pomieszczeniach, mieć kontakt z pestycydami i środkami alergizującymi bądź potencjalnie niebezpiecznymi (podczas sprzątania należy używać naturalnych środków czyszczących),
  • robić generalnych porządków, myć okien, dźwigać i przemęczać się, ponieważ grozi to krwawieniem z dróg rodnych, co prowadzi do poronień,
  • sprzątać kociej kuwety, ponieważ może to skutkować zakażeniem toksoplazmozą,
  • brać leków bez konsultacji z lekarzem. Dotyczy to nie tylko takich leków jak antybiotyki w pierwszym trymestrze ciąży, ale również leki na choroby przewlekłe czy tabletki na gorączkę.

Pierwszy trymestr ciąży - na co uważać

Najpóźniej do 10. tygodnia ciąży należy odwiedzić ginekologa-położnika i pozostawać pod jego opieką do końca ciąży. Cykliczne badania moczu, krwi czy USG, połączone z wizytami i badaniem ginekologicznym są niezbędne i konieczne. Pierwszy trymestr ciąży jest szalenie ważny, istnieje też wysokie ryzyko poronienia. To dlatego należy szybko skontaktować się z lekarzem zawsze, gdy pojawia się:

  • krwawienie z dróg rodnych,
  • ból podbrzusza,
  • uporczywe wymioty i nudności, które nie ustępują,
  • nieprawidłowa wydzielina z pochwy, świąd, upławy,
  • inne niepokojące objawy.
Więcej o:
Copyright © Agora SA