Objawy ciąży i pierwsze tygodnie

Na początku zarodek ma wielkość kropki na końcu tego zdania. Pod koniec pierwszego trymestru będzie wielkości ziarnka fasoli. Rośnie w imponującym tempie, a ty kibicujesz jego osiągnięciom, ale... nie czujesz się najlepiej. Co cię czeka w tych pierwszych tygodniach ciąży i jak możesz sobie pomóc?
Zobacz wideo

Naprawdę nieliczna jest grupa kobiet, które twierdzą, że o zajściu w ciążę wiedziały już "od pierwszej chwili". Większość podejrzewa, że jest w ciąży, dopiero gdy pojawi się pierwszy poważny objaw ciąży, czyli brak miesiączki . Jeśli zatrzymał ci się okres, twoje piersi stały się bardziej wrażliwe, intensywne zapachy wprawiają cię w rozdrażnienie i zasypiasz o siódmej wieczorem - prawdopodobnie jesteś w ciąży.

Test ciążowy

Jak się upewnić? Najprościej jest pójść do apteki i kupić dowolny test ciążowy. W 99 proc. wynik jest trafny i można mu zaufać. Na wszelki wypadek warto kupić dwa testy tej samej firmy, by dla pewności po kilku dniach domowe badanie powtórzyć. Testy ciążowe mają same zalety - zapewniają dyskrecję, mają niewygórowane ceny (8-30 zł), są łatwe w użyciu i szybkie - wynik mamy już po kilku minutach. Najlepiej robić test z samego rana, kiedy stężenie hormonów w moczu jest największe. Wynik odczytaj natychmiast, bo po 10-20 minutach może być już niewiarygodny. Fałszywy wynik pozytywny (zdarza się częściej niż fałszywy wynik negatywny) może być spowodowany przyjmowaniem leków wspomagających płodność lub leków antydepresyjnych. Może pojawić się również u kobiet powyżej czterdziestki z powodu zmian hormonalnych poprzedzających menopauzę. Jeśli test pokazał, że jesteś w ciąży, a ty potrzebujesz dodatkowego potwierdzenia - pora na umówienie się z ginekologiem.

Pierwsze tygodnie ciąży: kiedy wizyta u ginekologa?

Większość lekarzy uważa, że najlepszy czas na pierwszą wizytę to 6.-8. tydzień ciąży. Przedtem często zdarzają się naturalne i nieuchronne poronienia. W ten sposób kończy się co czwarta (a nawet - jak chcą niektórzy badacze - co trzecia) ciąża: natura pozbywa się wadliwych zarodków.

Czego możesz oczekiwać podczas pierwszej wizyty?

Szczegółowy wywiad. Lekarz zapyta o twój przeciętny cykl miesięczny, o poprzednie ciąże, o to, czy przeszłaś naturalne lub sztuczne poronienia, o tryb życia (czy pijesz, palisz, jaką masz pracę...), o przebyte choroby.

Badanie ogólne. Wejdziesz na wagę, lekarz zmierzy ci ciśnienie krwi - uzyskane wyniki będą bazą porównawczą dla późniejszych zmian.

Badanie ginekologiczne. Lekarz zbada stan pochwy, szyjki macicy, jajowodów, jajników. Określi wielkość i położenie macicy, pobierze materiał do badania cytologicznego i badania czystości pochwy. Jeśli tych badań nie wykonuje się na miejscu, dostaniesz na nie skierowanie.

Badanie USG. Niektórzy lekarze uważają, że 6. tydzień to dobry termin na wykonanie pierwszej ultrasonografii, inni radzą trochę poczekać. To wczesne USG nie jest refundowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, ale wielu lekarzy zaleca je swoim pacjentkom. Podczas badania wykonywanego przez pochwę lekarz sprawdza, czy ciąża jest pojedyncza czy mnoga oraz dokonuje dokładnych pomiarów. Na tym etapie z pewnością nie będzie mógł stwierdzić, jakiej płci jest dziecko.

Wyznaczenie terminu porodu. Punktem wyjścia będzie dla lekarza pierwszy dzień ostatniej miesiączki, sprawdź więc tę datę przed wizytą. Jeśli nie jesteś jej pewna, najlepszym sposobem wyznaczenia spodziewanego terminu porodu będzie badanie USG.

Zlecenie innych badań. Rutynowo w pierwszych tygodniach ciąży zleca się badanie ogólne moczu, morfologię krwi, poziom glukozy w surowicy, WR (czyli badanie w kierunku kiły) oraz oznaczenie przeciwciał przeciwko toksoplazmozie, cytomegalii i ewentualnie różyczce (jeśli przyszła mama na nią nie chorowała lub nie była szczepiona).

Najczęstsze dolegliwości w pierwszych tygodniach ciąży

Zanim do twojej świadomości dotrze, co tak naprawdę znaczą słowa "Będzie pani miała dziecko", ciało da ci znać, że coś się wyraźnie zmieniło.

Mdłości. Dokładnie nie wiadomo, dlaczego tak wiele ciężarnych kobiet (mówi się nawet o 80 proc.) odczuwa mdłości. Jedna z teorii głosi, że organizm ostrzega kobietę przed kontaktem z czymś, co mogłoby być nieświeże i zawierać toksyny. Nasilenie objawów może być różne - od łagodnych nudności do uporczywych wymiotów. Na szczęście z reguły mdłości ustępują mniej więcej w 12. tygodniu ciąży. To może pomóc:

- zamiast trzech dużych posiłków jedz kilka mniejszych,

- nie kładź się spać głodna, a rano przegryź coś, zanim wstaniesz z łóżka,

- zawsze miej pod ręką coś do ssania,

- do potraw i napojów dodawaj imbiru,

- łagodnie zmieniaj pozycje,

- unikaj prac kuchennych,

- używaj bezzapachowych kosmetyków.

Wzdęcia, zgaga, zaparcia. Progesteron, którego masz teraz w swoim organizmie znacznie więcej niż zwykle, może być sprawcą spowolnienia procesów trawiennych - stąd bóle brzucha, gazy, poczucie ociężałości. To może pomóc:

- unikaj potraw wzdymających (kapusta, rośliny strączkowe, baranina, wieprzowina, tłuste frytki, chipsy),

- jedz pieczywo razowe, otręby, surowe owoce i warzywa,

- do każdego posiłku pij pół szklanki jogurtu lub kefiru,

- staraj się codziennie choć 20 minut spacerować szybkim krokiem,

- dużo pij (co najmniej 2 litry dziennie) - najlepiej niegazowanej wody mineralnej lub niesłodzonych herbatek albo soków owocowych,

- zapytaj lekarza, czy możesz zażywać środki zobojętniające kwas żołądkowy (np. Alumag, Gealcid).

Zmęczenie i senność. Twój organizm zachowuje się tak, jakby chciał oznajmić "Uwaga, intensywne prace na budowie!". Wszystkie narządy wewnętrzne są bardziej obciążone, ponieważ zaspokajają potrzeby nowego, rozwijającego się organizmu - wykształcenie łożyska i rozwój płodu pochłaniają wielkie ilości energii. To obciążenie nieco zmaleje koło czwartego miesiąca ciąży, kiedy ustabilizuje się poziom twoich hormonów, a proces kształtowania narządów dziecka dobiegnie końca (potem dziecko będzie już tylko rosło i magazynowało energię). Stan ciągłego zmęczenia może być też skutkiem anemii, którą łatwo rozpoznać w badaniu morfologicznym krwi i łatwo zwalczyć, podając żelazo (lekarz zapisze ci odpowiedni preparat i ustali dawkę).

Bolesność piersi. Z powodu zmian hormonalnych twoje piersi mogą być nieco powiększone i bardzo drażliwe. W czasie samobadania możesz nawet wyczuć okrągłe zgrubienia. Nie martw się, te objawy powinny ustąpić po kilku tygodniach.

Częste oddawanie moczu. Na początku ciąży powiększająca się macica uciska na pęcherz i zmniejsza jego pojemność, natomiast nerki pracują intensywniej niż do tej pory. Pod koniec pierwszego trymestru, kiedy macica nieco się uniesie, powinno być trochę lepiej. Ale nastaw się na to, że częstsze wizyty w toalecie będą ci towarzyszyć do samego rozwiązania, w organizmie jest teraz więcej płynów, a macica rośnie.

Kłopoty z higieną intymną. W czasie ciąży zwiększa się ilość wydzieliny z pochwy. Przypomina ona śluz owulacyjny. Prawdopodobnie ma za zadanie zabezpieczać drogi rodne przed infekcjami. Aby czuć się świeżo, podmywaj się częściej niż zwykle, mydło zastąp delikatnym płynem do higieny intymnej. Używaj wkładek higienicznych i noś bawełnianą bieliznę. Korzystaj z wanny, a nie tylko z prysznica, ale nie stosuj irygacji.

Zawroty i bóle głowy. Na ogół wiążą się ze zmianami ciśnienia. Jeśli czujesz się słabo, usiądź i odpocznij. Nie wykonuj gwałtownych ruchów. Jeśli głowa bardzo cię boli, możesz okazjonalnie zażyć paracetamol. Nie zaleca się natomiast aspiryny ani ibuprofenu, które zmniejszają krzepliwość krwi. Jeśli ból głowy się przedłuża - skonsultuj się z lekarzem.

Zatkany nos. Zmiany hormonalne mogą być przyczyną długotrwałej niedrożności nosa, a nawet krwawień. Staraj się nawilżać powietrze w mieszkaniu. Wysuszające śluzówkę krople do nosa i leki antyhistaminowe zastąp solą fizjologiczną.

Emocje w pierwszych tygodniach ciąży

Wiadomość o tym, że jesteś w ciąży, może spowodować, że poczujesz się tak, jakbyś wygrała los na loterii. Ale może być i tak, że na początku radość będzie się przeplatać z przygnębieniem. To naturalne - twoje życie zmienia się teraz w sposób gruntowny i nieodwracalny. Każda zmiana, nawet zmiana na lepsze, może wywoływać stres i niepokój. Zamiast temu zaprzeczać, spróbuj przygotować się na to, co możesz teraz przeżywać.

Sprzeczne uczucia. Możesz oscylować pomiędzy euforią a przerażeniem. Nawet jeśli ciąża była planowana - możesz czuć się złapana w pułapkę, postawiona w sytuacji bez wyjścia. Potrzebujesz czasu na oswojenie się z nową sytuacją. Niepewność uczuć jest czymś normalnym i naturalnym. Oznacza, że zdajesz sobie sprawę z powagi sytuacji, a nie - że nie nadajesz się na matkę i nie sprawdzisz się w tej roli. Mów o tym, co czujesz, szukaj życzliwych słuchaczy. Jeśli nie znajdujesz oparcia w najbliższych - zadzwoń do telefonu wsparcia dla kobiet (np. w Fundacji "Rodzić po Ludzku" /0-22/ 635 10 11 w poniedziałki, środy, czwartki i piątki w godzinach 13- 15) albo do zwyczajnego telefonu zaufania. Szukaj kontaktu z innymi kobietami w tej samej sytuacji - wejdź na forum www.edziecko.pl.

Napady złości i smutku. Nie dziw się, że nagle wybuchniesz płaczem albo warkniesz na męża. Nie martw się, to minie. Zalewa cię rosnąca fala hormonów, naprawdę jesteś wyczerpana. Trudno w tej sytuacji tryskać dobrym humorem.

Lęki. To naturalne, że teraz wsłuchujesz się w swoje ciało ze zdwojoną uwagą. Wyrzucasz sobie, że wypiłaś lampkę wina, bo nie wiedziałaś, że to już. Boisz się, że wzięłaś zbyt gorącą kąpiel. Przy każdym najdrobniejszym objawie spodziewasz się najgorszego. Pamiętaj - rady dla kobiet w ciąży (jaki tryb życia prowadzić, jak się odżywiać, czego unikać) są po to, by stworzyć rozwijającemu się dziecku optymalne warunki (ale w gorszych warunkach dzieci też się rozwijają i zdecydowana większość rodzi się zdrowa). Nie pozwól, by czujność przekształciła się w obsesję.

Instynkt. Nagle czujesz, że jesteś częścią natury - włada tobą coś pozarozumowego a przemożnego. Może cię to drażnić, szczególnie jeśli do tej pory sama trzymałaś ster swojego życia w rękach. Przyjmij, że organizm wie, co robi, spróbuj poddać się temu, co ci dyktuje. To może być bardzo rozwijające doświadczenie.

Czego unikać w pierwszych tygodniach ciąży

O papierosach, alkoholu i narkotykach już wiesz. Pamiętaj, że niewskazane są także: promienie roentgena, gorące kąpiele, sauna, jaccuzi, solarium, leki przeciwtrądzikowe z witaminą A, aspiryna, antybiotyki z grupy tetracyklin, maści sterydowe, nadmiar witamin w tabletkach, sacharyna, wdychanie oparów środków czyszczących, pestycydy, dotykanie kocich odchodów, jedzenie surowego mięsa i owoców morza.

Potrzebny lekarz

Jedź od razu do szpitala, jeśli:

czujesz mocny ból brzucha lub masz skurcze

zauważyłaś choćby najmniejsze krwawienie

masz silny uporczywy ból głowy

wymioty lub biegunka utrzymują się dłużej niż 12 godzin

wysoko gorączkujesz dłużej niż 12 godzin

zauważyłaś obrzęk kostek lub stóp

* Przy pisaniu artykułu korzystałam z książki "Macierzyństwo" Pauli Spencer oraz "Pregnancy and birth" Janet Balaskas

 

Podyskutuj na Forum:

 

Jakie badania należy robić w ciąży

 

Bóle pleców, jajników i sutków - czy to pierwsze objawy ciąży?

 

W którym tygodniu na USG w pęcherzyku widać zarodek?

 

Jak prawidłowo liczyć tygodnie ciąży

Więcej o:
Copyright © Agora SA