Opryszczka w ciąży, ale i nie tylko wtedy, wywoływana jest przez wirus HSV (ang. Herpes Simplex Virus), przy czym wirus opryszczki HSV1 odpowiada za opryszczkę wargową, a HSV2 za opryszczkę narządów płciowych.
Wirus opryszczki to jeden z najbardziej rozpowszechnionych wirusów na świecie. Jego nosicielami jest 80 proc. populacji. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, poprzez dotyk, pocałunek oraz kontakty seksualne z zainfekowanymi osobami. Wirusa opryszczki nie można się pozbyć. Po zainfekowaniu organizmu bytuje on w uśpieniu w komórkach nerwowych i uaktywnia się w momencie spadku odporności.
Wirus opryszczki może mieć charakter:
Dominującym wśród osób zarażonych wirusem jest wirus opryszczki wargowej. HSV1 sprawia, że na skórze, najczęściej w okolicach ust, pojawiają się pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym, które swędzą. Mogą rozprzestrzenić się na całe wargi i objąć skórę wokół nich. Po ich pęknięciu płyn wycieka, a zmiana ulega wysuszeniu.
W przypadku zarażenia HSV2 u kobiet pęcherze pojawiają się na błonie śluzowej pochwy czy sromu. Może im towarzyszyć ból, powiększone węzły chłonne i gorączka.
Zmiany znikają kilka dni po pojawieniu się. Zdarza się jednak, że zakażenie wirusem opryszczki przebiega bezobjawowo.
W niektórych przypadkach, wirus opryszczki w ciąży może być niebezpieczny dla dziecka. Kiedy tak się dzieje?
Dla dziecka w łonie matki niebezpieczny jest wirus opryszczki narządów płciowych (HSV2), ponieważ w czasie porodu może dojść do zarażenia nim dziecka. Zmiany chorobowe lub objawy zwiastunowe obserwowane w obrębie narządów płciowych przed rozpoczęciem porodu są wskazaniem do przeprowadzenia cesarskiego cięcia.
Zakażenie HSV2, niezależnie od tego, czy jest zakażeniem pierwotnym, czy też nawracającym, może stanowić zagrożenie dla dziecka (wirus opryszczki u noworodka może wywołać zmiany w układzie nerwowym i prowadzić nawet do śmierci).
Inaczej jest w przypadku wirusa HSV1, czyli opryszczki wargowej, ponieważ w czasie ciąży jest on groźny wyłącznie wtedy, gdy dojdzie do tzw. zakażenia pierwotnego, czyli gdy ciężarna spotka się z nim pierwszy raz. Najbardziej niebezpieczne jest zakażenie w pierwszym trymestrze ciąży, gdyż może skutkować poronieniem lub wadami rozwojowymi u dziecka. Pierwotne zakażenie opryszczką wargową w ciąży zawsze wymaga podjęcia leczenia przeciwwirusowego, gdyż może być niebezpieczne dla płodu.
Dlaczego tylko pierwotne zakażenie opryszczką w ciąży może być groźne dla rozwijającego się płodu? Ponieważ u osób już zarażonych wytwarzają się przeciwciała, a te łagodzą wpływ wirusa HSV na płód. Tym samym uznaje się, że zakażenie wtórne HSV1 nie jest groźne dla dziecka.
Kiedy wirus opryszczki zaatakuje w ciąży, można sobie pomóc na różne sposoby, np. stosując miejscowo środki, takie jak maści, kremy czy plastry, które łagodzą objawy opryszczki, niestety nie osłabiają wirusa i nie zapobiegają nawrotom. W łagodzeniu objawów opryszczki pomocne są także leki antywirusowe - doustne lub dożylne, które osłabiają wirusa opryszczki oraz zapobiegają nawrotom. Pamiętaj, aby nie stosować niczego na własną rękę, najpierw skonsultuj się z lekarzem prowadzącym ciążę.
Ponieważ nie istnieje szczepionka, która zapobiegałaby zakażeniom wirusem opryszki, w ramach profilaktyki nie pozostaje nic innego, jak unikanie ludzi, którzy mają opryszczkę oraz sytuacji, które sprzyjają nawrotom choroby. Zawsze warto dbać o odporność, higienę i zapobiegać infekcjom.
Jeśli u kobiety w ciąży pojawiły się objawy zakażenia pierwotnego, należy jak najszybciej zgłosić się do lekarza, który przepisze lek przeciwwirusowy.
Przeczytaj także: