Właściwości kwasu octowego
Kwas octowy to substancja bezbarwna dobrze rozpuszczająca się w wodzie. Ma właściwość pochłaniania wilgoci z otoczenia. Kwas ma nieprzyjemny, charakterystyczny zapach i kwaśny smak. Zapach kwasu w wysokim stężeniu jest duszący i ostry. Kwas octowy o niskim stężeniu (zazwyczaj spotykane stężenia to 6 oraz 10%) jest znany powszechnie jako ocet spirytusowy. W wysokim stężeniu kwas ten ma żrące właściwości. W temperaturze poniżej 16°C kwas przyjmuje postać kryształków przypominających swoim wyglądem kryształki lodu. Z tego względu czysty, nierozcieńczony kwas nazywa się kwasem octowym lodowatym.
Kwas jest uzyskiwany od wieków, ponieważ w naturalny sposób powstaje on na skutek działania bakterii kwasu octowego. Rozcieńczona wersja kwasu octowego, czyli ocet, jest produktem powstającym podczas procesu fermentacji z alkoholu etylowego. W związku z tym ocet może być niepożądanym produktem pojawiającym się w trakcie produkcji piwa lub wina. Kwas octowy w przemyśle chemicznym może być otrzymywany trzema metodami:
- poprzez utlenianie aldehydu octowego,
- poprzez karbonylowanie metanolu,
- poprzez utlenianie butanu albo benzyn niskooktanowych.
Kwas octowy - zastosowanie
Substancja jest stosowana przede wszystkim jako konserwant przedłużający trwałość produktów spożywczych i chroniący przed rozwojem niepożądanych grzybów oraz bakterii. Konserwant E260 można znaleźć między innymi w takich produktach, jak:
- serki topione,
- marynaty,
- sałatki,
- sosy,
- owoce i warzywa w puszkach oraz słoikach,
- pieczywo.
Kwas octowy występuje również naturalnie w occie spirytusowym, occie jabłkowym, occie ryżowym, occie winnym oraz każdym innym occie spożywczym. Substancja ta jest konserwantem w pełni bezpiecznym dla zdrowia, a ponadto poprawia smak wielu potraw i produktów.
Kwas jest niezbędnym surowcem wykorzystywanym w przemyśle między innymi w procesach farbowania tkanin, garbowania skóry, wytwarzania sztucznego jedwabiu oraz produkcji środków dezynfekujących oraz czyszczących. Znajduje on zastosowanie w usuwaniu kamienia w systemach grzewczych oraz w przemysłowym uzdatnianiu wody. Poza tym, kwas octowy wykorzystuje się przy produkcji kosmetyków do regulowania ich pH, a także do syntezy innych substancji chemicznych. Substancja jest stosowana również przy produkcji mydeł w płynie, aspiryny, barwników do włosów, karm dla zwierząt i papierosów. W gospodarstwie domowym kwas może być wykorzystywany do czyszczenia różnych powierzchni.
Kwas octowy - wpływ na zdrowie
Spożywanie kwasu octowego o niskim stężeniu w odpowiednich ilościach ma pozytywny wpływ na zdrowie. Działa on bakteriobójczo oraz zwalcza grzyby. Kwas może przynieść ulgę w przypadku niedokwaszonego żołądka, a także problemów trawiennych, zwłaszcza jeśli chodzi o trawienie białek. Ocet warto dodawać także do tłustych dań, ponieważ wpływa on na przyspieszenie trawienia. Na podstawie badań wykazano również, że kwas wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu oraz glukozy we krwi oraz obniżenie ciśnienia krwi. Co więcej, ocet może być sprzymierzeńcem osób starających się zrzucić kilka zbędnych kilogramów, ponieważ przyspiesza on spalanie tkanki tłuszczowej i zmniejsza łaknienie. Niektóre osoby używają kwasu octowego do smarowania miejsc po ukąszeniu owadów w celu łagodzenia swędzenia.
Kwasu octowego nie należy spożywać w nadmiarze, ponieważ działa drażniąco na błony śluzowe układu pokarmowego oraz może powodować uszkodzenie dziąseł i przełyku. Poza tym, nadmiar kwasu może wywoływać alergie oraz ma niekorzystny wpływ na poziom potasu we krwi. Ze względu na właściwości żrące, mając do czynienia z kwasem o wysokim stężeniu należy zachować szczególną ostrożność i unikać kontaktu kwasu ze skórą oraz błonami śluzowymi.
Kwas octowy - gdzie kupić?
Ocet spirytusowy, czyli kwas spożywczy o niskim stężeniu, można kupić w większości sklepów spożywczych. Z kolei kwas o wyższym stężeniu, przeznaczony do eksperymentów i działalności laboratoryjnej można nabyć w sklepach stacjonarnych oraz internetowych zajmujących się sprzedażą sprzętu oraz odczynników laboratoryjnych. Kwas octowy o niskim stężeniu jest produktem tanim, natomiast im wyższe stężenie, tym wyższa cena kwasu.
