Matura z języka polskiego odbyła się 4 maja. Kontrowersje wzbudził fakt, że "motyw ambicji", "ambicja w Lalce" to frazy, które były wyszukiwane już po godzinie 7. na Podlasiu. Potem internauci podzielili się w mediach społecznościowych wrażeniami po maturze z języka polskiego i okazało się, że faktycznie motyw ambicji został uwzględniony w temacie do rozprawki w tegorocznej maturze. Sprawę przecieków ma zbadać Policja. Do czego maturzyści mogli odwołać się pisząc o tym, czy ambicja pomaga w osiągnięciu celu? Jakich argumentów do rozprawki mogli użyć? Przedstawiamy przykładowy konspekt wypracowania.
Czy ambicja pomaga w osiągnięciu celu? Konspekt do tematu nr 1 rozprawki matura 2021
Temat 1. Czy ambicja ułatwia człowiekowi osiągnięcie zamierzonego celu? - przykładowy konspekt rozprawki
1. Wstęp: Ambicja jako naturalna cecha większości ludzi, wpisana w ludzką naturę;
Teza: Bycie ambitnym jest czynnikiem znacząco ułatwiającym dojście do sukcesu
2. Część argumentacyjna "Lalka", B. Prus
a) [Argument i przykłady na podstawie fragmentu]
- Ambicja sprawia, że człowiek wytycza sobie nowe cele i chce dążyć do ich realizacji pomimo trudności
- Wokulski już we wczesnej młodości interesował się nauką, dlatego też uczył się pilnie, równocześnie pracując, nie zważał na zmęczenie i sprzeciw ojca, który nie rozumiał jego ambicji, bezskutecznie walczył o przywrócenie rodzinie szlachectwa;
- młody Stanisław stworzył własną maszynę i podjął studia wyższe w Szkole Głównej
- studia przerwał tylko i wyłącznie z własnej woli, wybierając interes patriotyczny (wziął udział w postaniu styczniowym)
b) [Argument i przykłady na podstawie całej lektury]
- Niestety nawet ambicja nie pomoże w osiągnięciu celu, jeżeli wystąpią czynniki niezależne od człowieka;
- Wokulski założył, że musi się wzbogacić, by móc zaimponować Izabeli, w związku z czym wyjechał na rok i powiększył swój majątek dziesięciokrotnie;
- mężczyzna przyjął, że powinien zyskać aprobatę arystokratów, żeby ukochana go szanowała, dzięki temu zaskarbił sobie przyjaźń Ochockiego i prezesowej Zasławskiej, z sukcesem założył z arystokratami spółkę do handlu z Rosją;
- bohater podziwiał znajomość nowożytnych języków u swojej ukochanej, postąpił ambitnie, cierpliwie ucząc się języka angielskiego, co ostatecznie pomogło mu w ocenie jej fałszu i perfidii (finalnie dzięki temu Wokulski zerwał zaręczyny z Izabelą) - Jednak: Wokulski nigdy nie pokonał tzw. resztek feudalizmu, prawideł społecznych i mentalnych, a także arystokratycznych konwenansów, wskutek czego w wyższych sferach wciąż nim gardzono i ironicznie nazywano go "kupcem";
- arystokraci doceniali przede wszystkim pieniądze Stanisława, ale nigdy nie uznali go jako godnego samych siebie;
- ambicja Wokulskiego ostatecznie nie przemówiła do Izabeli, która jego pomoc finansową traktowała jako przejaw upokarzania jej osoby;
- kobieta nie rozumiała ofiary patriotycznej bohatera, jego dłonie odmrożone w trakcie zesłania na Syberii odbierała jako dłonie kupca, zaniedbane i zniszczone pracą i skrycie wciąż nazywała go "kupcem";
- zlekceważyła pozycję Stanisława jako przedsiębiorcy, kapitalisty i człowieka czynu, gardziła nim nawet po zaręczynach, nie doceniając również jego aspiracji naukowych.
c) [Argumenty i przykłady na podstawie innych lektur]
"Makbet", W. Szekspir:
- Ambicja wręcz determinuje postępowanie człowieka, nie tylko na drodze do szlachetnego celu;
- bohater tytułowy dramatu miał wielką ambicję i nie czuł się człowiekiem spełnionym nawet po awansie na tana Kawdoru;
- przepowiednia wiedźm rozbudziła w Makbecie żądzę władzy i spotęgowała jego ambicję;
- bohater założył sobie, że musi zostać królem, wobec czego podjął w porozumieniu z żoną decyzję o zabiciu króla Dunkana, swojego seniora, krewnego i gościa;
- na drodze do upragnionej władzy Makbet zabił jeszcze kilka osób, w tym swojego przyjaciela Banka;
- ostatecznie osiągnął cel, ale ogromnym kosztem moralnym, niszcząc wszelkie zasady, w wyniku czego stracił poczucie sensu życia.
Czy ambicja pomaga w osiągnięciu celu? Temat rozprawki matura 2021 CKE/ screenshot