Ciężko oczekiwać od trzy- czy czterolatka, aby dłużej niż 20 minut skupiał się np. na przeglądaniu książeczki. Zwłaszcza, gdy dookoła jest tyle innych, równie interesujących rzeczy do zobaczenia. Problem pojawia się dopiero, gdy u dziecka w wieku wczesnoszkolnym zaobserwujemy (lub zostanie to zasygnalizowane przez nauczyciela): niemożność skupienia się na wykonywanym zadaniu przez dłuższy czas, niestosowanie się do poleceń lub ich niedokładne wykonywanie, ciągłe rozkojarzenie, niechęć do podjęcia wysiłku intelektualnego, brak wyników w nauce, szybka dekoncentracja pod wpływem niewielkiego bodźca czy zapominanie o codziennych obowiązkach. Na szczęście na te problemy jest sposób - specjalne ćwiczenia na koncentrację, które pomogą zapanować nad codziennym chaosem oraz poprawić wyniki w nauce.
Zobacz wideo
Jak zwalczyć prokrastynację? Aplikacje, które pomogą w koncentracji
Jak poprawić koncentrację u dziecka? Przyczyny problemów
Przyczyn zaburzeń koncentracji u dziecka może być kilka - część z nich ma podłoże neurologiczne, a część jest związana z otoczeniem dziecka. Oto kilka z nich:
- spowolnienie lub zahamowanie rozwoju struktur mózgu, które są odpowiedzialne za koncentrację;
- zbyt dużo "rozpraszaczy" - niewłaściwa organizacja pokoju dziecka, ściany w pokoju pomalowane na jaskrawy kolor, słabe oświetlenie, nadmiar zabawek wokół dziecka, zbyt duża ilość obrazków czy plakatów na ścianie, włączone urządzenia elektryczne - telewizor, tablet, komputer;
- nieodpowiednia dieta;
- niewystarczająca ilość ruchu na świeżym powietrzu;
- zbyt mała ilość snu.
W Niemczech wiercące się dzieci siedzą w kamizelkach z piaskiem. Dobra metoda czy tortura?
Zaburzenia koncentracji u dziecka - pierwsze kroki ku poprawie
Aby poprawić uważność, należy wdrożyć odpowiednie postępowanie wobec dziecka, u którego podejrzewamy zaburzenia koncentracji. Warto wcześniej skorzystać z porady psychologa lub psychiatry, który stwierdzi, czy faktycznie taki problem występuje u naszego dziecka. W rzadkich przypadkach jest potrzebna farmakoterapia lub psychoterapia, natomiast zawsze konieczne jest wyeliminowanie czynników rozpraszających uwagę:
- należy zadbać o ład w pokoju dziecka i porządek w miejscu nauki (dziecko powinno mieć spokojne miejsce do nauki wyłącznie dla siebie),
- ograniczyć dostęp i czas korzystania z urządzeń elektrycznych,
- wprowadzić systematyczność i ład do układu dnia,
- zadbać o prawidłową dietę (unikanie cukru i wysoko przetworzonej żywności, włączenie zdrowych tłuszczów zawierających kwasy omega 3, 6 oraz 9),
- zadbać o odpowiednią ilość ruchu na świeżym powietrzu i odpowiednią długość snu,
- wprowadzić odpowiednie ćwiczenia wpływające na poprawę koncentracji.
Chłopiec z Aspergerem niewpuszczony na zakończenie roku szkolnego. Nauczycielki udawały, że go nie widzą
Jak ćwiczyć pamięć i koncentrację u dziecka? Przykładowe ćwiczenia
Poniżej przedstawiamy przykładowe ćwiczenia na pamięć i koncentrację. Najlepiej, aby odbywało się one w formie zabawy, w której uczestniczą najbliżsi dziecka. Ćwiczenia powinny być dostosowane do jego możliwości - nie za łatwe i nie za trudne. Dziecko musi włożyć nieco wysiłku w wykonanie zadnia, jednak nie może się zniechęcić poziomem trudności. Oto przykładowe ćwiczenia na pamięć i koncentrację u dziecka:
- gry planszowe - szachy, warcaby itp.;
- rysowanie oburącz;
- gra memory;
- układanie puzzli;
- łamigłówki, labirynty;
- znajdowanie różnic między obrazkami;
- zabawa z kubeczkami - dziecko ma za zadanie zgadnąć, pod którym kubeczkiem znajduje się ukryty przedmiot;
- dopasowywanie przedmiotu do otworu w zabawce;
- stereogramy;
- wszelkie zagadki, układanie historyjek i dopowiadanie ich zakończenia;
- pomoc w drobnych pracach domowych wymagających koncentracji uwagi;
- rysowanie, malowanie, robienie ludzików z plasteliny lub kasztanów itp.