"Stepy akermańskie" Adama Mickiewicza - streszczenie i interpretacja lektury

"Stepy akermańskie" to bodaj najbardziej znany wiersz należący do cyklu "Sonetów krymskich" Adama Mickiewicza. Wiersz po raz pierwszy został opublikowany w 1826 roku i był efektem podróży Mickiewicza po ziemiach wschodnich. Wiersz ten jest o tyle specyficzny, że mimo iż należy do cyklu sonetów krymskich, to wcale nie odnosi się do podróży na Krym. Został uznany za część cyklu ze względu na swoje podobieństwo kompozycyjne do pozostałych utworów tej serii.
Zobacz wideo Jakie są największe problemy polskiego systemu edukacji?

Adam Mickiewicz odbył podróż do Akermanu w 1825 roku. Jej efektem stał się sonet "Stepy akermańskie", którego streszczenie można sprowadzić do opisu podróżnika, który pielgrzymuje przez step do Akermanu - miasta znajdującego się w południowej części dzisiejszej Ukrainy.

"Stepy akermańskie" - streszczenie

W pierwszym czterowierszu pielgrzym podróżuje w ciągu dnia i podziwia stepowe krajobrazy. Kolejny czterowiersz ukazuje zapadający zmrok, który u podróżnika wywołuje uczucie samotności i zagubienia. Gdy zapada ciemność i słychać nocne odgłosy, podróżny myśli o ojczyźnie. Oczekuje jakiegokolwiek głosu z niej, jednak ten nie nadchodzi. Wówczas Pielgrzym postanawia kontynuować wędrówkę. 

"Stepy akermańskie" - interpretacja

"Stepy akermańskie" to sonet, który posiada odpowiednią dla tego typu wiersza budowę. W sonecie występuje podmiot liryczny - pielgrzym, który opisuje swoją wędrówkę po stepie, porównując ją do wyprawy morskiej. Kontynuuje tę stylistykę w całym pierwszym czterowierszu.

Oksymoron "suchy ocean" stanowi metaforę pustki odczuwanej przez bohatera. Wóz, którym podróżuje pielgrzym jest niczym łódź, która brodzi w powodzi kwiatów. Dobór epitetów i metafor powoduje, że czytelnik może sobie doskonale wyobrazić opisywane tereny. Wszystkie zastosowane środki wyrazu powodują, że obraz jest bardzo plastyczny. Podmiot liryczny opisuje krajobrazy, które się przed nim rozciągają. Podziwia naturę, wobec której zaczyna odczuwać swoją małość i bezradność.

Sytuacja narasta wraz z zapadnięciem zmierzchu. Bohater zaczyna odczuwać zagubienie, bo po zmroku nie może dojrzeć ani drogi ani żadnego punktu orientacyjnego. Jest to tożsame z uczuciami, które bohater odczuwa w swoim życiu. Jest człowiekiem zagubionym, który czuje się bezradny i bezwartościowy. Mimo to nie poddaje się i szuka drogowskazu wypatrując gwiazd, które wskazałyby mu drogę. Dostrzega "lampę Akermanu". Interpretatorzy wskazują, że może chodzić o latarnię morską. Podmiot liryczny podziwia naturę, wsłuchuje się w nią z nadzieją, że usłyszy głos. Chodzi o głos z Litwy, z ojczyzny. Niestety, w ostatnim wersie czuć jego żal, bo żaden głos się nie pojawił. 

"Stepy akermańskie" - środki stylistyczne

Środki stylistyczne w "Stepach akermańskich" są bardzo różnorodne i wpływają na odbiór sonetu. Mickiewicz umiejętnie buduje liczne metafory i porównania, które pobudzają wyobraźnię czytelnika. Wprowadza także oksymorony, czyli zestawienia wyrazów o sprzecznych znaczeniach (suchy ocean). Opisy natury wzbogacone są o wyrazy dźwiękonaśladowcze, dzięki czemu możemy niemal "usłyszeć" przyrodę. Sonet jest napisany trzynastozgłoskowcem, podobnie jak największe dzieło Mickiewicza "Pan Tadeusz". W swojej budowie zachowuje także wszystkie rymy.

"Sonety krymskie" i "Stepy akermańskie"

"Sonety krymskie" rozpoczynają się od "Stepów akermańskich". Utwór ten otwiera cykl 18 sonetów, które są efektem podróży Mickiewicza po Krymie. Podróż ta była spowodowana fascynacją wieszcza orientem i chęcią poznania kultury wschodu. Sonety powstałe w tych okolicznościach nie mogą być jednak traktowane jako realistyczny opis tego, co poeta zobaczył. Jest to raczej kwintesencja emocji, jakie wywołała w poecie podróż po tych zakątkach świata. W sonetach Mickiewicz wprowadza postać Pielgrzyma, który w życiu wiele przeszedł, aby w końcu podjąć wędrówkę po wschodnich obszarach. Jego rozważania przeplatają się z opisami przyrody - stepów wschodnich. Wydaje się więc, ze częściowo można utożsamiać podmiot liryczny z poetą.

Więcej o:
Copyright © Agora SA