Do odmiennych części mowy zaliczamy:
Co trzeba o nim wiedzieć? Informuje o czynnościach, stanach i zjawiskach. Odpowiada na pytania: Co robi? Co się z nim dzieje? W jakim jest stanie? Dzieli się na dokonany i niedokonany.
Odmienia się przez:
Co trzeba o nim wiedzieć? Nazywa osoby, przedmioty, zwierzęta, istoty żyjące, zjawiska, uczucia i pojęcia abstrakcyjne (np. sukces czy uciecha). Zawiera także nazwy czynności, takich jak: mowa, czytanie; cech (bladość, starość) oraz liczb (dwójka, ósemka, podwójność) - nazwy są bardziej abstrakcyjne od informacji przekazywanych za pośrednictwem czasowników, przymiotników i liczebników. To również nazwy własne, które odnoszą się do indywidualnych osób i rzeczy - imiona, nazwiska, tytuły, nazwy geograficzne (Bolesław, Prus, Lalka, Kraków,). Odpowiada na pytanie: kto? co?
Odmienia się przez:
Co trzeba o nim wiedzieć? Przymiotnik nazywa właściwości osób i przedmiotów. Odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie?, który? która? które?, czyj? czyja? czyje? Jest określeniem rzeczownika. Podlega stopniowaniu np.: miła - milsza - najmilsza
Odmienia się przez:
Co trzeba o nim wiedzieć? Określa ilość i kolejność przedmiotów, np.: pierwszy - drugi - trzeci. Odpowiada na pytanie: ile? który z kolei? Można je podzielić na główne, porządkowe, zbiorowe, nieokreślone i ułamkowe.Główne określają liczbę rzeczy, zwierząt itp., np. dwa, jedenaście; porządkowe wyznaczają kolejność, ustalają, które miejsce w szeregu zajmuje konkretna rzecz lub osoba, np., trzeci, ósmy; zbiorowe, np. troje, ośmioro; ułamkowe, np. dwie trzecie, trzy czwarte, pół.
Odmienia się przez:
Co trzeba o nim wiedzieć? Zastępuje różne części mowy, tzn. pełni funkcję innych części mowy np. rzeczowników, przymiotników, liczebników i przysłówków i przejmuje ich właściwości. Nie ma treści znaczeniowej. Dzieli się na zaimek rzeczowny (odpowiada na pytanie: kto? co? Podobnie jak rzeczownik, który zastępuje, zaimek rzeczowny pełni rolę podmiotu bądź dopełnienia; zaimek przymiotny (odpowiada na pytanie: jaki? jaka? jakie? Zastępuje przymiotnik.W zdaniu pełni funkcję przydawki; zaimek liczebny (odpowiada na pytanie: ile? który z kolei? Zastępuje liczebnik. W zdaniu zazwyczaj pełni funkcję przydawki.
Co trzeba o nim wiedzieć? Wskazuje, gdzie jakiś przedmiot lub osoba w danej chwili znajduje się, kiedy jakaś czynność się wydarzy, a także ustala stosunki między wyrazami np. nad, pod, do, z, w, przed, na, po, za, zza, dla, dookoła, koło. Wraz z rzeczownikiem tworzy wyrażenie przyimkowe.
Co trzeba o nim wiedzieć? Określa cechy jakościowe czynności oraz okoliczności wykonania czynności. Odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy? Często podlega stopniowaniu. Jaką funkcję pełni w zdaniu? Może występować w roli okolicznika (np. Dziękuję bardzo), orzecznika (np. Było bardzo miło)
Co trzeba o niej wiedzieć? Używanie partykuły jest przydatne w sytuacji, gdy mówiący chce wyrazić stosunek do wypowiadanej treści. Partykuła modyfikuje zdanie, np. czy; wyraża przypuszczenie, np. by; zaprzecza treści wyrazu lub zdania, np. nie; wyraża rozkaz lub życzenie, np. niech, oby.
Co trzeba o nim wiedzieć? Wyraża różnego rodzaj emocje, uczucia (np. och!, ach!, oj!, ojej!). Oddaje dźwiękonaśladowczo różne odgłosy (np. brzdęk!, haps! bum!, łup!).
Co trzeba o nim wiedzieć? Ma za zadanie łączenie wyrazów lub zdań składowych w zdaniu złożonym (np.: i, oraz, albo, lub)