Badanie RTG, zwane potocznie rentgenem lub prześwietleniem, to nieinwazyjne badanie obrazowe i dwuwymiarowy obraz, który jest zarejestrowany podczas prześwietlania danej część ciała pacjenta promieniami rentgenowskimi (promieniowanie X).
Badanie RTG krótka historia
Promieniowanie X zostało odkryte w 1895 r. przez Wilhelma Röentgena. Za odkrycie, jak i opisanie właściwości promieni X, fizyk w 1901 r. otrzymał Nagrodę Nobla.
Pierwsze zdjęcie rentgenowskie całego ciała ludzkiego wykonał Arthur Fuchs w 1934 roku. Dziś badanie RTG to jedna z podstawowych technik diagnostycznych, która jest wykorzystywana bardzo często.
Badanie RTG - na czym polega?
Badanie RTG pozwala na uzyskanie obrazów różnych części ciała i wykrycie nieprawidłowości w budowie prześwietlanego narządu. Przedstawienie fragmentów organizmu w formie obrazów na błonie diagnostycznej jest możliwe dzięki przenikliwości promieniowania rentgenowskiego oraz jego oddziaływania z tkankami.
W badaniu RTG wykorzystuje się różnice absorpcji (czyli w pochłanianiu) promieniowania rentgenowskiego przez różne tkanki ciała. Promieniowanie przechodzi częściowo przez ciało pacjenta, a następnie przez czułą na promieniowanie błonę. Wchodzi też w interakcje z materią - część promieniowania oddaje swoją energię, ulegając pochłonięciu przez organizm. Promieniowanie, które nie jest w całości pochłonięte przez tkanki, zaczernia błonę. Im więcej zatrzymają go tkanki, tym zaczernienie jest mniejsze.
Zdjęcie RTG jest rejestrowane w postaci obrazu i wywoływane jako negatyw. W tej formie poddaje się je analizie.
Badanie RTG - kiedy się stosuje
RTG to technika obrazowania stosowana głównie w diagnostyce układu kostnego. Jednak wskazania do wykonania badania są liczne, dotyczą nie tylko podejrzenia urazów i złamań kości, ale także duszności, uciążliwego bólu czy długo utrzymującego się kaszlu.
Badanie radiologiczne stosowane jest także:
- przy badaniach układu kostnego. Nie tylko do rozpoznawania zmian pourazowych w kościach, ale w diagnostyce układu kostno-stawowego, przy zaburzeniach struktury kości (choroby reumatyczne, zwyrodnieniowe, osteoporoza).
- w diagnostyce chorób płuc - przy podejrzenia gruźlicy, zapalenia płuc, rozedmy płuc lub zmian nowotworowych w obrębie klatki piersiowej. Badania klatki piersiowej pozwalają na ocenę sylwetki i wielkości serca.
- w badaniach przewodu pokarmowego - pozwala na ocenę jamy brzusznej oraz czynności ruchowych żołądka. Umożliwia także rozpoznanie wrzodów żołądka, dwunastnicy, guzów oraz stwardnienia ścian żołądka.
Badanie RTG - przebieg
Do badania RTG nie trzeba się specjalnie przygotowywać. Po wejściu do gabinetu pacjent odsłania fragment ciała, który ma być prześwietlony. Technik pomaga mu przyjąć właściwą pozycję, po czym wychodzi z pomieszczenia, a aparaturę obsługuje zdalnie. Badanie trwa chwilę, jest bezbolesne.
Ponieważ wykonuje się je wyłącznie na zlecenie lekarza, wymagane jest skierowanie.
Czy badanie RTG jest bezpieczne?
Wiele mówi się o bezpieczeństwie różnych badań obrazowych, pojawiają się spekulacje na temat szkodliwości promieniowania. A jak to jest z rentgenem i promieniowaniem X?
Specjaliści zapewniają, że dawka promieniowania, działaniu której poddawany jest pacjent podczas badania RTG, jest bezpieczna, choć i nie jest obojętna dla zdrowia (około 99 proc. promieniowania jest pochłaniane przez organizm).
To dlatego, z uwagi na to, że nadmiar promieni rentgenowskich może szkodzić, badania wykonuje się tylko wtedy, gdy jest to konieczne. Zaleca się też ochronę narządów rozrodczych, gdyż zmiany komórkowe w obrębie układu płciowego mogą grozić bezpłodnością.
Badań RTG nie powinny wykonywać kobiety w ciąży, gdyż promieniowanie X może być groźne i szkodliwe dla dziecka. Wpływając na rozwijający się płód mogą wywołać różnego rodzaju wady.
To także może cię zainteresować:
