Dysplazja oskrzelowo-płucna. Przyczyny, objawy, leczenie

Dysplazja oskrzelowo-płucna, inaczej przewlekła choroba płuc pojawiająca się w okresie okołoporodowym u wcześniaków, znalazła się na światowej liście chorób rzadkich. Czym się objawia, kogo w szczególności dotyczy? Jak się ją leczy? Co warto wiedzieć o dysplazji oskrzelowo-płucnej?

Dysplazja oskrzelowo-płucna (bronchopulmonary dysplasia, BPD) to choroba, która występuje u noworodków urodzonych przedwcześnie z ekstremalnie małą i bardzo małą masą ciała. Choroba zwykle dotyczy maluchów skrajnie niedojrzałych, urodzonych przed ukończeniem 28. tygodnia ciąży, z masą ciała poniżej 1000 g. Jej nasilenie w okresie noworodkowym może być różne, a częstość występowania jest odwrotnie proporcjonalna do dojrzałości i urodzeniowej masy ciała noworodka. Dysplazja oskrzelowo-płucna pojawia się u wcześniaków z płucami jeszcze niedojrzałymi do samodzielnego oddychania.

Zobacz wideo

Dysplazja oskrzelowo-płucna. Przyczyny

Główną przyczyną rozwoju dysplazji oskrzelowo-płucnej jest niedojrzałość funkcjonalna i morfologiczna płuc dziecka, wynikająca bezpośrednio z przedwczesnego porodu. Istnieją jednak dodatkowe czynniki, które nasilają stopień uszkodzenia płuc. To toksyczne działanie tlenu, stosowanie wysokich ciśnień wdechowych wywołujących uraz ciśnieniowo-objętościowy, zakażenia układu oddechowego, które są związane ze stosowaniem sztucznej wentylacji, co w przypadku wcześniaków jest koniecznością.

Ponieważ wcześniaki nie potrafią samodzielnie oddychać, są poddawane mechanicznej wentylacji. Niestety zdarza się, że to prowadzi do uszkodzenie delikatnych płuc dziecka, co siłą rzeczy zakłóca ich rozwój. Dochodzi do dysplazji oskrzelowo-płucnej, która jest

skutkiem długotrwałej tlenoterapii i sztucznej wentylacji przedwcześnie urodzonego noworodka z zespołem zaburzeń oddychania. Obserwuje się pewną zależność: im mniejsze i wcześniej urodzone dziecko i im dłuższe leczenie, tym większe ryzyko wystąpienia dysplazji oskrzelowo-płucnej. Choroba pojawia się u 15% noworodków wentylowanych sztucznie ponad 3 tygodnie.

Do rozwoju dysplazji oskrzelowo-płucnej przyczynić się może również proces zapalny obejmujący owodnię w czasie ciąży. Rozpoznanie ustala się na podstawie wyniku badania histopatologicznego łożyska. Najczęstsze patogeny odpowiedzialne za zapalenie owodni to Ureoplasma i Mycoplasma sp. Inne przyczyny BPD to zakażenia występujące zarówno przed, jak i po urodzeniu dziecka oraz niedobory składników odżywczych.

Dysplazja oskrzelowo-płucna. Objawy

Objawy mogące świadczyć o dysplazji oskrzelowo-płucnej to przede wszystkim:

  • wzmożony wysiłek oddechowy. Maluch częściej łapie powietrze, poruszają się skrzydełka jego nosa,
  • przyspieszenie częstości oddechów (powyżej 60 na minutę),
  • przyspieszona akcja serca,
  • skurcze oskrzeli,
  • nadmierne wydzielanie śluzu oskrzelowego,
  • zaburzona wymiana gazowa (poziom dwutlenku węgla we krwi jest zbyt wysoki),
  • nawracające zapalenia płuc.

Dysplazja oskrzelowo-płucna. Leczenie

Wcześniaki ze stwierdzoną dysplazja oskrzelowo-płucną są poddawane leczeniu w warunkach szpitalnych. O terapii, zarówno stosowanej podczas hospitalizacji pourodzeniowej, jak i w późniejszym okresie życia, decyduje stopień nasilenia schorzenia.

W leceniu dysplazji oskrzelowo-płucnej, by zapewnić odpowiednie utlenienie krwi, konieczna jest przewlekła tlenoterapia, jak również podawanie leków przeciwzapalnych i rozszerzających oskrzela oraz diuretyków. Istotna jest również wysokokaloryczna dieta, ograniczenie podaży płynów. Nie mniej ważna jest fizykoterapia, która polega na oklepywaniu i odsysaniu gęstej wydzieliny z dróg oddechowych maluszków. W przypadku, gdyby doszło do zakażenia, włączane są antybiotyki. Niezbędna jest stała kontrola stanu dziecka, by móc wcześnie wykrywać ewentualne infekcje płuc, a także by kontrolować drożność dróg oddechowych. Stale monitorowana jest gazometria i saturacja.

Dysplazja oskrzelowo-płucna. Konsekwencje i powikłania

Ponieważ dzieci, które miały zdiagnozowaną dysplazję oskrzelowo-płucną, są narażone na infekcje układu oddechowego, bardzo ważne jest zapobieganie zakażeniom. Maluchom należy nie tylko podawać przeciwciała, zwłaszcza przeciw wirusowi RS, ale i szczepić przeciwko grypie.

Dysplazja oskrzelowo-płucna może prowadzić do retinopatii, pojawienia się chorób słuchu, astmy oskrzelowej i niewydolności oddechowej, włóknienia płuc, a także  zaburzeń rozwoju motorycznego czy pojawienia się niedoborów masy ciała. Dysplazji oskrzelowo-płucnej zazwyczaj towarzyszą inne komplikacje wynikające z wcześniactwa.

Więcej o:
Copyright © Agora SA