Aby ocenić zaloguj się lub zarejestrujX
Niepełnosprawność intelektualna - czym jest, na czym polega?
Niepełnosprawność intelektualna, inaczej obniżenie poziomu rozwoju intelektualnego, to zaburzenie rozwojowe, które wiąże się ze znacznym obniżeniu ogólnego poziomu funkcjonowania intelektualnego. Niepełnosprawność intelektualna ujawnia się przed 18. rokiem życia, choć cechy świadczące o niej mogą ujawnić się już w wieku przedszkolnym, a nawet wcześniej. Wówczas następuje zahamowanie procesu uczenia się oraz nabywania reguł społecznych. Upośledzenie umysłowe można rozpatrywać w dwóch aspektach: kliniczno-medycznym oraz psychologiczno-społecznym.
Według definicji niepełnosprawność intelektualna charakteryzuje się
- funkcjonowaniem intelektualnym znacznie poniżej przeciętnej,
- istotnym ograniczeniem umiejętności i sprawności, takiej jak: umiejętność porozumiewania się, sprawności interpersonalnej, sprawności w zakresie samoobsługi, radzenia sobie z czynnościami dnia codziennego, umiejętności podejmowania decyzji, dbania o własne zdrowie i bezpieczeństwo, radzenia sobie w szkole, organizowanie czasu wolnego czy radzenia sobie w pracy.
Termin "niepełnosprawność intelektualna" często jest zastępowane określeniem "upośledzenie umysłowe", choć środowisko psychologów i pedagogów uznaje je za stygmatyzujące i utrwalające negatywne stereotypy. Obowiązuje jednak ono w klasyfikacjach, w odniesieniu do niepełnosprawności intelektualnej. W takiej formie o niepełnosprawności intelektualnej mówi się w medycynie i rehabilitacji.
Niepełnosprawność intelektualna - przyczyny
Wśród przyczyn upośledzenia umysłowego wyróżnia się czynniki pierwotne i wtórne.
Do przyczyn pierwotnych należą czynniki genetyczne, takie jak aberracje chromosomowe i genetycznie uwarunkowane zaburzenia metabolizmu. Przyczyny wtórne upośledzenia umysłowego to uszkodzenia kory mózgowej w okresie prenatalnym i dziecięcym, które mogą pojawić się w konsekwencji zażywania w ciąży niedozwolonych substancji, przebytej w ciąży choroby wirusowej, objawów psychoafektywnych u matki w czasie ciąży, uszkodzeń radiacyjnych, chemicznych i mechanicznych dziecka w łonie matki, a także niedotlenienia i urazów przebytych w trakcie porodu, infekcji układu nerwowego u noworodka lub uszkodzeń mechanicznych kory mózgowej u dziecka.
Niepełnosprawność intelektualna - kryteria diagnostyczne
W klasyfikacji zaburzeń rozwoju intelektualnego najczęściej używa się kryterium IQ w skali Wechslera, która dzieli niepełnosprawność intelektualną na:
- 69-55 IQ Wechslera - upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim,
- 54-35 IQ Wechslera - upośledzenie umysłowe w stopniu umiarkowanym,
- 34-20 IQ Wechslera - upośledzenie umysłowe w stopniu znacznym,
- Poniżej 20 IQ Wechslera - upośledzenie umysłowe w stopniu głębokim.
Klasyfikując stopień upośledzenia w oparciu o iloraz inteligencji wyróżnia się:
- 75-85 - ociężałość umysłowa,
- (50-59) 50-74 - debilizm,
- (20-49) 25-49 - imbecylizm,
- (00-19) 00-24 - idiotyzm.
Niepełnosprawność intelektualna a zaburzenia rozwoju
Niepełnosprawność intelektualna nie jest jednostką chorobową, a zespołem objawów, które towarzyszą wielu chorobom. Z niepełnosprawnością intelektualną wiąże się wiele zaburzeń rozwoju. Są to:
- zaburzenia warunkowane genetycznie, takie jak zespół Downa, zespół kociego krzyku - Cri du Chat czy zespół Patau,
- całościowe zaburzenia rozwoju, takie jak autyzm dziecięcy czy zespół Retta,
- zaburzenia neurologiczne, takie jak mózgowe porażenie dziecięce czy wady wrodzone rdzenia kręgowego,
- stany po infekcjach okresu prenatalnego, takie jak wrodzone zakażenie wirusem cytomegalii czy objawowa toksoplazmoza wrodzona,
- choroby metaboliczne, na przykład fenyloketonuria czy mukopolisacharydoza,
- inne - alkoholowy zespół płodowy czy zaniedbania środowiskowe.
Niepełnosprawność intelektualna - leczenie
Niepełnosprawności intelektualnej nie da się wyleczyć, niemniej można podjąć działania, które wpływają na rozwój niektórych funkcji intelektualnych. To ważne, ponieważ to ułatwia dzieciom oraz niepełnosprawnym intelektualnie dorosłym dostosować się do życia. Program nauczania i rehabilitacji ustalany jest indywidualnie, w oparciu o wyniki testów psychometrycznych, oceniających stopień niepełnosprawności intelektualnej. Co ważne - im wcześniej upośledzenie zostanie zdiagnozowane, tym lepsze efekty przyniesie leczenie.
-
Mama była przekonana, że jej dziecko nie żyje. Spotkała się z nim po 30 latach
-
Szkoła. Rośnie liczba skarg. "Rodzice są bardziej roszczeniowi". Nieprzestrzeganie RODO to początek
-
Rossmann 2+2 promocja grudzień 2019. Obejmuje produkty dla dzieci - kosmetyki do pielęgnacji i higieny
-
48-letnia Weronika Marczuk jest w zaawansowanej ciąży. Pokazała zdjęcia w obcisłej sukience
-
Najsmutniejsza księżna świata pokazała nagranie z dziećmi na Instagramie. "Zaraziła smutkiem bliźniaki"
- Opowiadanie o choince dla dzieci, czyli jak przybliżyć świąteczną tradycję
- Syn Soni Bohosiewicz miał wypadek. "Z buzi lała mu się krew". Ma ważne przesłanie. Podjęła też ciekawe postanowienie
- Mandaryna opowiedziała, jakie są jej dzieci. Wyznała, co odziedziczyły po Wiśniewskim. Dogryzła mu?
- Weronika Marczuk pokazała swój huczny Baby Shower. Przyjaciółki przygotowały niesamowite atrakcje
- Natasza Urbańska została mamą 11 lat temu. Pokazała fotografie córki sprzed lat