Asymetria ułożeniowa u niemowląt - charakterystyka
O asymetrii ułożeniowej niemowląt mówimy wówczas, gdy dziecko wyraźnie preferuje jedną stronę ciała - zarówno w dzień, jak i w nocy, tak w czasie aktywności, jak i snu. Jakie są objawy asymetrii ułożeniowej? Dziecko:
- najczęściej patrzy w jedną stronę,
- używa jednej rączki - np. tylko tę wkłada do buzi,
- obraca się z leżenia na plecach tylko przez jedno ramię,
- leży cały czas na jednym boku,
- ma zniekształconą, spłaszczoną główkę po jednej stronie.
Asymetria u noworodków występuje dość często. Może być zarówno stanem fizjologicznym, jak i objawem nieprawidłowego rozwoju czy patologii związanej z ośrodkowym układem nerwowym (utrwalona asymetria ułożeniowa).
Asymetria fizjologiczna u noworodków i niemowląt
Asymetria fizjologiczna wynika z tego, że dziecko w brzuchu mamy układało się najczęściej na jednej ze stron i to przyzwyczajenie mu pozostało.Ten rodzaj asymetrii występuje u większości noworodków i wielu niemowląt w pierwszym kwartale życia. Nieprawidłowości te powinny zacząć zanikać w okolicach trzeciego miesiąca życia dziecka. Asymetria fizjologiczna najczęściej koryguje się sama, choć warto wspierać ten proces.
Asymetria ułożeniowa u niemowląt - przyczyny
Asymetria ułożeniowa może być określana jako idiopatyczna, gdy trudno określić jej podłoże. Niemniej mogą za nią odpowiadać:
- wzmożone napięcie mięśniowe,
- wady słuchu lub wzroku,
- przykurcze stawowe i mięśniowe,
- skolioza oraz zaburzenia strukturalne symetrii kręgosłupa,
- zaburzenia neurologiczne, powodujące zaburzoną motorykę,
- dysplazja stawu biodrowego,
- uszkodzenia okołoporodowe - złamany obojczyk, uszkodzenie splotu ramiennego, zwichnięcie biodra,
- uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego,
- zaburzenia genetyczne.
Tendencję do asymetrii ułożeniowej utrwala układanie dziecka do snu tylko na jednej stronie ciała i przystawianie go wyłącznie do jednej piersi w czasie karmienia. Dlatego jeżeli dziecko preferuje jedną stronę ciała, co wskazuje na skłonność do asymetrii ułożeniowej wynikającej z przyzwyczajenia z życia płodowego, warto pamiętać, by układać go do snu raz na jednym, raz na drugim boku, a i zmieniać strony podczas karmienia.
Asymetria ułożeniowa u niemowląt - leczenie
Dziecko, który po ukończeniu trzeciego miesiąca życia wciąż wykazuje objawy asymetrii ułożeniowej, po jej rozpoznaniu musi być skierowany do poradni neurologicznej lub ortopedycznej. To ważne, ponieważ konsekwencją zaniedbanej asymetrii mogą być zaburzenia w rozwoju fizycznym.
Dziecko z asymetrią ułożeniową przez jakiś czas powinno pozostawać pod opieką rehabilitanta, który będzie z nim ćwiczył, by zmniejszyć przykurcze mięśniowe i wypracować prawidłowe ułożenie ciała, symetrię w osi głowa-tułów-miednica, a także fizjologiczny rozkład ciężaru w różnych pozycjach ciała.
Każde niemowlę ze stwierdzoną asymetrią ułożeniową wymaga indywidualnego podejścia i odpowiednio dobranego zestawu ćwiczeń. Najczęściej terapia oparta jest o metodę neurokinezjologiczną Vojty i neurorozwojową NDT-Bobath.
Podczas rehabilitacji maluszka bardzo ważne jest zaangażowanie rodziców, którzy powinni ćwiczyć z niemowlęciem w domu - nieocenionym wsparciem terapii jest zachęcanie dziecka do zmiany przyzwyczajeń podczas codziennych czynności.
Co mogą robić rodzice, gdy niemowlę ma asymetrię ułożeniową?
- Wieszać interesujące zabawki po tej stronie, której dziecko nie preferuje.
- Układać je w łóżeczku na mniej lubiany przez nie bok.
- W czasie zabawy czy przebierania zachęcać malucha do turlania.
W większości przypadków, jeśli nieprawidłowości wykryte są wcześnie, szybko wdrożono leczenie, asymetria ułożeniowa cofa się i sytuacja się stabilizuje.
Przeczytaj także:
