Cytomegalia to choroba zakaźna, którą wywołuje wirus cytomegalii (Cytomegalovirus - CMV), występujący wszędzie, na wszystkich szerokościach geograficznych. Trudno się przed nim chronić także ze względu na powszechne nosicielstwo. Dane mówią, że zakażona jest co najmniej połowa populacji (tylko w Polsce zakażony jest nawet co trzeci dorosły).
Do zakażenia wirusem CMV może dojść poprzez:
Po przebytym zakażeniu pierwotnym wirus CMV pozostaje uśpiony w organizmie. Może się jednak uaktywnić:
U osoby zakażonej wirusy CMV, w postaci utajonej, są obecne w jej:
Choroba może rozwinąć się w każdym wieku i najczęściej nie stanowi zagrożenia. Istnieją jednak wyjątki. Wirus CMV i cytomegalia jest groźna dla:
Niemal każde zakażenie CMV przebiega bezobjawowo lub jako łagodna choroba. Dzieje się tak jednak wyłącznie u osób ze sprawnym układem odpornościowym. Inaczej jest u osób z osłabioną odpornością oraz u kobiet w ciąży.
Przebieg cytomegalii przypomina mononukleozę zakaźną. Jej objawy przypominają grypę i utrzymują się dłużej niż dwa tygodnie. Są to:
Cytomegalią można zarazić się w prosty sposób - przez kontakt z osobą zakażoną lub jej płynami ustrojowymi (krew, ślina, mocz), poprzez kontakt seksualny, przetoczenie krwi bądź przeszczep - są to zakażenia nabyte.
Istnieje jednak inna postać zakażenia wirusem CMV - to zakażenie wrodzone. Dochodzi do niego, gdy płód zostanie zarażony przez matkę chorującą na cytomegalię. Może do tego dojść:
CMV jest także wirusem najczęściej przenoszonym na płód i jest zakaźną przyczyną:
Zakażenie CMV jest groźne dla płodu i możliwe na każdym etapie ciąży. To dlatego badaniem w kierunku cytomegalii powinny być objęte kobiety planujące ciąże oraz spodziewające się dziecka.
Zapobieganie cytomegalii jest trudne z dwóch powodów. Po pierwsze wirus CMV jest bardzo rozpowszechniony, a po drugie - nie ma szczepionki, która mogłaby przed nim chronić. To dlatego profilaktyka i zapobieganie cytomegalii są kłopotliwe i polegają generalnie na przestrzeganiu zasad higieny.
Szczególnej uwagi w tym zakresie wymagają kobiety w ciąży, u których nie stwierdzono przeciwciał przeciwko CMV. Co powinny robić, a czego nie, by zmniejszyć ryzyko zachorowania na cytomegalię w ciąży?
Warto mieć na uwadze czynniki zwiększające ryzyko zakażenia wirusem cytomegalii, a jest to:
Ponieważ cytomegalia w większości przypadków przebiega bezobjawowo, chory nawet nie wie, że jest zakażony CMV. Zakażenie pierwotne najczęściej kończy się samoistnym wyleczeniem - bez powikłań.
W przypadku pojawienia się symptomów choroby leczenie polega na łagodzeniu dokuczliwych objawów, czyli stosowaniu leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych.
Specjalnego leczenia wymagają osoby z niedoborami odporności. Zagrożenia są poważne, dlatego konieczne jest podawanie leków dożylnie, najczęściej w warunkach szpitalnych.
Dzieci z wrodzoną cytomegalią pozostają pod stałą opieką specjalistów, w zależności od objawów choroby.
Przeczytaj także: