Co to jest liszaj płaski?
Liszaj płaski (liszaj czerwony, łac. lichen planus, lichen ruber, ang. lichen planus, LP) to przewlekła choroba, która może dotknąć skórę, błony śluzowe, a także owłosioną skórę głowy, płytki paznokciowe i okolice narządów płciowych.
Choroba może mieć przebieg ostry lub przewlekły, a liszaj płaski może pojawić się w każdym wieku. Wstępuje u maksymalnie 2,2 procent populacji osób dorosłych, zwykle między 30. a 60. rokiem życia, częściej u kobiet. Liszaj płaski nie jest chorobą zakaźną, ale zapalną.
Zmiany mogą występować na całym ciele. Najczęściej są to:
- nadgarstki,
- dłonie,
- kostki nóg i łydki,
- przedramiona,
- pępek,
- okolica krzyżowo-lędźwiowa,
- okolice narządów płciowych.
Liszaj - objawy
Objawy i charakter zmian są różne. Zależą od tego, jaką część ciała obejmują. Jeśli liszaj pojawił się na skórze, zmiany są symetryczne, można na nich dostrzec niewielkie białe linie, nazywane prążkami Wickhama. Wykwity mają do trzech milimetrów średnicy. Są grudkami o kolorze niebiesko-purpurowym, o błyszczącej powierzchni. Zmian może być kilka lub kilkadziesiąt. Mają tendencję do zlewania się.
Na owłosionej skórze głowy dotkniętej liszajem płaski pojawia się zaczerwienienie i niewielkie grudki. Jeśli choroba nie będzie leczona, może dojść do trwałej utraty włosów i pojawienia się blizn zanikowych.
Liszaj płaski w jamie ustnej przybiera postać białej siateczki (obszar rozgałęzionych linii o mlecznej barwie), zlokalizowanej na wewnętrznej stronie policzków, ale także na języku lub czerwieni wargowej. Towarzyszy mu zaczerwienienie i opuchlizna, łuszczenie się błony śluzowej na dziąsłach, a także bolesne owrzodzenia. Liszaj płaski w jamie ustnej zwiększa ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej (ryzyko wzrasta pięciokrotnie). Mogą pojawić się: zapalenie dziąseł, bolesne nadżerki, złuszczanie nabłonka.
Gdy zmiany obejmą paznokcie, te pokrywają podłużne bruzdy. Pojawiają się ubytki w płytce, ta zaczyna się stopniowo kruszyć, w wyniku czego może dojść do jej zaniku.
Typowymi objawami liszaja płaskiego, który dotknął narządy płciowe jest świąd sromu, pogrubienie skóry i białawe grudki.
Liszaj płaski - przyczyny
Nie wiadomo, dlaczego tak naprawdę pojawia się liszaj płaski. Ponieważ współistnieje z chorobami, które mają podłoże autoimmunologiczne (organizm atakują komórki układu immunologicznego), przypuszcza się, że właśnie one mają wpływ na pojawienie się tego schorzenia. Innym prawdopodobnym powodem pojawienia się tej choroby jest silny wstrząs psychiczny.
Liszaj płaski może również pojawić się w wyniku zażywania leków, zwłaszcza penicylaminy, leków uspokajających i przeciwlękowych. Choroba często pojawia się u osób, u których zdiagnozowano marskość wątroby czy zapalenie wątroby.
Liszaj płaski - leczenie
Rozpoznanie liszaja płaskiego stwierdza się na podstawie badania, które obejmuje:
- wywiad,
- badanie przedmiotowe,
- wynik badania histopatologicznego.
Nie ma leczenia przyczynowego. Stosuje się wyłącznie długotrwałe leczenie objawowe, którego celem jest złagodzenie objawów choroby.
Najczęściej leczenie zmian liszajowatych polega na podawaniu miejscowo leków przeciwhistaminowych, łagodzących swędzenie, redukujących opuchliznę i zaczerwienienia. Gdy liszaj się nasila, jest odporny na leczenie i utrzymuje się długo, lekarz przepisuje inne dostępne leki.
Przy zmianach rozległych lub odpornych na działanie leków stosuje się naświetlanie PUVA i UVB. W skrajnych, ciężkich przypadkach włącza się leki doustne.
Liszaj płaski - domowe sposoby wsparcie leczenia
Co pomoże na liszaj płaski?
- Ulgę mogą przynieść zimne okłady lub kąpiel w owsiance.
- Na zmiany w obrębie jamy ustnej powinna pomóc płukanka z siemienia lnianego.
- Ponadto nie powinno się jeść cytrusów, pomidorów czy chipsów, a także nie pić soków, czyli unikać wszystkiego, co mogłoby podrażniać błonę śluzowa jamy ustnej i nasilić objawy choroby.
To także może cię zainteresować:
