Zajady - czym są?
Zajady (łac. cheilitis angularis) to schorzenie, które pojawia się na ustach i bardzo często mylone jest z opryszczką. Objawiają się zaczerwienionym pęknięciem w kącikach ust, które następnie zmienia się w bardziej bolesne owrzodzenie. Chore miejsce szczypie, swędzi, piecze, szczególnie podczas jedzenia lub picia czegoś słodkiego lub kwaśnego. Zajady odbierają przyjemność jedzenia, a do tego nie wyglądają dobrze - urodę odbierają owrzodzone, czerwone miejsca, z łuszczącą się skórą. Z tego powodu chcemy się ich jak najszybciej pozbyć, co nie jest takie łatwe ze względu na umiejscowienie rany, którą podrażnia każdorazowe otwieranie buzi.
Zajady - skąd się biorą?
Zajady często mylone są z opryszczką, ponieważ w obu przypadkach na ustach powstają bolesne wykwity. Opryszczkę jednak wywołuje wirus Herpes labialis, zaś zajady spowodowane są przez inne czynniki. Wśród przyczyn powstawania zajadów wymienia się:
- niedobór żelaza, cynku
- niedobór witaminy z grupy B, szczególnie B2 (ryboflawiny). Dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę wynosi około 1,5 mg,
- infekcje grzybicze (drożdżaki) i bakteryjne (paciorkowcowe, gronkowcowe); ciepłe i wilgotne kąciki ust stanowią idealne środowisko do tworzenia się wszelkich grzybów i kumulowania bakterii,
- przyjmowanie przez dłuższy czas antybiotyków; antybiotyki wyjaławiają układ pokarmowy,
- alergia kontaktowa, obecnie popularna jest alergia na nikiel (obecny w naczyniach i sztućcach). Nikiel może uczulać i przyczyniać się do powstawania bolesnych zaczerwienień, tak samo jak fluor w paście do zębów,
- cukrzyca; zajady to jeden z objawów cukrzyca typu 1. W tym przypadku są one związane z odwodnieniem organizmu,
- noszenie aparatu ortodontycznego i protez dentystycznych, stanowiących kolejne, doskonałe miejsce dla bakterii. Ponadto, nieprawidłowo dopasowana proteza może podrażniać i powodować tworzenie się zajadów,
- niewłaściwa higiena jamy ustnej; zarówno zbyt rzadkie i niedokładne mycie zębów, jak i pielęgnacja języka oraz dziąseł,
- choroby mające związek ze słabą odpornością (wrodzone niedobory odporności, anemia, zakażenie wirusem HIV),
- złe nawyki, np. zbyt częste oblizywanie ust również tworzy idealne środowisko dla grzybów i bakterii,
- otyłość,
- palenie papierosów,
- próchnica,
- wady zgryzu.
Zajady - leczenie
Każdy, kto z zajadami miał do czynienia, może potwierdzić, jak nieprzyjemna potrafi być to dolegliwość. Ze względu na dyskomfort, a niekiedy nawet ból, szczególnie podczas picia i jedzenia, chcemy jak najszybciej się ich pozbyć. Niestety, często proces gojenia wymaga czasu i cierpliwości. Ze względu na specyficzne, bardzo wrażliwe miejsce tworzenia się zajadów, rany z nich powstałe często ulegają podrażnieniu, a to wydłuża leczenie.
Jak wygląda leczenie zajadów?
Zajady można leczyć lekarstwami - najczęściej występującymi w postaci maści i kremów, suplementami uzupełniającymi niedobory witamin lub domowymi sposobami. Jeśli chodzi o leki, to pomocne w tym przypadku okażą się regenerujące kremy/maści na zajady (zawierające w swoim składzie wyciąg z: Onopordum acanthium, wąkrotki azjatyckiej czy z kasztanowca oraz działający łagodząco panthenol). Jeśli przyczyną zakażenia są drożdżaki, możemy stosować maść z klotrimazolem.
Rozważając suplementy warto wziąć pod uwagę te z witaminą B2, żelazem, cynkiem. Zanim jednak sięgniemy po gotowe suplementy, spróbujmy wyrównać niedobory skupiając się na właściwej diecie. Dzięki spożywaniu odpowiednich produktów można przyjmować witaminy w naturalnej postaci. I tak, żelazo znajdziemy w mięsie, a konkretnie w wołowinie i baraninie, w warzywach: np. w soczewicy i szpinaku. Dobrym źródłem cynku są szparagi, zielona fasolka, a bogactwo witaminy B2 zapewniają sery, makrela, tuńczyk, jagnięcina. Dobrze jest w tym czasie zrezygnować z kawy, alkoholu i słodyczy, które stanowią pokarm dla bakterii.
Domowe sposoby na zajady
Pomocne w przypadku nawracających zajadów okażą się domowe sposoby, które złagodzą ból i przyspieszą gojenie się rany. Jednym z polecanych jest wykorzystanie odrobiny miodu. Miodem należy posmarować kąciki ust, a przyniesie on ulgę - nawilży, ukoi i w dodatku ma działanie przeciwzapalne. Innym sprawdzonym sposobem jest sok z aloesu lub plasterki świeżego ogórka, które również korzystnie wpływają na podrażnioną i popękaną skórę.
A jeśli nie wierzymy w domowe sposoby, to po prostu stosujmy zwyczajną wazelinę kosmetyczną, która nie tylko nawilży, ale ochroni przed szkodliwymi czynnikami z zewnątrz.
Zajady u dzieci - co robić, gdy dokuczają maluchowi?
Na zajady narażeni są nie tylko dorośli. Często mogą się one pojawić u małych dzieci, które mają tendencję do wkładania wszystkiego, co znajdą na swojej drodze, do buzi (często są to niezbyt czyste przedmioty). Ich powstawaniu sprzyja również używanie smoczka.
W przypadku zajadów u malucha warto wybrać się lekarza, zanim podejmiemy samodzielne leczenie. Może się bowiem okazać, że dziecko ma niedobory witamin lub słabą odporność.
To także może cię zainteresować:
