Białko w moczu - ryzyko podczas ciąży i dla dziecka

Białko w moczu zdrowego dorosłego człowieka może się pojawić jedynie w śladowych  ilościach. To w większości albuminy, czyli białka obecne w osoczu. Poziom białka w moczu można określać w miligramach na decylitr (mg/dl) lub w miligramach na dobę (mg/dobę). Poziom białka w moczu można określać na podstawie badania pojedynczej próbki zebranej rano. Dokładniejszą i pełniejszą informację uzyskamy dzięki dobowej zbiórce moczu - przez 24 godziny zbieramy cały wydalany mocz do dużego, specjalnego pojemnika i na końcu pobieramy z niego niewielką próbkę do badania (50-100 ml), zapisując zarówno całkowitą objętość moczu, jak i godziny, w których był pobierany.

Białko w moczu - normy

Normą dla zdrowego dorosłego człowieka jest poziom białka w moczu nieprzekraczający 150 mg/dobę (prawidłowy poziom białka w moczu w pojedynczej próbce – 10-30 mg/dl). Na wynikach badań możemy wtedy zobaczyć nie konkretny wynik ilościowy, lecz tylko informację: „białko w moczu nieobecne”.

Jeśli ilość białka w moczu przekracza normę, lekarze określają taki stan jako białkomocz i rozróżniają jego trzy rodzaje. Kiedy wydalamy:

• do 500 mg białka na dobę, mowa jest o białkomoczu znikomym,
• od 500 do 3500 mg/dobę - miernym,
• a powyżej 3500 mg/dobę - znacznym.

Białko w moczu w ciąży

Poziom białka w moczu może się podnieść przejściowo pod wpływem wysiłku fizycznego czy długiego pozostawania w pozycji stojącej, stresu, gorączki lub posiłków bogatych w białko. Podwyższoną filtrację mogą też wywołać niektóre leki, przechłodzenie organizmu lub ciąża. O ile pozostałe czynniki nie powinny powodować zwiększenia poziomu białka w moczu powyżej 30 mg/dl, to w ciąży mogą osiągnąć wyższe wartości – nie oznacza to jeszcze alarmu. Konsultacji z lekarzem wymaga białko w moczu już na poziomie 150 mg/dobę, ale u kobiet w ciąży białko w moczu jest niepokojące dopiero od wartości 260-300 mg/dobę.

Zwiększony poziom białka w moczu w ciąży to naturalny objaw, mniej więcej 70 proc. kobiet w ciąży ma białkomocz. Wynika to z dodatkowego obciążenia organizmu. Dlatego kobiety w ciąży powinny uzupełnić dietę o produkty wysokobiałkowe takie jak sery i chude mięso oraz uzupełniać wszelkie niedobory białka, oczywiście w porozumieniu z lekarzem.

U kobiet w ciąży dodatkowej diagnostyki wymaga poziom białka w moczu przekraczający dopiero 260-300 mg/dobę. Białko w moczu u ciężarnych trzeba kontrolować regularnie, co kilka tygodni. Zbyt wysoki poziom białka w moczu w ciąży może być zwiastunem stanu przedrzucawkowego i rzucawki, która zagraża życiu matki i dziecka.

Białko w moczu u dziecka

Białkomocz występuje u ok. 10 proc. dzieci w wieku szkolnym. Nie jest to niepokojące, jeśli wynik pojawia się w jednej próbce i nie wskazuje na utrwalony problem. Trudno też mówić tutaj o konkretnych normach. Im dziecko młodsze, tym więcej może się pojawiać białka w moczu. Np. u noworodków może nawet osiągać 300-450 mg/dobę, co jest związane z funkcjonowaniem rozwijających się dopiero nerek. Dlatego nie powinniśmy niepokoić się samym wynikiem. O tym, czy poziom białka w moczu u dziecka jest prawidłowy, zawsze decyduje lekarz, nie tylko na podstawie wyniku badania, lecz także oceny całościowej kondycji dziecka i innych objawów.

Białko w moczu – co oznacza

Musimy jednak pamiętać, że obecność białka w moczu u dziecka lub dorosłego może  świadczyć o poważnych chorobach. Jeśli wyniki pokażą przekroczenie normy, koniecznie wybierzmy się na konsultację u lekarza. Znaczny białkomocz może świadczyć o chorobach związanych z nerkami i drogami moczowymi. Do najczęściej występujących należą: zakażenia nerek bakteriami, upośledzona praca nerek na skutek branych leków (np. penicylina, lit, interferon), zapalenie kłębuszków nerkowych, zapalenie nerek, gruźlica nerek, kamica dróg moczowych, nefropatia cukrzycowa, choroba nowotworowa lub fizyczne uszkodzenie nerek.

Białko w moczu w ilościach przekraczających normy może też towarzyszyć innym poważnym chorobom. Stwierdza się je przy nadciśnieniu, cukrzycy, niewydolności serca, pojawia się przy chorobach nowotworowych, toczniu układowym i zatruciach.

Białko w moczu – nie czekajmy z badaniami

Obecność białka w moczu może (ale absolutnie nie musi) świadczyć o poważnej chorobie, dlatego trzeba regularnie określać jego poziom w trakcie okresowych badań poprzez morfologię krwi. To szczególnie ważne, bo w większości przypadków nie zauważamy fizycznych dolegliwości świadczących o podwyższonym białku.

Objawy zbyt wysokiego poziomu białka w moczu widać dopiero wtedy, gdy już dawno trzeba było rozpocząć odpowiednią terapię. Możemy wtedy zauważyć pianę na moczu i zatrzymywanie wody w organizmie prowadzące do opuchlizny twarzy oraz obrzęków nóg i brzucha.  

To także może cię zainteresować:

Badania krwi i moczu - interpretacja wyników