Gorączka

Gdy maluch robi się nieswój, ma gorszy apetyt, płacze więcej niż zwykle lub jest senny i apatyczny, warto zmierzyć mu temperaturę. Zmiana zachowania i gorączka zwykle są pierwszym objawem infekcji.

Zmierz temperaturę

Do pomiaru temperatury najlepiej wybrać klasyczny termometr z cienką końcówką.

Czas pomiaru będzie krótszy, gdy użyjemy termometru elektronicznego, niektórzy jednak ufają jedynie klasycznym termometrom szklanym (odkąd wycofano z rynku rtęciowe, pomiar odczytujemy dzięki wskazaniom słupka alkoholu). Małemu niemowlęciu najlepiej zmierzyć temperaturę w pupie. Pomiar pod pachą lub w ustach może być u malucha dużo trudniejszy, a w efekcie - mniej miarodajny.

Rozepnij dziecku dół ubranka i pieluchę (nie wyjmuj jej spod pupy, bo maluch może zrobić kupkę). Delikatnie przytrzymaj nóżki, końcówkę termometru wsuń do odbytu. Gdy termometr wskaże ostateczną temperaturę, odejmij od wyniku 0,5°C (pięć "kresek") - wtedy dopiero uzyskasz prawdziwy wynik.

Jeśli temperatura malucha osiągnie 38°C (to 38,5°C mierzone w pupie), postaraj się ją obniżyć.

Podaj lek

Obniżenie gorączki zaczynamy od podania leku przeciwgorączkowego. W pierwszej kolejności podajemy niemowlętom i małym dzieciom preparaty (czopki lub zawiesiny) zawierające paracetamol. Lekiem drugiego wyboru jest ibuprofen (przed ukończeniem 3. miesiąca ibuprofenu się nie stosuje). Dzieciom do 12. roku życia nie polno podawać aspiryny!

Malutkiemu niemowlęciu zwykle łatwiej zaaplikować czopek (chyba że dziecko ma biegunkę). W aptece czopki z paracetamolem znajdziesz pod wieloma nazwami handlowymi. Koniecznie trzeba dobrać dawkę leku do wieku i wagi dziecka (czopki z ibuprofenem także zawierają różną dawkę leku).

Zanim podasz czopek, połóż dziecko na przewijaku, rozepnij pieluchę, delikatnie przygnij kolanka do brzucha. Możesz przetoczyć malucha na bok. Okolice odbytu możesz posmarować wazeliną, by łatwiej wsunąć czopek. Po włożeniu leku lekko ściśnij i przytrzymaj przez chwilę pośladki dziecka.

Jeśli wybierzesz lek przeciwgorączkowy w postaci syropu (zawiesiny), precyzyjnie odmierz odpowiednią do wieku dawkę załączoną do opakowania miarką. Uważaj, by przy podawaniu lekarstwo się nie rozlało, bo trudno ocenić, ile preparatu maluch rzeczywiście dostał.

Schładzaj ciało

Dziecko nie powinno być ciepło ubrane ani okryte kocem. Jeśli w pokoju jest dość ciepło i nie ma przeciągu, malca można rozebrać do koszulki i zdjąć mu skarpetki.

Jeśli dziecko nie ma dreszczy, warto zrobić mu krótką kąpiel w wodzie o 1-2 stopnie chłodniejszej niż temperatura jego ciała. Po kąpieli wycieramy niemowlę (lub pozwalamy obeschnąć na przewijaku - to dodatkowo schładza ciało) i ubieramy w suche, lekkie ubranko (zmieniamy je zawsze, gdy staje się przepocone).

Możesz również spróbować przykładać chłodne okłady na czoło, szyję, kark, brzuch, pachwiny lub łydki malucha. Jednak wiele dzieci nie znosi takich zabiegów - jeśli malec wyrywa się i płacze, nie męcz go.

Podawaj picie

Gorączkujące dziecko powinno pić dużo płynów.

Jeśli karmisz piersią, jak najczęściej przystawiaj dziecko do piersi. Możesz podawać wodę, ziołowe herbatki o działaniu lekko napotnym. Nie zmuszaj dziecka do jedzenia, jeśli nie ma apetytu. Picie jest konieczne, jedzenie nie tak bardzo.

Kontroluj temperaturę

Temperatura powinna zaczać spadać w ciągu godziny od podania leku. Mierz ją regularnie i obserwuj malca. Wyjątkowo, jeśli gorączka nie spada i nadal wynosi ponad 39°C, można podać na zmienę dwa leki przeciwgorączkowe. Stosujemy taką zasadę: jeśli ponad godzinę po podaniu paracetamolu gorączka nie obniżyła się ani trochę lub nadal rośnie, podajemy ibuprofen. Po 4 godzinach od podania paracetamolu podajemy następną dawkę tego leku; między kolejnymi dawkami ibuprofenu (jeśli potrzebna będzie druga dawka) musi minąć minimum 6 godzin. Cały czas pilnujemy, by nie przekroczyć dziennej dawki każdego z tych składników, i regularnie sprawdzamy temperaturę.

Skonsultuj się z lekarzem

Konsultacji z pediatrą zawsze wymaga gorączka, która pojawiła się u niemowlęcia.

Wezwij lekarza także do starszego dziecka, jeśli występują inne objawy infekcji (malec kaszle, ma wysypkę, pociera rączką ucho, jest bardzo niespokojny, wymiotuje, ma biegunkę). Koniecznie też trzeba skonsultować się z lekarzem, gdy wysoka gorączka nie spada, pomimo podawania leków przeciwgorączkowych.

Zanim lekarz zbada malca, lek przeciwgorączkowy podawaj w równych odstępach czasu, przewidzianych w ulotce (paracetamol co 4-6 godzin, ibuprofen - co 6-8 godzin), pilnując, żeby nie przekroczyć dozwolonej dziennej dawki substancji czynnej. Paracetamol możemy podać 6 razy w ciągu doby, a ibuprofen - maksymalnie 3 razy.

Fałszywy alarm

Temperatura ciała zdrowego dziecka może się wahać od 36,5 do 37,5°C. Podwyższona nie zawsze musi być powodem do zmartwienia. Gorączka może pojawić się po przegrzaniu, wysiłku, w czasie stresu czy ząbkowania. Jeśli maluch ma gorączkę, ale poza tym wydaje się zupełnie zdrowy, powtórz pomiar po półgodzinie. Może okazać się, że temperatura ciała wróciła do normy.

Co robić przy drgawkach?

U ok. 10 procent małych dzieci podczas nagłego wzrostu temperatury dochodzi do napadu drgawek gorączkowych. Większość z nich przechodzi taki napad 1-2 razy w życiu, a potem ze skłonności do drgawek wyrasta (do ok. 5 roku życia).

U maluchów ze skłonnością do drgawek trzeba szczególnie unikać infekcji oraz nagłych wzrostów temperatury (podczas infekcji trzeba podawać lek przeciwgorączkowy w stałych odstępach czasu, nie czekając, aż gorączka zacznie rosnąć).

W czasie napadu dziecko traci kontakt z otoczeniem, może mieć zaburzenia oddychania, stać się sine, wiotkie, ślinić się. Trzymaj je swobodnie na rękach albo połóż na miękkim podłożu, najlepiej na boku, tak aby głowa była poniżej tułowia. Jeśli to niemożliwe, odwróć samą głowę dziecka na bok, żeby nie zakrztusiło się śliną, i rozluźnij mu ubranie. W żadnym wypadku nie wkładaj niczego do ust malucha - mógłby się zakrztusić. Nie unieruchamiaj dziecka.

Nie próbuj go karmić ani podawać mu doustnie żadnych leków. Jeżeli drgawki zdarzały się wcześniej i lekarz przepisał dziecku przeciwdrgawkowy lek we wlewce doodbytniczej (diazepam, czyli relanium), podaj mu go w czasie ataku, by go przerwać.

W CZASIE NAPADU NAWET NA CHWILĘ NIE WOLNO ZOSTAWIĆ DZIECKA SAMEGO.

O ile serce malucha cały czas bije, nie rób mu sztucznego oddychania ani masażu serca. Oddech wróci do normy samoistnie po kilku sekundach. Jeśli to pierwszy napad albo jeśli drgawki nie ustępują w ciągu kilku minut, wezwij pogotowie. Zanim przyjedzie, prawdopodobnie napad minie. Po nim dziecko będzie osłabione, może wymiotować.

Jeżeli maluch jest zmęczony i senny, pozwól mu spać. Najlepiej, by pozostał w pozycji na boku - będzie mu łatwiej oddychać. Jeśli wcześniej dziecko nie dostało leku przeciwgorączkowego, podaj mu go teraz, w postaci czopka. Nie rób malcowi chłodzącej kąpieli - może ona wywołać ponowny atak drgawek.

Więcej o:
Copyright © Agora SA